Μικροκομοτηναίικα 04-04-2025

Το διεθνές εμπόριο και η παγκοσμιοποίηση, περνούν σε μια νέα φάση με τον εμπορικό πόλεμο των δασμών που έχει κηρύξει ο Ντόναλντ Τραμπ, στοχεύοντας να μειώσει το τεράστιο έλλειμμα της χώρας του και να προστατεύσει τα συμφέροντα των Αμερικάνων πολιτών.
Πολιτική βέβαια που δεν μπορεί να μακροημερεύσει, αλλά στόχο έχει να καθίσουν σε ένα τραπέζι διαπραγματεύσεων οι χώρες μεταξύ τους και να γίνουν οι αναγκαίες συμφωνίες και διορθώσεις, ώστε να τηρείται εν μέρει σταθερό το εμπορικό ισοζύγιο εισαγωγών και εξαγωγών, για να μη ζημιώνεται κανείς.
Οπότε ας κρατήσουμε μικρό καλάθι προς το παρόν και ας κάνουμε λίγη υπομονή, γιατί μάλλον οι παληκαρισμοί αυτοί θα κρατήσουν ένα ορισμένο χρονικό διάστημα. Γιατί η άνοδος των τιμών, του πληθωρισμού και η ύφεση που θα δημιουργηθεί, αφενός δεν συμφέρει κανένα και φυσικά θα επιβαρυνθούν και οι Αμερικάνοι πολίτες.
Δίκοπο μαχαίρι ουσιαστικά οι δασμοί αφού η ζωή όλων θα γίνει ακριβότερη, θα υπάρξουν επιπτώσεις στο βιοτικό τους επίπεδο και ενδεχομένως πολλές κυβερνήσεις και των ΗΠΑ ακόμα, θα αναγκαστούν να διαχειριστούν αντιδράσεις, διαμαρτυρίες, αλλά και κοινωνικές αναταραχές.
Γιατί στην τελική ο πόλεμος αυτός των συμφερόντων θα ευνοήσει κάποια μεγάλα συμφέροντα, αλλά το μάρμαρο θα το πληρώσουν οι λαοί, που θα ακριβύνει κατά πολύ ακόμα η καθημερινότητα και το κόστος της ζωής τους.
Πέραν των επιπτώσεων από τους δασμούς, οι αλλαγές στη δομή και την συνεργασία στο ΝΑΤΟ ήδη κοστίζει για την χώρα μας 25 δις ευρώ, με το πλάνο που ανακοίνωσε για τα εξοπλιστικά μας ο πρωθυπουργός.

Εγκυμονούν όμως πολλούς κινδύνους για τις πολιτικές σταθερότητας της παγκόσμιας οικονομίας και του ελεύθερου εμπορίου, γιατί προφανώς δεν μπορεί να ξαναγυρίσει ο κόσμος στο επίπεδο της περιχαράκωσης και της απομόνωσης στα εθνικά του σύνορα.
Με την ελεύθερη διακίνηση των προϊόντων και όπως έχει δομηθεί βέβαια το διεθνές εμπόριο, ακόμα και με τις εμπορικές συμφωνίες που υπάρχουν, αλλά και με την ελεύθερη διακίνηση ανθρώπων σε πολυεθνικούς οργανισμούς όπως είναι και η ΕΕ, επιτεύχθηκε ένα μικρότερο κόστος ζωής. Τώρα είναι αμφίβολο αν μπορεί να διατηρηθεί αυτό.
Εξάλλου όλες οι εθνικές οικονομίες και η παραγωγή προϊόντων από τον πρωτογενή μέχρι και τον τριτογενή τομέα έχουν δομηθεί με τέτοιο τρόπο, που τα κενά τους καλύπτονται με εισαγωγές και φθηνότερες μάλιστα από τρίτες χώρες. Αφού θα κόστιζαν πολύ ακριβότερα αν παράγονταν σε κάθε χώρα. Και αυτά για να αλλάξουν ομαλά χρειάζονται πολύ χρόνο.
Και δεν γνωρίζουμε ακόμα και το απλοϊκό αυτό που σκέφτεται η αμερικανική ηγεσία ότι θα αναγκάσει τις αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης να μεταναστεύσουν στις ΗΠΑ, ή άλλα εργοστάσια που παράγουν ηλεκτρονικά συστήματα, αν ευοδωθεί.
Όταν ήδη μεγάλοι αμερικανικοί και ευρωπαϊκοί κολοσσοί που κατασκευάζουν προϊόντα προηγμένης τεχνολογίας, το κάνουν σε χώρες της νοτιανατολικής Ασίας με μεροκάματα πείνας για να είναι ανταγωνιστικοί. Για να μπορούν να επιβιώνουν και να έχουν κέρδη.

Αν διαταραχθεί έστω και για λίγο το σύστημα της παγκοσμιοποίησης και της ελεύθερης αγοράς, όπως έχει δομηθεί, επόμενο είναι ότι τα προϊόντα θα γίνουν πολύ ακριβότερα, θα υπάρξει μεγάλη ύφεση και ο πληθωρισμός θα πάρει τα ύψη.
Και αμφίβολο θα είναι αν θα μπορούν να ανταπεξέλθουν πολλά νοικοκυριά. Και φυσικά η μείωση της κατανάλωσης από μια μεσαία τάξη θα οδηγήσει πολλούς μικρομεσαίους σε λουκέτα και στη φτωχοποίηση. Κάποιοι όμως θα πλουτίζουν από όλα αυτά.
Στον αιώνα της τεχνητής νοημοσύνης όπως προσπαθούν έτσι για να μας πείσουν οι περισσότεροι ότι βαδίζουμε προς τα μπρος, δυστυχώς με τέτοιες πολιτικές και καταστροφικές πρακτικές, θα οδηγηθούν περισσότεροι στο περιθώριο.
Οδηγούμαστε σταδιακά στις κοινωνίες όπου θα διαφεντεύουν οι πολύ πλούσιοι, θα εξαφανιστεί η μεσαία τάξη και θα υπάρχουν οι φτωχοί. Όσες φιλότιμες προσπάθειες υποτίθεται κάνει η ΕΕ για να διασφαλιστούν οι συνθήκες εργασίας αλλά και η ζωή των εργαζομένων.
Όταν ο Μπιλ Γκέιτς δηλώνει επίσημα ότι σε 10 χρόνια θα εξαφανιστούν από πολλές δουλειές οι εργαζόμενοι, ή θα χρειάζεται 2 ημέρες την εβδομάδα μόνο να δουλεύουν, μπορεί κανείς να υποσχεθεί και ποιος θα εγγυηθεί ότι θα πληρώνονται με καλούς μισθούς οι τυχεροί που θα εργάζονται;
Τα κράτη θα αδυνατούν να δίνουν επιδόματα και οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρίες θα προχωρήσουν σε μαζικές απολύσεις, για να κερδίζουν όσο το δυνατόν περισσότερα. Μήπως οι πολιτικές Τραμπ προετοιμάζουν το δρόμο που θα οδηγηθεί ο πλανήτης;
Και αλήθεια πόσο εύκολο είναι ένας εμπορικός πόλεμος να μετατραπεί σε κανονικό, για να βγουν από τα αδιέξοδα του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού και να διορθώσουν τις φούσκες του τραπεζικού συστήματος;

Η πολιτική των δασμών δεν συμφέρει κανέναν και θα μπορούσε βέβαια να οδηγήσει σε παγκόσμια σύρραξη, σε φτώχεια και σε κοινωνικό αποκλεισμό των περισσότερων. Και το κόστος θα μετακυλυθεί στους πολίτες όλων των χωρών, αλλά και τους Αμερικανούς.
Και εκ των πραγμάτων βέβαια θα οδηγηθούν είτε σε διαπραγματεύσεις και συμφωνίες σε σύντομο χρονικό διάστημα, είτε θα μπουν και ποσοστώσεις επί των εισαγωγών και εξαγωγών, για να βρεθεί λύση ώστε να μη ζημιώνονται πολύ όλοι.
Προς το παρόν όλοι θα βλέπουμε τις τιμές να αυξάνονται δυστυχώς σε πολλά προϊόντα πολυεθνικών εταιρειών και πολύ φοβούμαστε ότι και οι τιμές αυτές μόλις ολοκληρωθεί αυτός ο εμπορικός πόλεμος, μάλλον θα παραμείνουν και αυτές στα ύψη. Το ζούμε ήδη στην Ελλάδα με τα τρόφιμα, καύσιμα και ενέργεια.
Πάντως ο όρος εμπορικός πόλεμος δεν ισχύει όπως τον αντιλαμβάνονται οι ΗΠΑ, γιατί η δράση πάντοτε γεννάει και αντίδραση. Γιατί προφανώς η συντριπτική πλειοψηφία των χωρών του πλανήτη θα βρει διαύλους συνεργασίας.
Δεν είναι τυχαία η συνάντηση προχθές των υπουργών οικονομικών τριών μεγάλων εμπορικών χωρών, Κίνα-Ιαπωνία-Νότια Κορέα, που έδωσαν τα χέρια για να ενισχύσουν τις εμπορικές τους συναλλαγές και να άρουν τις εμπορικές τους διαφωνίες.
Και δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τους δεσμούς στον απόηχο του εμπορικού πολέμου του Τραμπ και μάλιστα να βρουν δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίες και να ενισχύσουν το εμπόριο και τις συναλλαγές με τις χώρες της ΕΕ.
Εξάλλου τέτοιου είδους πολιτικές όσες φορές και αν εφαρμόστηκαν στο παρελθόν και πριν ακόμα και από 150 χρόνια, κατέληξαν ανεπιτυχείς, οδήγησαν σε πολέμους και στη φτώχεια. Αλλά και ζημίωσαν και τη χώρα που επέβαλε δεσμούς.
Εν αναμονή των αντιδράσεων βέβαια, όταν σε μεγάλο ποσοστό οι χώρες επιθυμούν να σωθεί το ελεύθερο εμπόριο στην παγκόσμια οικονομία, το πόσο μπορούν να επιβιώσουν οι παράλογες πολιτικές που θέλουν να εφαρμόσουν.