Παντελεήμων: «Η Ορθοδοξία δεν πρέπει να επιβάλλεται»

«Η Ορθοδοξία δεν πρέπει να επιβάλλεται εκμεταλλευόμενη την κρατική ισχύ, αλλά οφείλει να εκκινεί από την απόλυτη ελευθερία, ακόμη και επιτρέποντας το δικαίωμα της άρνησης του Θεού», δήλωσε ο Μητροπολίτης Μαρωνείας & Κομοτηνής, ο οποίος παρέδωσε ένα πραγματικό μάθημα ιστορίας σε φοιτητές Πολιτικής Επιστήμης, ξεκινώντας από τα διδάγματα του Αριστοτέλη μέχρι τις επισημάνσεις του Χρυσόστομου περί πολιτείας, πολίτη και πολιτικών

Ένα πραγματικό μάθημα ιστορία παρέδωσε σε φοιτητές Πολιτικής Επιστήμης, στο πλαίσιο του 1ο Συνεδρίου Πολιτικής Επιστήμης & Διακυβέρνησης που διοργάνωσε το οικείο Τμήμα του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, ο Μητροπολίτης Μαρωνείας & Κομοτηνής κκ Παντελεήμων. Αφού καλωσόρισε τους συνέδρους καθηγητές, φοιτητές και πολιτικούς, απηύθυνε κατά την εναρκτήρια συνεδρία σχετικό χαιρετισμό κι ευχήθηκε ευόδωση των εργασιών του Συνεδρίου. Ο λόγος του κκ Παντελεήμονα «απλώθηκε» από τα διδάγματα του Αριστοτέλη μέχρι τις επισημάνσεις του Χρυσόστομου περί πολιτείας, πολίτη και πολιτικών.

Ο Αριστοτέλης «κρίκος» μεταξύ αρχαιοελληνικού πολιτισμού και χριστιανισμού
Όπως θύμισε ο Μητροπολίτης Μαρωνείας & Κομοτηνής η αρχαιοελληνική πολιτική σκέψη ενέκυψε ενδελεχώς τόσο στην πολιτειολογία, όσο και στην πολιτική θεωρία. Ο μέγιστος των Φιλοσόφων, ο Αριστοτέλης, προ του ορισμού της φύσεως και των χαρακτηριστικών της πόλεως, ερευνά πρώτον το τι είναι πολίτης. Ο Αριστοτέλης, επειδή υπάρχει διαφωνία ως προς την έννοια της πόλεως, ερμηνεύει αρχικώς το περιεχόμενο του πολίτη, δηλαδή, ενδιατρίβοντας στα μέρη του συνόλου, εξάγει και τα σχετικά συμπεράσματα. Έτσι λοιπόν, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ο πολίτης έχει άμεση σχέση με το πολίτευμα που επικρατεί εντός της πόλεως, καθώς αυτή τον διαπλάθει.

«Όμως ο Αριστοτέλης εκτός από εξέχων φιλόσοφος νους που σημάδεψε την ιστορία του πολιτισμού, όσο ελάχιστες άλλες προσωπικότητες, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο μεταξύ των δύο πολιτισμών, του αρχαιοελληνικού και του χριστιανικού», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Μητροπολίτης και επεσήμανε: «Ο Χριστιανικός Ανθρωπισμός, και μάλιστα ο Ορθόδοξος, δεν καταργεί τον προγονικό ελληνικό, πλην τον συμπληρώνει. Γενικώς, οι Πατέρες της Εκκλησίας, ιδίως οι Μέγας Βασίλειος, Ιωάννης ο Δαμασκηνός και Γρηγόριος ο Θεολόγος, συνέζευξαν την αρχαιοελληνική φιλοσοφία με την χριστιανική διδασκαλία, συνθέτοντας την αλληλουχία που συνεχίζει να εμπνέει την Ορθόδοξη Θεολογία και πνευματικότητα».

Η απόλυτη ελευθερία ως εκκίνηση της Ορθοδοξίας
Κατά τους ανωτέρω Πατέρες, συνέχισε ο Μητροπολίτης, ο κύριος σκοπός της ύπαρξης της Πολιτείας είναι παιδαγωγικός, δηλαδή κατατείνει στο να παρέχει κίνητρα στους πολίτες, ώστε να είναι ενάρετοι και προς αποτροπή αμφιλεγόμενων πρακτικών. «Η Ορθοδοξία δεν πρέπει να επιβάλλεται, εκμεταλλευόμενη την κρατική ισχύ, αλλά οφείλει να εκκινεί από την απόλυτη ελευθερία, ακόμη και επιτρέποντας το δικαίωμα της άρνησης του Θεού. Στην σύζευξη της Ορθοδοξίας και της Φιλελεύθερης Δημοκρατίας απορρίπτεται η Θεοκρατία και θεωρείται ότι τα ιδανικά της ισότητας και της ελευθερίας μπορούν να πραγματωθούν μόνο με την προϋπόθεση της θεμελιώσεως στη Θεία Δικαιοσύνη», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Τα λόγια μεγάλων ηγετών της Ορθοδοξίας
Στο κρίσιμο ερώτημα περί του ρόλου των πολιτικών ηγετών και των κινδύνων που εγκυμονεί η άσκηση της εξουσίας, που θέτει ο ιερός Χρυσόστομος, εάν, δηλαδή, δύναται να υπάρξει οργανωμένη Πολιτεία χωρίς πολιτικούς ηγέτες, ο Μητροπολίτης θύμισε πως ο Χρυσόστομος διατείνεται πως «είναι προτιμότερο να μην διοικείται ένας λαός από κανέναν, παρά να διοικείται από έναν κακό ηγέτη».

Επίσης, θύμισε πως Μέγας Βασίλειος αποφαίνεται επιγραμματικά: «Οι άρχοντες πρέπει να υπερασπίζονται τα δικαιώματα του λαού και να τιμωρούν τους παραβάτες», ενώ ο ιερός Χρυσόστομος συμπληρώνει: «Οι άρχοντες οφείλουν να μην επιζητούν ίδιες τιμές, αλλά το κοινό συμφέρον. Δεν ξεχωρίζουν από την χλαμύδα και εννοεί την υπεροχή του φαίνεσθαι, παρά εκ του γεγονότος, ότι προστατεύουν τους αναξιοπαθούντες, διορθώνουν τα κακώς κείμενα, τιμωρούν την αδικία και δεν επιτρέπουν την παραβίαση του δικαίου».

Θύμισε, τέλος, πως για τις ιδιότητες των πολιτικών ηγετών ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος αποκρίνεται: «Οι άρχοντες δέον να διαθέτουν αξία και αρετή ανάλογη προς το αξίωμά τους». Και ο ιερός Χρυσόστομος συμπυκνώνει: «Ο πολιτικός ηγέτης πρέπει να διάγει βίο ακηλίδωτο, ώστε να τον έχουν άπαντες ως παράδειγμα» .