Κινηματογραφώντας το διαχρονικό ερώτημα γιατί τσακώνονται οι γείτονες

«Θέλουμε να πούμε στους ανθρώπους της πλειονότητας και της μειονότητας πριν εκφράσουν μία γνώμη για τον διπλανό τους, για το διαφορετικό, ας κάνουν πρώτα τον κόπο να κατανοήσουν τον άλλον, να δουν πως σκέφτεται, τι βιώματα έχει, τι ακούσματα έχει, πως έζησε». Με το σκεπτικό αυτό η εκδοτική ομάδα του περιοδικού Αζινλίκτσα με έδρα την Κομοτηνή αποφάσισε να διοργανώσει στην πόλη μας την προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ «Η Άλλη Κωμόπολη». Ο Ηρακλής Μήλλας και η Nefin Dinç ένωσαν τις καλλιτεχνικές τους δυνάμεις για να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως,  γιατί τσακώνονται οι γείτονες; Γιατί οι εθνικές και θρησκευτικές ομάδες του κόσμου βιώνουν αμοιβαίο μίσος και καχυποψία; Γιατί πολεμούν οι γείτονες; Γιατί υπάρχουν τα μίση και η καχυποψία μεταξύ των εθνών; Οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ που έλαβε το βραβείο κοινού στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης θα βρεθούν στην Κομοτηνή με αφορμή την προβολή που θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα 7 Ιανουαρίου 2013 στο κινηματογράφο Kosmopolis της Κομοτηνής στις 6 το απόγευμα με είσοδο ελεύθερη για όλους τους πολίτες. 

Πριν την προβολή θα γίνει συζήτηση για το περιεχόμενο της ταινίας παρουσία της σκηνοθέτη και του σεναριογράφου, καθώς και επισκεπτών από την Τουρκία μεταξύ των οποίων ο Παντελής Βίγκας, πρόεδρος του Συνδέσμου Υποστήριξης Ρωμαίικων Κοινοτικών Ιδρυμάτων και εκπρόσωπος των μη μουσουλμανικών μειονοτήτων στο συνέλευση βακουφιών της γενικής τουρκικής Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων, ο εκδότης της μοναδικής ελληνόφωνης εφημερίδας της «Απογευματινής» Μιχάλης Βασιλειάδης, οι Τούρκοι δημοσιογράφοι Γιαβούζ Μπαϊντάν από την εφημερίδα Sabah και Τζενγίς Ακτάρ, καθώς και ακαδημαϊκών. 

Σε δύο κωμοπόλεις σε Ελλάδα και Τουρκία εστιάζει ο φακός του ντοκιμαντέρ. Οι συντελεστές του μίλησαν με τους κατοίκους μιας ελληνικής κωμόπολης, της Δημητσάνας, και μιας τουρκικής, του Birgi και ρώτησαν πώς βλέπουν την «Άλλη» πλευρά και τον «Άλλο». Παρατήρησαν ότι παράπονα και προκαταλήψεις   ακόμα υπάρχουν και στις δύο κοινωνίες. Μικροί και μεγάλοι φαίνονται παγιδευμένοι σε ένα δίχτυ στερεοτύπων που πλήττουν τις διμερείς σχέσεις. Ουσιαστικά αυτό που βλέπουμε στο ντοκιμαντέρ είναι  «τη νοοτροπία και τον τρόπο σκέψης των δύο λαών»,  σημείωσε μιλώντας στο «Χ» ο εκδότης του περιοδικού Αζινλίκτσα και διοργανωτής της εκδήλωσης Αιντίν Μποσταντζί. Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει τα αρνητικά αισθήματα των κατοίκων της ελληνικής κωμόπολης, της Δημητσάνας, και της αντίστοιχης τουρκικής, της Μπιργκί, απέναντι στον Άλλο. Η πικρία και οι προκαταλήψεις διαποτίζουν και τις δυο κοινωνίες. Και στις δυο πόλεις, οι κάτοικοι είναι παγιδευμένοι στο δίχτυ των στερεότυπων που εμποδίζουν τις αμοιβαίες σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Παρόμοιες καταστάσεις συναντάμε και σε άλλες κοινωνίες του πλανήτη. Το ντοκιμαντέρ ανιχνεύει σημαντικά θέματα που εξηγούν γιατί η ειρήνη είναι κάποιες φορές τόσο ανέφικτη και γιατί το μίσος αναπαράγεται διαρκώς στο δημόσιο βίο. Καθώς, στη διάρκεια ενός χρόνου, οι δημιουργοί της ταινίας συνομιλούν με τους κατοίκους των δυο πόλεων, οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι οι κακές σχέσεις ανάμεσα στα δύο έθνη δεν οφείλονται τόσο στο θυελλώδες παρελθόν, όσο στη σύγχρονη εθνικιστική νοοτροπία και διαπαιδαγώγηση.

Πεποίθηση του κ. Μποσταντζί είναι ότι «η κοινωνία της Θράκης θα κατανοήσει πολύ πιο εύκολα το ντοκιμαντέρ αυτό, αλλά συνάμα οι πολίτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν πως διαμορφώνεται η νοοτροπία των δύο λαών, η συνείδηση. Τα ακούσματα, τα βιώματα έχουν μεγάλη σημασία στη διαμόρφωση της γνώμης. Οι λαοί δεν εκπαιδεύονται μόνο μέσα από το σχολείο, τα βλέπεις αυτό στο ντοκιμαντέρ και λες ότι αφού έχουν διαμορφωθεί έτσι οι άνθρωποι δε θα μπορούσαν να έχουν άλλη γνώμη. 

Οι θεατές θα καταλαβαίνουν πως σκέφτεται ένας Έλληνας και ένας Τούρκος από πού ξεκινάει ο τρόπος σκέψης μέσα από τη θρησκεία, την εκπαίδευση, την κουλτούρα. Επικεντρώνεται στις λανθασμένες εντυπώσεις που έχει ο ένας για τον άλλον, αλλά το παρουσιάσουν έτσι ώστε να μην μπορείς να τους παρεξηγήσεις και να τους κατηγορήσεις». 

Δήμητρα Συμεωνίδου