Είναι το παιδί σας έτοιμο για το νηπιαγωγείο;

Το νηπιαγωγείο αποτελεί την πρώτη υποχρεωτική σχολική δομή για κάθε παιδί. Όλα τα παιδιά υποχρεούνται να φοιτήσουν στο νηπιαγωγείο και αυτό το καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό βήμα για την μελλοντική σχολική πορεία και εμπειρία των λιλιπούτιων μαθητών. Οι πρώτες εμπειρίες που αποκτά το παιδί στον χώρο του νηπιαγωγείου επιδρούν καταλυτικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του και επηρεάζουν τη μετέπειτα φυσική, νοητική και συναισθηματική του ανάπτυξη.

Το νηπιαγωγείο είναι μια οργανωμένη σχολική δομή που διέπεται από κανόνες και ρουτίνες που πέραν των διδακτικών- μαθησιακών στόχων, σκοπό έχουν να καλλιεργήσουν και να ενισχύσουν το βαθμό αυτονομίας και αυτό-εξυπηρέτησης των μικρών μαθητών. Έτσι λοιπόν οι μαθητές του νηπιαγωγείο ερχόμενοι στο σχολείο θα πρέπει να παρουσιάζουν έναν σημαντικό βαθμό αυτονομίας και αυτό-εξυπηρέτησης σε μια σειρά από δεξιότητες. Φυσικά κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς ανάπτυξης, τη δική του ιδιοσυγκρασία και το προσωπικό οικογενειακό περιβάλλον τα οποία υποστηρίζουν και ενισχύουν ή σε κάποιες περιπτώσεις αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξή του.

Οι εμπνευσμένοι γονείς λαμβάνοντας υπόψιν την προσωπικότητα και τις ανάγκες των παιδιών τους, δημιουργούν το κατάλληλο υποστηρικτικό περιβάλλον καλλιεργώντας στα παιδιά τους δεξιότητες (απαραίτητες για το νηπιαγωγείο) όπως η χρήση της τουαλέτας, το πλύσιμο των χεριών, το φαγητό, το ντύσιμο και η επικοινωνία.

Χρήση τουαλέτας:Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά εξυπηρετούνται απολύτως μόνα τους, χωρίς τη βοήθεια κάποιου ενήλικα μέσα στην τουαλέτα. Αν το παιδί σας δυσκολεύεται στην χρήση της και δεν έχει «καθαρίσει» θα πρέπει να ξεκινήσετε άμεσα την αγωγή τουαλέτας. Συνήθως οι μεγάλες περίοδοι διακοπών όπως το καλοκαίρι είναι μια καλή ευκαιρία να δουλέψετε την συγκεκριμένη δεξιότητα.

Πλύσιμο χεριών: Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά έρχονται σε επαφή με πολλά αντικείμενα (παιχνίδια, βιβλία, μαρκαδόρους κ.α.) ανταλλάσσοντάς τα με τους συμμαθητές τους. Το γεγονός αυτό (ειδικά σε συνθήκες πανδημίας) σε συνδυασμό με τη διαδικασία του φαγητού απαιτούν το πλύσιμο των χεριών. Θα πρέπει να αφιερώσετε τον απαραίτητο χρόνο στο σπίτι για να δείξετε στο παιδί τον σωστό και σχολαστικό τρόπο πλυσίματος, την χρήση της βρύσης, του σαπουνιού και της χειροπετσέτας.

Διαδικασία φαγητού: Τα παιδιά στο νηπιαγωγείο τρώνε μόνα τους. Η βοήθεια που τους δίνεται είναι διακριτική και με σκοπό να οδηγηθούν σε αυτονομία. Για αυτό λοιπόν θα πρέπει να είναι ήδη εξοικειωμένα στην χρήση κουταλιού και πιρουνιού, στο άνοιγμα και το κλείσιμο του δοχείου φαγητού, στην χρήση ποτηριού και παγουριού, στο δίπλωμα της πετσέτας. Θα πρέπει λοιπόν να κάνετε την αντίστοιχη εξάσκηση στο σπίτι. Αν παρατηρήσετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται, καλό θα ήταν για ένα μικρό διάστημα προσαρμογής να προτιμήσετε πιο στερεές τροφές (π.χ. μακαρόνια, ρύζι) και λιγότερο λαδερές. Επίσης, τις πρώτες ημέρες προτιμήστε τα αγαπημένα φαγητά του παιδιού έτσι ώστε να αποτελέσει για αυτά μια ευχάριστη διαδικασία.

Ρούχα και παπούτσια: Μια ακόμη δεξιότητα που θα πρέπει ναέχουν κατακτήσει ως ένα βαθμό τουλάχιστον είναι να μπορούν να βάζουν και να βγάζουν το μπουφάν και τα παπούτσια τους και να ανεβάζουν και να κατεβάζουν τα ρούχα τους κατά την χρήση της τουαλέτας. 

Για αυτό το λόγο καλό θα ήταν να κάνετε αρκετή εξάσκηση στο σπίτι (ειδικά αν κάποιο ρούχο είναι καινούριο και δύσκολο να φορεθεί) και να προτιμάτε ρούχα χωρίς φερμουάρ, άνετα παντελόνια (κολάν, φόρμες) και μπλουζάκια, παπούτσια με αυτοκόλλητα σκρατς και όχι κορδόνια.

Επικοινωνία: Τελευταία αλλά εξίσου σημαντική είναι η δεξιότητα της επικοινωνίας με τους συνομήλικους συμμαθητές αλλά κυρίως με τη δασκάλα της τάξης. Πρέπει να διδάξετε στο παιδί σας είτε με το παράδειγμά σας είτε μέσα από φανταστικούς διαλόγους πως πρέπει να επικοινωνεί με τη δασκάλα του. Χρησιμοποιώντας τους κανόνες ευγένειας να μπορεί να εκφράσει τις επιθυμίες του (π.χ. τουαλέτα, νερό), τα προβλήματα του (π.χ. διαφωνίες με συμμαθητές) και την πιθανή ανησυχία και αδιαθεσία του (π.χ. πονόκοιλο).

Έχοντας δουλέψει όλα τα παραπάνω στο σπίτι και πριν από την εγγραφή του στο σχολείο, το παιδί σας θα έρθει αρκετά βήματα πιο κοντά στο αναπτυξιακό στάδιο της αυτονομίας και αυτό-εξυπηρέτησης και η εμπειρία του νηπιαγωγείου θα  παραμείνει ευχάριστη ενώ οι δεξιότητες αυτές θα ενισχυθούν ακόμα περαιτέρω.

Τέλος, να θυμάστε πωςκαλό θα ήταν να έχετεσυχνή και ουσιαστική επαφή με το νέο σχολείο του παιδιού και να ενημερώνετε έγκαιρα τους εκπαιδευτικούς, για τυχόν δυσκολίες που αντιμετωπίζει το παιδί σας. Η συστηματική επικοινωνία και συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς συμβάλλει στην επίλυση όλων των θεμάτων που προκύπτουν και βοηθά στη μέγιστη δυνατή επίδοση και πρόοδο του μαθητή/ παιδιού. 

Βιβλιογραφία:
Άντλερ, Α. (1990). Η Ατομική ψυχολογία στο σχολείο. Αθήνα. Εκδόσεις Επίκουρος.
Cole, M., Cole, S. (2002). Η ανάπτυξη των παιδιών. Η αρχή της ζωής: εγκυμοσύνη, τοκετός, βρεφική ηλικία. Εκδόσεις Τυπωθήτω.
Παπαδιώτη-Αθανασίου, Β. (1987). Σχολική ετοιμότητα. Η Επίδοση των 5 ½ και 6 ½ χρόνων μαθητών. Αθήνα. Πανεπιστήμιο Αθηνών.