Μικροκομοτηναίικα 05-10-2024

Αν εστιάσει κανείς με μία πρώτη ματιά στα μέτρα στήριξης που εξήγγειλε το κυβερνητικό κλιμάκιο στο βόρειο Έβρο, θα τα κοστολογήσει βέβαια ως θετικά, όπως η απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ στο Σουφλί για 3 χρόνια, αλλά και τα κίνητρα επανακατοίκησης σε συγκεκριμένους δήμους, με ενισχύσεις μέχρι 10.000€ σε 1.000 ωφελούμενους.
Βασική προϋπόθεση βέβαια να μεταφέρουν την κυρία κατοικία τους και να εγκατασταθούν στους δήμους αυτούς και στα χωριά που έχουν κάτω από 500 κατοίκους. Ειδάλλως θα αρκεστούν με 6.000€ σε χωριά με πληθυσμό άνω των 500 κατοίκων. Όπως και η μοριοδότηση εντοπιότητας για προσλήψεις στο δημόσιο.
Δηλαδή για να κατανοήσουμε με 1.000 ωφελούμενους θα τονωθεί δημογραφικά ο κεντρικός και βόρειος Έβρος που έχει υποστεί αφαίμαξη και αποδεκατίστηκε από χιλιάδες κατοίκους, αφού οι περισσότεροι έχουν φύγει σε μεγάλες πόλεις, αλλά και χιλιάδες μετανάστευσαν στο εξωτερικό;
Ποιοι δηλαδή θα κάνουν χρήση αυτών των ωφελημάτων σε ένα τόπο που ερήμωσαν τα χωριά, πλην ελαχίστων περιπτώσεων, που ήδη το είχαν αποφασίσει από πριν; Για να προσληφθούν σε δημόσιες υπηρεσίες που δεν υπάρχουν, όταν όλα έχουν μεταφερθεί στην Αλεξανδρούπολη, ή για να γλυτώσουν τον ΕΝΦΙΑ των 600 ευρώ;
Και γιατί να εγκατασταθεί κάποιος σε ένα χωριό 500 κατοίκων; Επειδή θα πάρει 10 χιλιάρικα η 6; Για να κάνει τι ; Να φτιάξει το παλιό σπίτι που χρειάζεται αποκατάσταση, ή να το αγοράσει και να δώσει πολύ πιο παραπάνω από αυτά που θα πάρει;
Για να χρεωθεί και να στήσει μία δική του επιχείρηση στον αγροτικό και κτηνοτροφικό τομέα, που πολλοί που το προσπάθησαν απέτυχαν και είναι χρεωμένοι; Και προφανώς είναι άστοχο και άτοπο να στήσει μια άλλη επιχείρηση που να παρέχει υπηρεσίες, στο μικρό περιβάλλον ενός χωριού με την ελάχιστη πελατεία.
Άρα το πιο πιθανό σενάριο είναι, εκτός από τους ελάχιστους που ενδεχομένως να ανταποκριθούν, να μετακινηθούν οικογένειες Ρομά από τις γειτονικές περιοχές που ζουν εκεί επί χρόνια για να μείνουν κάπου για ένα χρόνο προκειμένου να πάρουν την επιδότηση.

Σημειωτέον για να κατανοήσουν το πρόβλημα, ότι οι προτάσεις αυτές μάλλον είναι μία άσκηση επί χάρτου, θα έπρεπε να γνωρίζουν το παρελθόν και τους λόγους που οδήγησαν πολλούς να φύγουν και να εγκατασταθούν κάπου αλλού.
Αυτοί που έφυγαν άφησαν πίσω τους περιουσίες, σπίτι, κάποιες δουλειές που είχαν σε ορισμένες βιομηχανικές μονάδες, που από καιρό εδώ και δεκαετίες έχουν βάλει λουκέτο. Έφυγαν γιατί απλά δεν μπορούσαν να ζήσουν στον τόπο τους.
Οι μεγάλες αγροτικές και κτηνοτροφικές μονάδες που απέδιδαν ένα ικανοποιητικό εισόδημα στο παρελθόν έγιναν ασύμφορες με τις πολιτικές και τις τιμές για τα προϊόντα τους. Ακόμα και η εργασία που είχαν πολλοί για να συμπληρώνουν το εισόδημα σε κάποιες βιομηχανικές μονάδες, σταμάτησε με τα απανωτά λουκέτα.
Όλα αυτά τους προσέφεραν ένα ικανοποιητικό μέσο εισόδημα για να ζήσουν, το οποίο δεν υπάρχει τώρα. Συνεπώς δεν χρειάζεται καμιά επιδοματική πολιτική για να επιστρέψει κάποιος στον τόπο του και να ψάχνει πως θα βιοποριστεί.
Αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας θέλουν και χρειάζονται, που θα δημιουργηθούν με νέες επενδύσεις και καλύτερα κίνητρα για επιχειρήσεις, ώστε να δημιουργηθούν ευκαιρίες απασχόλησης.
Δεν επιστρέφει κάποιος το χωριό του, ούτε έρχεται να μετεγκατασταθεί με την οικογένειά του για 10.000 ευρώ, χωρίς να έχει μία επαγγελματική απασχόληση. Λίγοι θα μπουν στη βάσανο να χρεωθούν για να ανοίξουν μία δική τους επιχείρηση, με αμφίβολα αποτελέσματα σε μία τέτοια περιοχή.
Και φυσικά υπάρχουν και άλλα ερωτήματα που μάλλον τους διέφυγαν. Σε ποια σχολεία θα πάνε τα παιδιά που τα περισσότερα έχουν κλείσει; Υπάρχουν φροντιστήρια και γυμνάσια και σε πόση απόσταση, για να μπορέσουν να δώσουν τα παιδιά με αξιώσεις εξετάσεις, ώστε να περάσουν σε κάποιο ΑΕΙ;
Και για ποια ποιότητα ζωής μιλάμε που η μόνη διασκέδαση μάλλον θα είναι το καφενείο του χωριού, αν λειτουργεί βέβαια; Μπορούμε να αναφέρουμε και πολλά άλλα τέτοια αρνητικά, που μάλλον λειτουργούν αποτρεπτικά για τέτοιου είδους σχεδιασμούς.

Συνταγές που δοκιμάστηκαν και στο παρελθόν σε πολλές περιπτώσεις και απέτυχαν, αφού μπαίνει το κάρο μπροστά από το άλογο. Αφού πρώτα πρέπει να δημιουργούνται υποδομές και προϋποθέσεις, να ανοίγουν βιομηχανικές μονάδες και να δημιουργούνται θέσεις εργασίας και μετά έρχεται η διάθεση για μετεγκατάσταση.
Και φυσικά τότε τα κίνητρα που δίνουν είναι ικανοποιητικά. Γνωρίζουν προφανώς ότι για να ζήσει σήμερα μια οικογένεια θα πρέπει να εργάζονται τουλάχιστον δύο μέλη. Το ίδιο αποτυχημένο μοντέλο δοκιμάστηκε στο παρελθόν κα στη Ροδόπη με τους παλιννοστούντες και την πρώτη Διακομματική Επιτροπή για τη Θράκη, που είχε κίνητρα και χρηματοδοτήσεις.
Που προσπάθησε να τους στηρίξει για να εγκατασταθούν στον τόπο μας, αλλά τελικά οι περισσότεροι μετανάστευσαν. Το γιατί έγινε αυτό θα το σχολιάσουμε σε επόμενο σχόλιο. Όπως και τα λάθη που έγιναν.
Το δημογραφικό κυριολεκτικά έγινε πληγή στην περιοχή μας και δεν πρόκειται να λυθεί με αυτά τα επιλεκτικά και ανεπαρκή ημίμετρα, που αυτάρεσκα ανακοίνωσε προχθές το υπουργικό επιτελείο στο βόρειο Έβρο.
Όταν ανακοινώνεις μέτρα στήριξης θα πρέπει να γνωρίζεις ποια είναι η πραγματικότητα για δελεάσεις κάποιον να επιστρέψει στον τόπο του που έχει φύγει, αλλά και τι δυνατότητες πλέον του προσφέρεις για να έχει μία αξιοπρεπή διαβίωση δουλεύοντας, όχι με παροδικά επιδόματα, που εξανεμίζονται γρήγορα.

Έχουν αλλάξει παντελώς οι συνθήκες τις τελευταίες δεκαετίες και ξέχασαν κάποιοι ότι παλαιότερα έμεναν στα χωριά γιατί υπήρχε ζωή και έντονη δραστηριότητα, σχολεία με πολλά παιδιά και σύλλογοι, αλλά και κάποιες υποδομές, όπως αγροτικό ιατρείο, αστυνομία, ΑΤΜ, παραρτήματα υπηρεσιών στα κεφαλοχώρια και έδρες δήμων.
Τα περισσότερα από αυτά όμως έκλεισαν και πολλές υπηρεσίες πήραν των ομματιών τους και έφυγαν. Τρανταχτό παράδειγμα και στην περιοχή μας οι Σάπες, που έχασαν πλήθος υπηρεσιών τα τελευταία χρόνια, ως η δεύτερη μεγαλύτερη κωμόπολη στο νομό μας.
Ενώ τώρα πολλά από αυτά τα χωριά κάτω από 500 κατοίκους δίνουν την αίσθηση της ερημοποίησης. Ποια ποιότητα λοιπόν ζωής μπορούν να προσφέρουν σε τρεις έστω οικογένειες που δεν εγκατασταθούν σε κάθε χωριό; Και πώς αυτό θα αλλάξει άρδην το θέμα της υπογεννητικότητας και το δημογραφικό;
Θα ξαναλειτουργήσουν πάλι ως δια μαγείας οι υποδομές που έχουν κλείσει; Μήπως έπρεπε να προσανατολιστούν σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης σε σχέση με το παρελθόν; Με οικοτουριστικές επιχειρήσεις, αγροτουρισμό, τοπικά προϊόντα, μουσεία και ανακαίνιση παλαιών παραδοσιακών κατοικιών προς ενοικίαση;
Χρειάζεται νέος σχεδιασμός και προσπάθεια για να μπορέσουν να συγκρατήσουν στα χωριά τους νέους και να φέρουν και άλλους. Και με επιδοματικές πολιτικές δεν λύνεται το πρόβλημα, πέραν κάποιων περιπτώσεων που μπορούν να το δουν ως μια ευκαιρία για να εισπράξουν πρόσκαιρα τα 10 ή 6 χιλιάρικα, πριν αποφασίσουν να εγκαταλείψουν και πάλι το χωριό σε ένα χρόνο, που απαιτεί και το πρόγραμμα.