Ευρωπαϊκή Ένωση και Επαγγελματική Εκπαίδευση

ΑΡΘΡΑ

Μοιραστείτε το

*Το άρθρο επιμελείται η Εθελοντική Ομάδα Επαφής με τα ΜΜΕ

Στα χρόνια της οικονομικής κρίσης που όλοι βιώνουμε, έχουν διαδοθεί πολλές απόψεις περί ανεπάρκειας του εκπαιδευτικού συστήματος ή της αντίστοιχης σύνδεσης αυτού με την αγορά εργασίας. Η ανεργία, η ανασφάλιστη εργασία, η εποχικότητα πολλών επαγγελμάτων σε αρκετές περιπτώσεις συνηγορούν υπέρ αυτής της σκέψης. Είναι γεγονός ότι η ραγδαία τεχνολογική πρόοδος των ημερών μας έχει αλλάξει σε μεγάλο βαθμό την μορφή της απασχόλησης εν γένει. Ο σημερινός πτυχιούχος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης είναι πολύ πιθανό να εργαστεί πάνω σε έναν κλάδο διαφορετικό από το επιστημονικό του αντικείμενο. Για αυτόν ακριβώς το λόγο πληθαίνουν και οι αντίστοιχες απόψεις πάνω στην σημασία της δια βίου μάθησης και της συνεχούς απόκτησης επιπρόσθετων επαγγελματικών δεξιοτήτων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση -τα σύνορα της οποίας δεν ξεφεύγουν από αυτούς τους κανόνες της νέας οικονομικής πραγματικότητας- τείνει να περάσει στην διαχείριση του φαινομένου, με εφαλτήριο το μόνο ίσως ικανό όργανο ρύθμισής του, την εκπαίδευση.

Έτσι παρατηρούνται οι προσπάθειες επικέντρωσης του ενδιαφέροντος σε όλους τους επιμέρους τομείς της (πρωτοβάθμια, δευτεροβάθμια, τριτοβάθμια), αλλά και σε έναν καινοφανή και πολλά υποσχόμενο, την εκπαίδευση νέων και ενηλίκων (γνωστή και ως επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση).

Η ΕΕΚ (Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση) διαδραματίζει καίριο ρόλο στο συνεχές της διά βίου μάθησης, παρέχοντας στους νέους τα αρχικά προσόντα που χρειάζονται για μια ομαλή μετάβαση στην αγορά εργασίας, καθώς και στους ενηλίκους τα μέσα για τη συνεχή επικαιροποίηση και βελτίωση των επαγγελματικών τους προσόντων. Και στις δύο ομάδες ενδιαφερομένων βρίσκεται επιπροσθέτως και η ανάπτυξη των επιμέρους προσωπικών δεξιοτήτων, γεγονός άλλωστε που συγκλίνει προς τις άτυπες μα θεμιτές υποχρεώσεις κάθε ενεργού πολίτη.

Πιο συγκεκριμένα, τα προγράμματα της ΕΕΚ επιτρέπουν σε πολλούς ενήλικες την ευκαιρία να συλλέξουν τις γνώσεις, την τεχνογνωσία, τις δεξιότητες ή και τις ικανότητες που απαιτούνται για την επίτευξη του πλήρους δυναμικού τους. Η επαυξημένη επαφή με την ΕΕΚ φέρει πολλά πλεονεκτήματα, συμπεριλαμβανομένης μιας ώθησης στην οικονομία, συμβάλλοντας στην απόδοση των επιχειρήσεων, την ανταγωνιστικότητα, την έρευνα και την καινοτομία με αποτέλεσμα να χρήζει βέβαια πολλών εφαρμογών και στην κοινωνική πολιτική.

Φυσικά όλα τα συστήματα ΕΕΚ στην Ευρώπη μπορούν να βασιστούν και σε ένα ανεπτυγμένο δίκτυο παροχών. Τόσο σε δομές διακυβέρνησης με τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων (εργοδοτών, συνδικαλιστικών οργανώσεων), όσο και σε διάφορα όργανα (επιμελητήρια, επιτροπές, συμβούλια κ.ά.). Γενικά τα συστήματα αυτά μπορούν να υπαχθούν σε δύο γενικές κατηγορίες ΕΕΚ (την αρχική και τη συνεχή).

Η αρχική επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, πραγματοποιείται συνήθως πριν από την είσοδο στην επαγγελματική ζωή, συνήθως στο ανώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο. Λαμβάνει χώρα είτε σε ένα σχολικό περιβάλλον (με το μεγαλύτερο μέρος της μάθησης να ζωντανεύει σε μια σχολική αίθουσα), είτε με την μορφή βραχύβιας πρακτικής άσκησης (με την εφαρμογή της οποίας να εντοπίζεται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στην πραγματική επαγγελματική εμπειρία). Αυτό φυσικά εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το σύστημα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε κάθε χώρα, αλλά και από τη δομή της οικονομίας της. Στην χώρα μας, η πλειονότητα των δραστηριοτήτων αρχικής ΕΕΚ φαίνεται πως εξαντλούνται στην πρώτη κατηγορία, με το όνομα: Επαγγελματικός προσανατολισμός. Στην πραγματικότητα όμως η ΕΕΚ ξεφεύγει από το οργανόγραμμα που διαθέτει το εν λόγω μάθημα (δηλαδή τη στοιχειώδη ενημέρωση των μαθητών πάνω σε διάφορα επαγγέλματα), εφόσον επιθυμητός στόχος της καθίσταται και η επιπρόσθετη εκμάθηση ορισμένων -απαραίτητων για την άσκηση τους- πρακτικών δεξιοτήτων.
Η συνεχής ΕΕΚ, λαμβάνει χώρα μετά την αρχική εκπαίδευση ή μετά την έναρξη της επαγγελματικής ζωής. Στόχος της είναι να βελτιώσει ή να αναβαθμίσει τη γνώση και τις ικανότητες του εν δυνάμει εργαζομένου, να τον βοηθήσει στην απόκτηση νέων επαγγελματικών δεξιοτήτων, την επανεκπαίδευση για μια αλλαγή σταδιοδρομίας. Το μεγαλύτερο μέρος της συνεχούς αυτής μορφής ΕΕΚ πραγματοποιείται σε εργασιακό περιβάλλον.

Κατά μέσο όρο, το 50% των νέων Ευρωπαίων ηλικίας 15-19 ετών συμμετέχουν στην αρχικής μορφής ΕΕΚ στο ανώτερο δευτεροβάθμιο επίπεδο, όπως προαναφέρθηκε. Ωστόσο, ο μέσος όρος της ΕΕ καλύπτει σημαντικές γεωγραφικές διαφορές, οι οποίες κυμαίνονται από ποσοστά συμμετοχής της τάξης κάτω του 15% μέχρι και σε ποσοστά υψηλότερα του70%.

Στα πλαίσια της ανάπτυξης του συγκεκριμένου εκπαιδευτικού τομέα, συστάθηκε το 2016 και ο θεσμός της ΕΕΕΔ (Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Επαγγελματικών Δεξιοτήτων) που προσφέρει στους ανθρώπους όλων των ηλικιών μια εξαιρετική ευκαιρία να αναπτύξουν τα προσόντα τους, να προετοιμαστούν για θέσεις εργασίας και να βελτιώσουν την ικανότητα απορρόφησής τους από την αγορά. Μέσω της ΕΕΕΔ, επιδιώκεται η αύξηση της ευαισθητοποίησης για το ευρύ φάσμα των ευκαιριών που διατίθενται μέσω της ΕΕΚ και η ευαισθητοποίηση περισσοτέρων στο να συμμετάσχουν στις δράσεις της και να πληροφορηθούν σχετικά με το τι έχει αυτή να προσφέρει (τόσο στους ενδιαφερόμενους νέους όσο και στους εργοδότες). Φέτος έλαβε χώρα μεταξύ της 2ας και 9ης Νοεμβρίου με κύρια έδρα, την πόλη της Βιέννης.

Κατά τη διάρκεια της εβδομάδας, πραγματοποιήθηκε επίσης μια σειρά εκδηλώσεων και δραστηριοτήτων, συμπεριλαμβανομένης συνέντευξης Τύπου, συνεδρίων, εργαστηρίων, επισκέψεων και απονομής βραβείων, ενώ υποστηρίχτηκε από μια διαρκή εκστρατεία επικοινωνίας, η οποία θα προωθήσει την ΕΕΚ όλο το χρόνο μέχρι την ίδια ημερολογιακή εβδομάδα.

Σε γενικές γραμμές, η ποιοτική κατάρτιση φαίνεται πως αναπτύσσει το δημιουργικό και καινοτόμο δυναμικό των εκπαιδευομένων. Η βελτίωση των δεξιοτήτων και η επανεκπαίδευση σε όλη τη διάρκεια της ζωής είναι το κλειδί για τη αντίστοιχη αύξηση των ευκαιριών απασχόλησης και την καλύτερη ένταξη στην κοινωνία. Με γνώμονα τις ανωτέρω παραδεδομένες αρχές, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, καθώς και τα επιμέρους όργανα της, επιδιώκουν μέσω των προαναφερθέντων δομών αλλά και πολλών άλλων, την ενίσχυση της απασχόλησης και της σύνδεσης του σχολείου με την -ξενική πολλές φορές- αγορά εργασίας. Για περισσότερες πληροφορίες πάνω στα εργασιακά ζητήματα-δικαιώματα και τις πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορείτε να απευθυνθείτε στο πλησιέστερο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης (Europe Direct), της πόλης σας!

ΠΗΓΕΣ: