Εγκεφαλικό εμφύτευμα σε άνθρωπο: Ελπίδες και κίνδυνοι

Αναλύει ο Νίκος Μοσχονάς, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής & Τεχνοηθικής αλλά και ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Μοριακής Γενετικής

«Αυτό το τσιπ καταφέρνει να συμμετέχει στη διαδικασία λαμβάνοντας την πληροφορία και στη συνέχεια επικοινωνώντας με περιοχές του εγκεφάλου για να γίνει η επεξεργασία και η ανταπόκριση σε αυτό το ερέθισμα, στην ανάγκη δηλαδή του ανθρώπου να κινήσει συγκεκριμένα μέλη του»

Στο Πρώτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας 91.6fm και 105.8fm και στην εκπομπή «Το GPS της Επικαιρότητας» βρέθηκε καλεσμένος ο Νίκος Μοσχονάς, μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής αλλά και ομότιμος Καθηγητής Ιατρικής Μοριακής Γενετικής, ο οποίος συνομίλησε με τον δημοσιογράφο Θάνο Σιαφάκα, με αφορμή την πρώτη επιτυχημένη τοποθέτηση εγκεφαλικού εμφυτεύματος σε άνθρωπο, όπως τουλάχιστον ανακοίνωσε ο Έλον Μασκ, μια εξέλιξη που ασφαλώς από τη μια πλευρά γεννά ελπίδες για την αντιμετώπιση νευρολογικών ασθενειών και αναπηριών αλλά από την άλλη γεννά όμως, και πολλά ερωτήματα ηθικής.

«Πολλές ελπίδες για την αντιμετώπιση νευρολογικών ασθενειών και αναπηριών»
Στο ερώτημα τι ακριβώς κάνει αυτή η συσκευή, δηλαδή το τσιπάκι κίνησης στον εγκέφαλο παραπληγικών και για το αν ερμηνεύει τη νευρική δραστηριότητα του ανθρώπου και του επιτρέπει να ελέγχει εξωτερικές συσκευές, ο κος Μοσχονάς απάντησε το εξής: «θα μπορούσαμε να το πούμε κάπως έτσι. Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος είναι το πιο πολύπλοκο και πιο ευαίσθητο όργανο του ανθρώπινου οργανισμού. Η νόηση, η μνήμη, η αντίληψη, η αστραπιαία ανταπόκριση σε κάθε είδους ερέθισμα από το περιβάλλον, η ικανότητά μας να μεταφέρουμε από γενιά σε γενιά γνώσεις και εμπειρία είναι αποτέλεσμα αυτής της πολύ λεπτής λειτουργίας του εγκεφάλου μας. Ουσιαστικά πρόκειται για μια λήψη, μια επεξεργασία και μια διαβίβαση της πληροφορίας από τον εγκέφαλο. Αυτό το τσιπ λοιπόν, καταφέρνει να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία λαμβάνοντας την πληροφορία και στη συνέχεια επικοινωνώντας με περιοχές του εγκεφάλου για να γίνει η επεξεργασία και η ανταπόκριση σε αυτό το ερέθισμα, στην ανάγκη δηλαδή του ανθρώπου να κινήσει συγκεκριμένα μέλη του». Εκλαϊκευμένα, λοιπόν, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο πως κανείς θα αξιολογήσει τη συνύπαρξη μιας μηχανής, ενός τσιπ, και του εγκεφάλου.

«Άρα, χρειάζεται αρκετή μελέτη και διαρκής έλεγχος, θα έλεγα, από φορείς του Δημοσίου, αξιόπιστους φορείς του Δημοσίου, ώστε να καταλήξει αν αυτή η αλληλεπίδραση δεν αναδεικνύει απρόβλεπτες και προφανώς δυσμενείς για τον ασθενή παρενέργειες» εξήγησε και υπογράμμισε έπειτα: «Υπάρχει ο κίνδυνος να ελέγχεται η βούληση του ανθρώπου».

Πιο συγκεκριμένα, ερωτηθείς για το ποια είναι η ασφάλεια των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων και για το αν ελλοχεύει ο κίνδυνος να επηρεάζεται και η ελεύθερη βούληση του ανθρώπου όπως και ο ίδιος εύλογα τόνισε «μπορεί και είναι κάτι που πρέπει να ελεγχθεί εμπεριστατωμένα. Αυτό ακριβώς λέω και νομίζω ότι δεν θα γίνει αύριο αυτό. Νομίζω μάλιστα ότι θα περάσει αρκετός χρόνος ούτως ώστε να μπορέσουμε να καταλάβουμε τι γίνεται, με τη βοήθεια βέβαια, των κατάλληλων επιστημόνων και νευροφυσιολόγων».

«Οι άνθρωποι θα μπορούν να αναβαθμίζουν τα εγκεφαλικά τους εμφυτεύματα όπως τα iPhone»

Τέλος, σχετικά με το αν θα έχουμε αναβάθμιση των εγκεφαλικών εμφυτευμάτων, δηλαδή αν θα πάμε στο iPhone 15 και για το αν θα μπορούν οι άνθρωποι να αυξάνουν και τις εγκεφαλικές τους και τις σωματικές τους δυνατότητες ο κος Μοσχονάς ανέφερε: «ορισμένες απλές λειτουργίες, όπως την κίνηση, την κίνηση των ματιών, την κίνηση των χεριών ούτως ώστε να κάνει κάποιες λειτουργίες, άτομα τα οποία για παράδειγμα είναι τετραπληγικά νομίζω ότι σιγά σιγά θα μπορούν να αντιμετωπιστούν. Το ερώτημα το δικό μου είναι εάν αυτές οι λειτουργίες δεν συγκοινωνούν λειτουργικά με άλλες περιοχές του εγκεφάλου και εκεί θα δούμε πώς θα μπορέσει να αντιδράσει ο εγκέφαλος σε τέτοια σήματα, τα οποία αν θέλετε παράπλευρα μπορεί να επηρεάσουν τις αντιδράσεις».