Από την Μαρώνεια πέρασε και ο Οδυσσέας

Στη γύρω περιοχή εκτυλίχθηκε η Ραψωδία Ι’ της Οδύσσειας του Ομήρου

Εδώ συνάντησε τον Κύκλωπα Πολύφημο

Η σπηλιά του Κύκλωμα αν μελετήσουμε την Ραψωδία Ι’ της Οδύσσειας του Ομήρου θα διαπιστώσουμε ότι ναι, δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι όλα αυτά τα γεγονότα και τα σημεία που μας αναφέρει έχουν διαδραματιστεί και υπάρχουν εδώ στην περιοχή μας και μόνο εκεί γύρω από την Μαρώνεια.

Σε άλλα μέρη της Ελλάδας βέβαια όπως και του κόσμου υπάρχουν διάφορα σπήλαια που οι κάτοικοι των περιοχών αυτών ισχυρίζονται ότι το σπήλαιο τους είναι του Κύκλωπα Πολύφημου.

Έτσι λοιπόν οι κάτοικοι της Μάκρης Αλεξανδρούπολης ισχυρίζονται ότι η σπηλιά που βρίσκεται δίπλα στο λιμάνι, αυτή είναι η σπηλιά του Κύκλωπα, μάλιστα έχουν τοποθετήσει και αναγνωριστική πινακίδα και μεγάλοι βράχοι που βρίσκονται εκεί σαν ριγμένοι από το χέρι του Κύκλωπα μέσα στη θάλασσα.

Άλλη εκδοχή και μάλιστα σε έκδοση του υπουργού Πολιτισμού […;] μας αναφέρει ότι το σπήλαιο του Κύκλωπα βρίσκεται στην Γιούρα, μια ακατοίκητη νησίδα βόρεια της Αλοννήσου. Άλλη πάλι ότι βρίσκεται στη νήσο Ηράκλεια των Μικρών Ανατολικών Κυκλάδων νότια της Νάξου. Άλλη εκδοχή από κατοίκους της Σερίφου ότι ο "θρόνος του Κύκλωπα" που είναι ένα ορθογώνιο κατασκεύασμα υπάρχει στην είσοδο μιας στοάς που λέγεται η σπηλιά του Κύκλωπα.

Οι κάτοικοι πάλι της Σικελίας λένε ότι η Σικελία είναι το μυθικό νησί Θρινακία όπου κατοικούσε ο γίγαντας Πολύφημος μέσα σε μια σπηλιά.

Κάτοικοι της Νέας Πέτρας, της Εργάνης και της Ξυλαγανής υποστηρίζουν ότι οι σπηλιές των άλλων Κυκλώπων που ήταν εκεί κοντά στη σπηλιά του Κύκλωπα βρίσκονται κάτω από τον προϊστορικό οικισμό του Κρεμαστού (Ασάρ Τεπέ), μάλιστα τόσο επηρεάστηκε κάτοικος της Ξυλαγανής που πριν χρόνια πήγε μόνος του παράτυπα στην ακρόπολη του Κρεμαστώ μη γνωρίζοντας πόσο κακό μπορεί να κάνει και καθάρισε μέρος μιας σπηλιάς από όγκους βράχων και χώματα ψάχνοντας να βρει τα κόκκαλα του γίγαντα. Για την ύπαρξη του σπηλαίου αυτού μας ενημέρωσε με μήνυμα στο διαδίκτυο και ο συμπολίτης μας αξιόλογος νομικός και πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Χρήστος Χατζηπέμου. Η ακρόπολη Κεμαστού (Ασάρ Τεπέ) βρίσκεται πάνω από τα τρία αυτά χωριά, είναι ένας περιτειχισμένος λόφος με κάθετους κομμένους βράχους. Μέσα υπάρχουν επίσης και ερείπια ανακτόρου όπου έδρευε ο ηγεμόνας τους.

Όπως ισχυρίζονται οι κάτοικοι των ανωτέρω χωριών γύρω και κάτω από αυτόν τον οικισμό βρίσκονται τα εν συνόλω πέντε σπήλαια των γιγάντων. Ας δούμε όμως παρακάτω ποιος ήταν ο Οδυσσέας, ποιος ήταν ο Κύκλωπας και πως διαδραματίζονται τα γεγονότα εκείνη την εποχή στην περιοχή μας.

Ο Οδυσσέας ήταν βασιλιάς της Ιθάκης και είναι ο κυριότερος χαρακτήρας στο επικό ποίημα του Ομήρου, Οδύσσεια και επίσης διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στο άλλο έπος του Ομήρου την Ιλιάδα. Ο Πολύφημος πάλι ήταν γιος του Θεού Ποσειδώνα και της Θόωσας. Το όνομά του σημαίνει πολύ και φήμη ή μεγαλόφωνος. Ο Οδυσσέας ήταν ευρέως γνωστός για την πονηριά και την εφευρετικότητά του, διάσημος και για τα δέκα χρόνια που του πήρε η επιστροφή στο σπίτι του, μετά τον Τρωικό πόλεμο, όπως μας την απέδωσε ο Όμηρος. Ήταν γιος του Λαέρτη και της Αντίκλειας, σύζυγος της Πηνελόπης και πατέρας του Τηλέμαχου και του Τηλέγονου.

Αυτός λοιπόν ο μυθικός ήρωας που πέρασε από τη Ροδόπη και ασχολήθηκε μ' αυτόν ο Όμηρος ήταν ο Οδυσσέας και είναι ο κυριότερος χαρακτήρας στο επικό ποίημα του Ομήρου την Οδύσσεια και την Ιλιάδα.

Ο Οδυσσέας συμμετείχε στην εκστρατεία των Ελλήνων κατά της Τροίας επειδή η Ελένη σύζυγος του Μενέλαου βασιλιά της Σπάρτης απήχθη από τον Πάρη της Τροίας γεγονός που προκάλεσε τον Τρωικό πόλεμο. Τελικά ο Οδυσσέας όπως και οι άλλοι Έλληνες συμμετείχε και αυτός στην εκστρατεία αν και γνώριζε από τον χρησμό ότι θα επέστρεφε μετά από 20 χρόνια.

Η πιο καταλυτική συνεισφορά του Οδυσσέα σε αυτόν τον πόλεμο ήταν η έμπνευσή του να χρησιμοποιήσουν τον Δούρειο Ίππο, που με αυτό το κατασκεύασμα κατάφεραν οι Έλληνες να καταλάβουν την Τροία μετά από τον δεκάχρονο πόλεμο.

Έτσι λοιπόν μετά τη λήξη του πολέμου ο Οδυσσέας πήρε τον δρόμο της επιστροφής για την Ιθάκη με 12 καράβια. Για τις προσβολές που διέπραξε όμως κατά των Θεών επήλθε η τιμωρία του, ήταν η δεκάχρονη περιπλάνησή του πριν φτάσει στην Ιθάκη.

Μετά από πολλές περιπέτειες ο Οδυσσέας έφτασε στην Ισμάρα, στους Κίκονες, όπου κυρίευσε τα μέρη τους. Εκεί δίπλα ήταν και η γη των Κυκλώπων που κατοικούσαν στις κορυφές ψηλών βουνών μέσα σε λαξευτές σπηλιές, η περιοχή τους ήταν γεμάτη από αιωνόβια αμπέλια και κάτω από τα σπήλαια έρεε καθαρό νερό. Ενώ περιφερόταν εκεί γύρω ο Οδυσσέας με τους συντρόφους του βρήκαν πολλές αίγες όπου γευμάτιζαν οι σύντροφοί του και των δώδεκα πλοίων όλη μέρα πίνοντας και γλυκό κρασί από τους δώδεκα αμφορείς που τους έδωσε ο ιερέας Μάρωνας. Όλο το διάστημα που έτρωγαν και έπιναν, έβλεπαν καπνό και άκουγαν φωνές των προβάτων και των Κυκλώπων. Έτσι βράδιασε και αποκοιμήθηκαν.

Όταν ξημέρωσε έδωσε εντολή ο Οδυσσέας να παραμείνουν όλοι εκεί στην ακτή της Μαρώνειας εκτός από τους συντρόφους του πλοίου του που θα μπούνε στη γη των Κυκλώπων να τους συναντήσουν και να μάθουν γι' αυτούς ποιοι είναι και αν είναι άγριοι, φιλόξενοι, αλαζόνες ή θεοσεβούμενοι. Έτσι όταν έφτασαν στο σπήλαιο του Κύκλωπα εκεί γύρω είδαν πολλά κοπάδια από πρόβατα και αίγες. Μέσα στη σπηλιά διανυκτέρευε ένας άνδρας πελώριος που έβοσκε μόνος τα κοπάδια του και δεν έκανε παρέα μα τους άλλους Κύκλωπες. Ο Οδυσσέας μαζί με τους δώδεκα συντρόφους του έχοντας μαζί του και έναν ασκό από το γλυκό κρασί του Μάρωνα μπήκαν μέσα στο σπήλαιο, ο Κύκλωπας έλειπε, μέσα είχε καλάθια γεμάτα με τυριά, τα μαντριά του γεμάτα από αρνιά και κατσίκια. Οι σύντροφοί του τον παρακάλεσαν αφού πήρανε τα τυριά, αρνιά και κατσίκια να επιστρέψουν αμέσως πίσω στο πλοίο τους και να φύγουν. Ο Οδυσσέας όμως δεν τους άκουσε και ήθελε να γνωρίσει τον Κύκλωπα. Έτσι στρώθηκαν εκεί άναψαν φωτιά, έφαγαν αρνιά και τυριά και τον περίμεναν μέσα στην σπηλιά.

Σε λίγο εμφανίσθηκε ο Κύκλωπας μόλις τον είδαν φοβήθηκαν και αποσύρθηκαν στο βάθος της σπηλιάς. Αυτός έκλεισε μέσα στην σπηλιά τα ζώα του και τοποθέτησε στην πόρτα της έναν μεγάλο βράχο. Μόλις άναψε φωτιά τους είδε και τους ρώτησε: Ξένοι ποιοι είστε; Τότε ο Οδυσσέας του απάντησε είμαστε Έλληνες και επιστρέφουμε στην πατρίδα μας από τον πόλεμο της Τροίας, ήρθαμε κοντά σου να μας φιλοξενήσεις και να μας δώσεις κάποιο δώρο όπως συνηθίζεται στους φιλοξενούμενους.

Ο Κύκλωπας αγρίεψε και αφού άρπαξε δύο συντρόφους του Οδυσσέα τους κτύπησε κάτω στο έδαφος σαν σκυλάκια και τους έκοψε κομματάκια για το δείπνο του, τους έφαγε μη αφήνοντας ούτε ένα κομματάκι από αυτούς. Ύστερα αφού ήπιε και μπόλικο γάλα, κοιμήθηκε ανάμεσα στα πρόβατα του μέσα στη σπηλιά. Όταν ξύπνησε το πρωί άρπαξε ακόμα δύο συντρόφους του Οδυσσέα και ετοίμασε το γεύμα του. Αφού τους έφαγε έβγαλε από την πόρτα του σπηλαίου τον μεγάλο βράχο βγάζοντας έξω τα πρόβατα του και ξανάκλεισε πάλι την πόρτα με τον βράχο φυλακίζοντας τους μέσα.

Τότε ο Οδυσσέας και οι σύντροφοί του πήραν ένα μεγάλο ξύλο ελιάς που υπήρχε εκεί και αφού το έκαναν μυτερό στη μια άκρη το έκρυψαν κάτω από την κοπριά των ζώων με σκοπό όταν έλθει ο Κύκλωπας και κοιμηθεί να το καρφώσουν στο μάτι του. Το βράδυ ο Κύκλωπας επέστρεψε, έβαλε μέσα στην σπηλιά τα πρόβατα του και τα έκλεισε με τον μεγάλο βράχο. Άρπαξε πάλι ακόμα δύο συντρόφους του Οδυσσέα και τους καταβρόχθισε και αυτούς. Ο Οδυσσέας τότε πρόσφερε στον Κύκλωπα πολλές φορές γλυκό κρασί από αυτό που του είχε δώσει ο ιερέας Μάρωνας. Μόλις ο Κύκλωπας το ήπιε ευχαριστήθηκε υπερβολικά ζαλίστηκε και ρώτησε τον Οδυσσέα πως τον λένε. Αυτός του είπε ότι το όνομά του είναι "κανένας" έτσι τον φωνάζουν συγγενείς και φίλοι. Ο Κύκλωπας τότε του είπε: Εσένα "κανένα" τελευταίο θα σε φάω, αυτό θα είναι το δώρο της φιλοξενίας μου για σένα. Μετά από αυτό έγειρε πίσω και τον έπιασε βαθύς ύπνος.
Ο Οδυσσέας αμέσως έβαλε τον πάσσαλο της ελιάς μέσα στην στάχτη της φωτιάς για να ζεσταθεί, μόλις ζεστάθηκε καλά ο πάσσαλος, όλοι μαζί τον κάρφωσαν στο μάτι του Κύκλωπα τυλφώνοντάς τον. Ο Κύκλωπας έβγαλε μια φοβερά μεγάλη κραυγή και έβγαλε τον καυτό πάσσαλο από το μάτι του, είχε όμως τυφλωθεί. Άρχισε να φωνάζει δυνατά τους Κύκλωπες, που κατοικούσαν στα γύρω σπήλαια, αυτοί τον ρώτησαν τι τον βασανίζει. Τους απάντησε ότι τον σκοτώνει με πονηριά ο κανένας, αυτοί τότε του είπαν αφού κανείς δεν χρησιμοποιεί βία σε βάρος σου, ζήτα τη βοήθεια από τον πατέρα σου τον Ποσειδώνα, αυτά του είπαν και έφυγαν.
Ο Κύκλωπας σφαδάζοντας από τους πόνους έβγαλε τον βράχο από την είσοδο της σπηλιάς και περίμενε εκεί απλώνοντας τα χέρια του για να πιάσει κάποιον που θα προσπαθούσε να φύγει ανάμεσα από τα πρόβατα. Ο Οδυσσέας έδεσε ανά τρία κριάρια από κάτω τους και από έναν σύντροφό του και έτσι βγήκαν έξω οι σύντροφοί του, τελευταίος βγήκε αυτός έξω κρεμασμένος κάτω από το πιο μεγάλο κριάρι. Έτσι όλοι μαζί έφτασαν στο πλοίο τους μπήκαν μέσα και ξεκίνησαν.

Ο Οδυσσέας τότε φώναξε δυνατά στον Κύκλωπα. Ο Δίας σε τιμώρησε γιατί δεν πρόσφερες φιλοξενία μέσα στο σπίτι σου σε ξένους και τους έφαγες. Όταν του τα είπε αυτά, ο Κύκλωπας οργίστηκε πολύ και πέταξε εναντίον τους έναν μεγάλο βράχο που έπεσε μπροστά στο πλοίο τους, παρά λίγο να το βουλιάξει. Ο Οδυσσέας θύμωσε πολύ και φώναξε πάλι στον Κύκλωπα με οργή: Κύκλωπα αν σε ρωτήσει κάποιος ποιος σε τύφλωσε να τους πεις ότι σε τύφλωσε ο Οδυσσέας ο Πορθητής των πόλεων, ο γιος του Λαέρτη που έχει το παλάτι του στην Ιθάκη.

Ο Κύκλωπας τότε προσευχήθηκε στον Θεό Ποσειδώνα, πατέρα μου κάνε να μην επιστρέψει στην πατρίδα του ο Οδυσσέας, αλλά αν είναι γραμμένο να γυρίσει πίσω να επιστρέψει χωρίς τους συντρόφους του με ξένο πλοίο και να βρει συμφορές στο σπίτι του. Αυτά είπε ο Κύκλωπας και πέταξε μεγαλύτερο βράχο κατά πάνω τους, αυτοί όμως κωπηλατώντας έφυγαν από τη γη των Κικόνων που ένα μέρος της αποτελεί σήμερα η Μαρώνεια και η γύρω περιοχή της.

Έτσι λοιπόν μελετώντας την Οδύσσεια διαπιστώνουμε ότι έστω και από την μυθολογία ταιριάζουν όλα τα στοιχεία που μας προσφέρει ο Όμηρος ότι ΝΑΙ εδώ ζούσαν οι Κύκλωπες μαζί και ο Κύκλωπας Πολύφημος. Γι' αυτό λοιπόν πέρα από τα εκατομμύρια δραχμές και ευρώ που έχουν ροκανιστεί από ειδικούς και μη χωρίς κανένα αποτέλεσμα όλα τα χρόνια, θα πρέπει όλοι οι υπεύθυνοι να βρουν μια λύση τελικά με το σπήλαιο του Κύκλωπα Πολύφημου που βρίσκεται εδώ στη Ροδόπη γιατί έχει καταντήσει σαν της "Άρτας το γεφύρι", που αφού γίνουν επιτέλους οι κατάλληλες εργασίες πρόσβασης εσωτερικά και εξωτερικά να δοθεί στο κοινό με ημερήσια επίσκεψη από τουρίστες, σχολεία και όχι μόνο, επίσης να υπάρχει ενημέρωση και για τα άλλα πέντε σπήλαια που βρίσκονται εκεί γύρω από το Κρεμαστό ότι ήταν οι κατοικίες των άλλων Κυκλώπων.

Έτσι όσο κωλυσιεργούν οι αρμόδιοι φορείς της Ροδόπης και δεν προβάλουν το πραγματικό σπήλαιο του Κύκλωπα, κάτοικοι άλλων περιοχών θα παρουσιάζουν χωρίς στοιχεία κάποιο σπήλαιο ότι αυτό είναι το σπήλαιο του Κύκλωπα Πολύφημου. Αυτές τις ημέρες μάλιστα αμερικανική κινηματογραφική εταιρεία γυρίζει ταινία με τον Οδυσσέα στην Πελοπόννησο και όχι εδώ που είναι η φυσική της περιοχής σύμφωνα με τον Όμηρο και τα στοιχεία που αναφέρει στην Οδύσσεια για τους Κίκονες που ζούσαν εδώ για τον ιερέα τον Μάρωνα για την άμπελο, το κρασί, για το σπήλαιο του Πολύφημου και τα σπήλαια των άλλων Κυκλώπων.

Στην Κομοτηνή που είναι ο μητροπολιτικός Δήμος του νομού έχει δώσει σε ανώνυμους οδούς το όνομα του Οδυσσέα και το όνομα του Κύκλωπα Πολύφημου, επίσης το 1986 που ανακαλύφθηκε ο αστεροειδής 5254 ονομάστηκε Οδυσσέας προς τιμή του μυθικού βασιλιά της Ιθάκης. Άραγε στην περιοχή της Μαρώνειας πότε θα του δώσουν την αξία που του πρέπει οι αρμόδιοι;