Έκτακτο: Νεκρός άνδρας εντοπίστηκε στον Ήφαιστο
15/05/25 - 21:46
Πριν από πολλά - πολλά χρόνια, στον διάδρομο του Γ’ δημοτικού σχολείου Κομοτηνής, όπου ήμουν μαθήτρια, υπήρχαν ανηρτημένοι κάποιοι πίνακες ζωγραφικής, που απεικόνιζαν διάφορες σκηνές από την καθημερινή ζωή και όταν είχα χρόνο - στο διάλειμμα - πήγαινα και τους παρατηρούσα με πολλή προσοχή, ήταν η μεγάλη μου ευχαρίστηση και πάντα εύρισκα κάποια καινούργια λεπτομέρεια, που την προηγούμενη φορά, δεν την είχα προσέξει.
Ανάμεσα στους πίνακες ήταν ένας που είχε τον τίτλο “Εσπερινός” και έδειχνε ένα ζευγάρι αγροτών - άνδρα και γυναίκα - σε στάση προσοχής μέσα στο χωράφι με σιτάρι που θέριζαν με δρεπάνια. Ο άνδρας, είχε βγάλει το καπέλο του, κρατώντας το στο ένα του χέρι, ενώ το άλλο του χέρι ήταν ακουμπισμένο στο στήθος του και το κεφάλι του σκυμμένο ελαφρώς, η γυναίκα, με σκυμμένο επίσης ευλαβικά το κεφάλι και τα χέρια της σταυρωμένα στο στήθος με την φαντασία μου συμπλήρωνα την εικόνα αυτή, προσθέτοντας ότι θα είχε χτυπήσει η καμπάνα της εκκλησίας του χωριού για τον καθημερινό εσπερινό και το ζευγάρι των αγροτών σταμάτησε το θέρισμα, στάθηκε ευλαβικά κάνοντας τον σταυρό του και προφανώς θα ψιθύρισαν κάποια λόγια προσευχής για να ευχαριστήσουν τον Θεό που τους έδωσε καλή σοδειά και τους αξιώνει να την μαζεύουν. Ίσως το χτύπημα της καμπάνας το απόγευμα να σήμαινε ότι τελείωσε και η δουλειά για σήμερα στο χωράφι για να συνεχιστεί την επόμενη μέρα και ότι ήλθε η ώρα να τα μαζεύουν για να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Ένας άλλος πίνακας, είχε τον τίτλο “Επιστροφή από το χωράφι” και απεικόνιζε έναν άνδρα αγρότη καθισμένο σ’ ένα άλογο, ανάμεσα σε κάποια καλάθια και να ακολουθεί μια αγρότισσα γυναίκα με τα πόδια, κι ένα σκυλί. (Αυτή την σκηνή την έχω δει και ζωντανή στην πραγματικότητα σ’ ένα χωριό, αλλά αντί για το άλογο ο άνδρας καθόταν σε γαϊδουράκι και την όλη παρέα ακολουθούσε και μια κατσίκα δεμένη στο γαϊδουράκι και η γυναίκα κουρασμένη ακολουθούσε φυσικά πεζή).
Ειδυλλιακές και όμορφες αγροτικές σκηνές που σ’ ευχαριστούν να τις βλέπεις και να τις αποθανατίζεις. Να σκεφτούμε όμως και τι περιμένει την αγρότισσα όταν θα επιστρέψει στο σπίτι με τα πόδια από το χωράφι κουρασμένη. Θα βρει καιρό ν’ ασχοληθεί και με τα παιδιά της; Πού ελεύθερος χρόνος, πόσες δουλειές την περιμένουν.
Θα πρέπει ν’ αρμέξει την κατσίκα ή την αγελάδα, να κατανομίσει το γάλα για το τυρί, το βούτυρο και την κατανάλωση από την οικογένεια, να πλύνει κάποια ρούχα, να μαγειρέψει οπωσδήποτε το φαγητό που θα φάνε το βράδυ και θα πάρουν και μαζί τους στο χωράφι την επόμενη μέρα, θα πλύνει τα πιάτα, θα συγυρίσει λίγο το σπίτι, κάθε 3-4 μέρες θα πρέπει και να ζυμώσει, να ανάψει φούρνο για να ψήσει το ψωμί για την οικογένεια, στα κλεφτά θ’ ακούσει κάποια παράπονα των παιδιών για καβγαδάκια και σκανδαλιές που έκαναν όταν απουσίαζε αυτή από το σπίτι και την περίμεναν με ανυπομονησία για να της τα μαρτυρήσουν ο ένας για τον άλλον και πόσες άλλες απρόβλεπτες δουλειές θα παρουσιαστούν. Κατάκοπη κατά τα μεσάνυχτα θα πέσει για ύπνο, για να σηκωθεί και πάλι από τα χαράματα να πάει στο χωράφι. Ο άνδρας, κατά την “επιστροφή από το χωράφι” συνήθως θα πλυθεί, θα βάλει καθαρά ρούχα και θα πάει στο καφενείο του χωριού να πιεί ένα ούζο, να συνομιλήσει με τους συγχωριανούς του, ν’ ακούσει τις ειδήσεις και να ξεκουραστεί. Και βέβαια έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει ύστερα από την βαρειά κούραση της ημέρας. Όμως, στο σπίτι οι περισσότερες δουλειές περιμένουν και γίνονται από τα χέρια της γυναίκας αγρότισσας.
Και στο χωράφι πάντα παρούσα δίπλα στον αγρότη άνδρα ή πατέρα της, στο θέρισμα, στον τρυγητό, στην σπορά, στο σκάλισμα, στο ποτισμό, στην συλλογή. Αρκετές φορές ταξιδεύοντας με το τρένο ή λεωφορείο, βλέποντας από το παράθυρο τις αγρότισσες καλυμμένες με μαντήλες και μακριές φούστες και μανίκια για να προφυλαχτούν από τα καιρικά φαινόμενα, ένοιωσα ενοχές επειδή εμείς ταξιδεύαμε για λόγους αναψυχής, ενώ εκείνες σκυμμένες στο χωράφι, δούλευαν πολύ σκληρά για την επιβίωσή τους.
Οι βαριές και δύσκολες δουλειές, πότε μέσα στον ήλιο και την ζέστη και άλλοτε με αέρα, κρύο και ψιλόβροχο, κάνουν την αγρότισσα να γερνάει πιο γρήγορα από άλλες γυναίκες συνομήλικες της. Υπάρχουν βέβαια πολλά διαστήματα μέσα στον χρόνο, που δεν έχουν τόσες πολλές και δύσκολες δουλειές στο χωράφι, αλλά στο αγροτικό σπίτι δεν λείπουν οι δουλειές. Θα έχει οπωσδήποτε κότες, ζαρζαβατικά σπαρμένα στην αυλή της, θα μαζεύει τα φρούτα από τα δέντρα για να κάνει μαρμελάδα, για τον χειμώνα θα ετοιμάσει τον τραχανά, τις χυλοπίτες, την τουρσί, τις σάλτσες και πόσα άλλα.
Σίγουρα θα έχει και την αγάπη της για τα λουλούδια, μεράκι για να κεντήσει κάτι ή να πλέξει κάποια δαντέλα για να στολίσει όμορφα το σπιτικό της ή να κάνει προίκα στα παιδιά της. Παλαιότερα εύρισκαν καιρό να υφαίνουν κιόλας οι αγρότισσες στον αργαλειό, κουβέρτες, κιλίμια, σεντόνια, όλα αριστουργήματα. Με την κοπιαστική εργασία της, συμβάλλει πάρα πολύ στην καλή οικονομική κατάσταση της οικογένειά της, της κοινωνίας, της πατρίδας της. Καλή οικονομία του κράτους και την ως τότε αδικία, ίδρυσε τον Οργανισμό Γεωργικής Ασφάλισης το 1961 με τον φορέα του ΟΓΑ οι αγρότες και οι αγρότισσες, που ως τότε δεν είχαν καμία ασφάλεια, έχοντας συμπληρώσει κάποιο όριο ηλικίας, άρχισαν να παίρνουν αγροτική σύνταξη πολύ μικρή τότε βέβαια ανάλογα με άλλα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά έγινε η αρχή και τώρα είναι βελτιωμένη. Η χαρά των ηλικιωμένων αγροτών και αγροτισσών ήταν πολύ μεγάλη και ακόμη από τότε έχουν ασφαλιστικό ταμείο για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, αυτό ήταν πολύ σπουδαίο επίτευγμα για τους Έλληνες αγρότες, που μέχρι τότε δεν ήταν σε θέση οι περισσότεροι να κάνουν κάποιες ιατρικές εξετάσεις.
Ένοιωσα πολύ μεγάλη λύπη όταν μάθαινα ότι κάποιος αγρότης πούλησε μια αγελάδα, ή τα πρόβατά του ή ένα χωράφι του, για να υποβληθεί σε θεραπεία ή εγχείριση ο ίδιος, ή η γυναίκα του ή το παιδί του που αρρώστησε. Τώρα και με την πρόοδο της τεχνολογίας υπάρχουν πολλά μέσα και γεωργικά μηχανήματα που βελτιώνουν πολύ την δύσκολη δουλειά των αγροτών και αγροτισσών και γίνεται ποιο ξεκούραστη και η σημερινή νέα αγρότισσα άρχισε ν’ αλλάζει, οδηγεί το αγροτικό της αυτοκίνητο, το τρακτέρ, συμμετέχει σε αγροτικούς συλλόγους, γεωργικούς συνεταιρισμούς, σε αγροτουρισμό γυναικών του χωριού της για να αξιοποιήσει τα αγροτικά προϊόντα που παράγει, αλλά και σε πολιτιστικές δραστηριότητες. Και πάλι όμως αναγνωρίζουμε, ότι - αν και είναι ευλογημένο από τον Θεό - είναι από τα δυσκολότερα το επάγγελμα της Ελληνίδας αγρότισσας και σήμερα πολύ χρήσιμο και απαραίτητο όμως, αφού εξασφαλίζει την διατροφή του πληθυσμού κάθε χώρας.
Χρυσοθέα Αποστολίδου
Κομοτηνή
Υ.Γ. Για να σωθεί η χώρα μας από την οικονομική κρίση που μας βρήκε, οι ελπίδες και τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην γεωργική και αγροτική ανάπτυξη, δηλαδή στον Έλληνα αγρότη και την Ελληνίδα αγρότισσα.
Ανάμεσα στους πίνακες ήταν ένας που είχε τον τίτλο “Εσπερινός” και έδειχνε ένα ζευγάρι αγροτών - άνδρα και γυναίκα - σε στάση προσοχής μέσα στο χωράφι με σιτάρι που θέριζαν με δρεπάνια. Ο άνδρας, είχε βγάλει το καπέλο του, κρατώντας το στο ένα του χέρι, ενώ το άλλο του χέρι ήταν ακουμπισμένο στο στήθος του και το κεφάλι του σκυμμένο ελαφρώς, η γυναίκα, με σκυμμένο επίσης ευλαβικά το κεφάλι και τα χέρια της σταυρωμένα στο στήθος με την φαντασία μου συμπλήρωνα την εικόνα αυτή, προσθέτοντας ότι θα είχε χτυπήσει η καμπάνα της εκκλησίας του χωριού για τον καθημερινό εσπερινό και το ζευγάρι των αγροτών σταμάτησε το θέρισμα, στάθηκε ευλαβικά κάνοντας τον σταυρό του και προφανώς θα ψιθύρισαν κάποια λόγια προσευχής για να ευχαριστήσουν τον Θεό που τους έδωσε καλή σοδειά και τους αξιώνει να την μαζεύουν. Ίσως το χτύπημα της καμπάνας το απόγευμα να σήμαινε ότι τελείωσε και η δουλειά για σήμερα στο χωράφι για να συνεχιστεί την επόμενη μέρα και ότι ήλθε η ώρα να τα μαζεύουν για να επιστρέψουν στο σπίτι τους. Ένας άλλος πίνακας, είχε τον τίτλο “Επιστροφή από το χωράφι” και απεικόνιζε έναν άνδρα αγρότη καθισμένο σ’ ένα άλογο, ανάμεσα σε κάποια καλάθια και να ακολουθεί μια αγρότισσα γυναίκα με τα πόδια, κι ένα σκυλί. (Αυτή την σκηνή την έχω δει και ζωντανή στην πραγματικότητα σ’ ένα χωριό, αλλά αντί για το άλογο ο άνδρας καθόταν σε γαϊδουράκι και την όλη παρέα ακολουθούσε και μια κατσίκα δεμένη στο γαϊδουράκι και η γυναίκα κουρασμένη ακολουθούσε φυσικά πεζή).
Ειδυλλιακές και όμορφες αγροτικές σκηνές που σ’ ευχαριστούν να τις βλέπεις και να τις αποθανατίζεις. Να σκεφτούμε όμως και τι περιμένει την αγρότισσα όταν θα επιστρέψει στο σπίτι με τα πόδια από το χωράφι κουρασμένη. Θα βρει καιρό ν’ ασχοληθεί και με τα παιδιά της; Πού ελεύθερος χρόνος, πόσες δουλειές την περιμένουν.
Θα πρέπει ν’ αρμέξει την κατσίκα ή την αγελάδα, να κατανομίσει το γάλα για το τυρί, το βούτυρο και την κατανάλωση από την οικογένεια, να πλύνει κάποια ρούχα, να μαγειρέψει οπωσδήποτε το φαγητό που θα φάνε το βράδυ και θα πάρουν και μαζί τους στο χωράφι την επόμενη μέρα, θα πλύνει τα πιάτα, θα συγυρίσει λίγο το σπίτι, κάθε 3-4 μέρες θα πρέπει και να ζυμώσει, να ανάψει φούρνο για να ψήσει το ψωμί για την οικογένεια, στα κλεφτά θ’ ακούσει κάποια παράπονα των παιδιών για καβγαδάκια και σκανδαλιές που έκαναν όταν απουσίαζε αυτή από το σπίτι και την περίμεναν με ανυπομονησία για να της τα μαρτυρήσουν ο ένας για τον άλλον και πόσες άλλες απρόβλεπτες δουλειές θα παρουσιαστούν. Κατάκοπη κατά τα μεσάνυχτα θα πέσει για ύπνο, για να σηκωθεί και πάλι από τα χαράματα να πάει στο χωράφι. Ο άνδρας, κατά την “επιστροφή από το χωράφι” συνήθως θα πλυθεί, θα βάλει καθαρά ρούχα και θα πάει στο καφενείο του χωριού να πιεί ένα ούζο, να συνομιλήσει με τους συγχωριανούς του, ν’ ακούσει τις ειδήσεις και να ξεκουραστεί. Και βέβαια έχει κάθε δικαίωμα να το κάνει ύστερα από την βαρειά κούραση της ημέρας. Όμως, στο σπίτι οι περισσότερες δουλειές περιμένουν και γίνονται από τα χέρια της γυναίκας αγρότισσας.
Και στο χωράφι πάντα παρούσα δίπλα στον αγρότη άνδρα ή πατέρα της, στο θέρισμα, στον τρυγητό, στην σπορά, στο σκάλισμα, στο ποτισμό, στην συλλογή. Αρκετές φορές ταξιδεύοντας με το τρένο ή λεωφορείο, βλέποντας από το παράθυρο τις αγρότισσες καλυμμένες με μαντήλες και μακριές φούστες και μανίκια για να προφυλαχτούν από τα καιρικά φαινόμενα, ένοιωσα ενοχές επειδή εμείς ταξιδεύαμε για λόγους αναψυχής, ενώ εκείνες σκυμμένες στο χωράφι, δούλευαν πολύ σκληρά για την επιβίωσή τους.
Οι βαριές και δύσκολες δουλειές, πότε μέσα στον ήλιο και την ζέστη και άλλοτε με αέρα, κρύο και ψιλόβροχο, κάνουν την αγρότισσα να γερνάει πιο γρήγορα από άλλες γυναίκες συνομήλικες της. Υπάρχουν βέβαια πολλά διαστήματα μέσα στον χρόνο, που δεν έχουν τόσες πολλές και δύσκολες δουλειές στο χωράφι, αλλά στο αγροτικό σπίτι δεν λείπουν οι δουλειές. Θα έχει οπωσδήποτε κότες, ζαρζαβατικά σπαρμένα στην αυλή της, θα μαζεύει τα φρούτα από τα δέντρα για να κάνει μαρμελάδα, για τον χειμώνα θα ετοιμάσει τον τραχανά, τις χυλοπίτες, την τουρσί, τις σάλτσες και πόσα άλλα.
Σίγουρα θα έχει και την αγάπη της για τα λουλούδια, μεράκι για να κεντήσει κάτι ή να πλέξει κάποια δαντέλα για να στολίσει όμορφα το σπιτικό της ή να κάνει προίκα στα παιδιά της. Παλαιότερα εύρισκαν καιρό να υφαίνουν κιόλας οι αγρότισσες στον αργαλειό, κουβέρτες, κιλίμια, σεντόνια, όλα αριστουργήματα. Με την κοπιαστική εργασία της, συμβάλλει πάρα πολύ στην καλή οικονομική κατάσταση της οικογένειά της, της κοινωνίας, της πατρίδας της. Καλή οικονομία του κράτους και την ως τότε αδικία, ίδρυσε τον Οργανισμό Γεωργικής Ασφάλισης το 1961 με τον φορέα του ΟΓΑ οι αγρότες και οι αγρότισσες, που ως τότε δεν είχαν καμία ασφάλεια, έχοντας συμπληρώσει κάποιο όριο ηλικίας, άρχισαν να παίρνουν αγροτική σύνταξη πολύ μικρή τότε βέβαια ανάλογα με άλλα ασφαλιστικά ταμεία, αλλά έγινε η αρχή και τώρα είναι βελτιωμένη. Η χαρά των ηλικιωμένων αγροτών και αγροτισσών ήταν πολύ μεγάλη και ακόμη από τότε έχουν ασφαλιστικό ταμείο για ιατρική και φαρμακευτική περίθαλψη, αυτό ήταν πολύ σπουδαίο επίτευγμα για τους Έλληνες αγρότες, που μέχρι τότε δεν ήταν σε θέση οι περισσότεροι να κάνουν κάποιες ιατρικές εξετάσεις.
Ένοιωσα πολύ μεγάλη λύπη όταν μάθαινα ότι κάποιος αγρότης πούλησε μια αγελάδα, ή τα πρόβατά του ή ένα χωράφι του, για να υποβληθεί σε θεραπεία ή εγχείριση ο ίδιος, ή η γυναίκα του ή το παιδί του που αρρώστησε. Τώρα και με την πρόοδο της τεχνολογίας υπάρχουν πολλά μέσα και γεωργικά μηχανήματα που βελτιώνουν πολύ την δύσκολη δουλειά των αγροτών και αγροτισσών και γίνεται ποιο ξεκούραστη και η σημερινή νέα αγρότισσα άρχισε ν’ αλλάζει, οδηγεί το αγροτικό της αυτοκίνητο, το τρακτέρ, συμμετέχει σε αγροτικούς συλλόγους, γεωργικούς συνεταιρισμούς, σε αγροτουρισμό γυναικών του χωριού της για να αξιοποιήσει τα αγροτικά προϊόντα που παράγει, αλλά και σε πολιτιστικές δραστηριότητες. Και πάλι όμως αναγνωρίζουμε, ότι - αν και είναι ευλογημένο από τον Θεό - είναι από τα δυσκολότερα το επάγγελμα της Ελληνίδας αγρότισσας και σήμερα πολύ χρήσιμο και απαραίτητο όμως, αφού εξασφαλίζει την διατροφή του πληθυσμού κάθε χώρας.
Χρυσοθέα Αποστολίδου
Κομοτηνή
Υ.Γ. Για να σωθεί η χώρα μας από την οικονομική κρίση που μας βρήκε, οι ελπίδες και τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην γεωργική και αγροτική ανάπτυξη, δηλαδή στον Έλληνα αγρότη και την Ελληνίδα αγρότισσα.
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News
