Κύπρος: 62 χρόνια από τον ηρωικό θάνατο του αγωνιστή Κυριάκου Μάτση

Πέρασαν 62 Χρόνια από τον  ηρωικό θάνατο του αγωνιστή της Ε.Ο.Κ.Α Κυριάκου Μάτση. Ο Κυριάκος γεννήθηκε στο Παλαιοχώρι Λευκωσίας το 1926. Ήταν ένα από τα τρία παιδιά της οικογένειας Χριστοφή. Αγωνίστηκε κατά την περίοδο της Αγγλικής αποικιοκρατίας με το ψευδώνυμο Μιλτιάδης. Το 1946 εισήχθη στο Α.Π. Θεσσαλονίκης και σπούδασε γεωπονία. Αποφοίτησε το 1952. Κατά την παραμονή του στη Θεσσαλονίκη Οργάνωνε ομιλίες υπέρ της αγωνιζόμενης Ελλάδος [περίοδος 1946-50].  Τότε γνώρισε τον Γρηγόρη Αυξεντίου μετέπειτα Υπαρχηγό της Ε.Ο.Κ.Α  ο οποίος υπηρετούσε ως Έφεδρος Αξιωματικός στον Ελληνικό Στρατό. Ο Κ. Μάτσης όταν γύρισε στην Κύπρο  εργάστηκε ως γεωπόνος στην Αμμόχωστο. Κατά τον Εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, διετέλεσε τομεάρχης στην Αμμόχωστο. Από το 1955 και τον θάνατό του Τομεάρχης Κερύνειας. Ο αδελφός του Γιαννάκης Μάτσης, μετέπειτα πολιτικός, ήταν Τομεάρχης Λευκωσίας, με πολύ μεγάλη εθνική δράση. 

Ο Κυριάκος συνελήφθη το 1956. Υπέστη φρικτά βασανιστήρια. Κατά την διάρκεια των βασανιστηρίων τον επεσκέφθη ο Κυβερνήτης Χάρτινγκ και του προσέφερε το τεράστιο ποσό των 500.000 λιρών, αν αποκάλυπτε που κρυβόταν ο Αρχηγός της Ε.Ο.Κ.Α. Διγενής. Απάντησε με το γνωστό: «Ου περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα αλλά περί αρετής». Στις 13 Σεπτεμβρίου  1956 δραπέτευσε από τις Φυλακές και επικηρύχθηκε με 5.ΟΟΟ λίρες. Στις 19 Νοεμβρίου 1958 περικυκλώθηκε στο κρησφύγετό του στο Δίκωμο Πενταδακτύλου ύστερα από προδοσία. Του ζήτησαν να βγει έξω άοπλος αυτός και οι 2 συμπολεμιστές του. Τότε ο Κυριάκος Μάτσης είπε στους 2 συμπολεμιστές του να βγουν έξω. Ο ίδιος είπε: «Αν βγω θα βγω πυροβολώντας. Τότε οι διώκτες ανατίναξαν το κρυσφύγετό του με  χειροβομβίδες και να βρει ηρωικό θάνατο. Οι Άγγλοι δεν επέτρεψαν στην οικογένειά του να παραλάβει το λείψανο του ήρωα. Ετάφη στα «Φυλακισμένα μνήματα» που τότε ήταν Φυλακές. Εκεί βρίσκεται μέχρι σήμερα, όπως και οι άλλοι ήρωες του ενδόξου αγώνα της Ε.Ο.Κ.Α..

Το Α.Π. Θεσσαλονίκης τιμώντας την προσφορά στον  Εθνικό αγώνα του ήρωος έστησε στην Πανεπιστημιούπολη δύο γλυπτά και την προτομή του. Ο Δήμος Καλαμαριάς έστησε στην πλατεία  Ν. Κρήνης, χάλκινο ανδριάντα του. Ο Κυριάκος Μάτσης ήταν και στοχαστής. Όταν μίλαγε για την Ελλάδα, την αποκαλούσε «Μεγάλη Πατρίδα». Είχε μέσα του άσβεστη την νοσταλγία της Ενώσεως της Κύπρου με την Ελλάδα. Έλεγε; «Τίποτα δεν κερδίζεται χωρίς θυσίες». Ελέχθησαν πολλά επαινετικά για τον ήρωα. Θα αναφερθώ μόνο στον Οδυσσέα Ελύτη.

«Ο ήρωας, αληθινό Φωτόδεντρο. Προχώρησε αμείλικτος μέσα στο φως όπως ο Ιησούς Χριστός. Γνήσιο άλας της γης».

Επίμετρο; Οι αγωνισταί της Ε.Ο.Κ.Α [1955-59]  αγωνίσθηκαν για αποτίναξη της Αγγλοκρατίας. Οι Τουρκοκύπριοι  συνεργάστηκαν με τους Άγγλους. 

Η Τουρκία με την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης [1923] παραιτήθηκε κάθε δικαιώματος στην Κύπρο. Σήμερα προσπαθεί να την καταλάβει ολόκληρη και όχι μόνο. Ο Κυριάκος Μάτσης είναι  πάντα επίκαιρος.

*Αντιστράτηγος ε.α. Φωτιάδης Ιωάννης,

Πρώην Υπαρχηγός Ε. Φρουράς Κύπρου