Έν αρχή ήν ο Λόγος

“...Δείξε με αφτά πηγάδια
μη σε ρίξω στα λανάρια...”

Στο τόπο ετούτο, τη χρονική περίοδο που η χριστιανική παράδοση ονομάζει δωδεκαήμερο, μεταξύ 25ης Δεκεμβρίου (Χριστούγεννα) και 5ης Ιανουαρίου (παραμονή Θεοφανείων), μέσα απ' τον κορμό του δέντρου1, που επί ένα χρόνο πελεκάει ασταμάτητα, βγαίνει ο Καρκάτζολος ή Καρκάντζαλος ή Καλικάντζαρος, όπως χαρακτηριστικά ονομάζεται. Όπως και σε άλλες περιοχές της ελληνικής και βαλκανικής επικράτειας, σκοπός του είναι να πειράξει και να κλέψει τους ανθρώπους και το βιος τους. Η όψη του είν' ανθρωπινή, μον' είναι κακομούτσουνος κι έχει μεγάλα και κοφτερά νύχια.

Αιώνες τώρα, τούτες τις μέρες κάθε χρόνο, γυρίζει νύχτα, ρακένδυτος, γυμνός και πεινασμένος, ακροποδητί, με τα αθόρυβα γουρουνοτσάρουχά του2 στην ευρύτερη περιοχή της Θράκης κι αλίμονο σε όποιον άτυχο βρεθεί στο διάβα του. Τον αρπάζει ύπουλα, τον φορτώνεται στον ώμο του και τρέχοντας φωνάζει:

“...Δείξε με αφτά πηγάδια
μη σε ρίξω στα λανάρια...”

Τότε ο άνθρωπος πρέπει να του δείξει τα εφτά πηγάδια για να τον αφήσει ελεύθερο ο Καρκάτζολος, ειδάλλως  τον ρίχνει σε ένα από αυτά. Κανείς δεν γνωρίζει που βρίσκονται τα εφτά πηγάδια. Μόνον λιγοστοί Παλαιοί, οι οποίοι όμως το κρατούν επτασφράγιστο μυστικό.

Είναι ο Όρκος σιωπής των Παλαιών που μαζί τους θα φύγει αγύριστα κι ο Καρκάτζολος...!!!

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΓΛΩΣΣΑΡΙ

1. Η λαϊκή Παράδοση θέλει κατά τη διάρκεια του δωδεκαημέρου το δέντρο να επουλώνει τις πληγές του και να αναγεννάται.
2. Την Παραμονή των Χριστουγέννων στην θρακική γη έσφαζαν ένα γουρούνι για να το μαγειρέψουν ανήμερα. Όλο το βράδυ κάποιο μέλος της οικογένειας έμενε άγρυπνος φρουρός, δίπλα στο χοιρινό, φυλλάσοντάς το από την ανεπιθύμητη έλευση του Καρκάτζολου.

ΠΗΓΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. Μελέται περί του βίου και της γλώσσης του ελληνικού λαού – Παραδόσεις, Νικολάου Γ. Πολίτη, εκδόσεις “γράμματα”, 1994
2. Προσωπική έρευνα στη ευρύτερη περιοχή της Ροδόπης
3. Οι εικόνες που συνοδεύουν το άρθρο είναι παρμένες από το “Αναγνωστικό - 1961” του πάλαι ποτέ Ο.Ε.Δ.Β. ( Οργανισμός Έκδοσης Διδακτικών Βιβλίων ).   

Τα στοιχειά της παρακμής
Μουσική – Στίχοι: Βασίλης Φλώρος
Ερμηνεία: Γιώργος Νταλάρας
Album: Στις όχθες της αυγής
( A' έκδοση, Legend – EGE 2010 | Β' Ψηφιακή Έκδοση – MLK/Chromodiastasi EPE )

Για ακρόαση ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.youtube.com/watch?v=jWFlMh6xAQM 

Του φεγγαριού το δρόμο βρέθηκα να πατώ,
χαμένος ταξιδιώτης στου ονείρου το κενό,
στον ίλιγγο του χρόνου, στην τρέλα της στιγμής
ουρλιάζουν τ’ άγρυπνα στοιχειά της παρακμής.

Του λιονταριού το νόμο βάλθηκα να πατώ, 
άνεμος απηλιώτης με ρίχνει στο κενό,
στην άβυσσο του χρόνου, στ’ άπειρο της στιγμής
ουρλιάζουν τ’ άγρυπνα στοιχειά της παρακμής.

Άγνωστο μονοπάτι θέλησα να διαβώ,
ανδράποδο της νύχτας στον ξάστερο ουρανό,
στις παρυφές της μέρας, στις όχθες της αυγής
ουρλιάζουν τ’ άγρυπνα στοιχειά της παρακμής.

Τα χείλη αυτών που ξέρουν όσα είναι άρρητα,
τ’ αλλόκοτα του κόσμου και τα παράλογα,
λέν’ πως στη γη του ονείρου, τη γη της λογικής
ουρλιάζουν τ’ άγρυπνα στοιχειά της παρακμής. 

Βασίλης Φλώρος
τραγουδοποιός
[email protected]
www.facebook.com/vassilisfloros