xρονοτοπία | xronos.gr
«Υπάρχει μια φυλή ανθρώπων, μια φυλή θεών…» Πίνδαρος (ΣΤ ΄ Ωδή Νεμεονίκου) Γράφει από την Αθήνα, ο συνεργάτης μας, συγγραφέας - λαογράφος Γιώργος Λεκάκης www.lekakis.com

xρονοτοπία

28/02/18 - 11:00

Το μοναδικό έως τώρα γυναικείο κρατικό κλωστοϋφαντουργικό εργαστήριο στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία λειτουργούσε στην Καβύλη «παρά την Αμφίπολη»!

Τελικώς, η Καβύλη δεν ήταν ευτελής!


Έκανε «λάθος» ο Δημοσθένης!

 

Η Καβύλη(1) ήταν αρχαία πόλις της Βόρειας Θράκης, επί των υπωρειών του Αίμου  - Β. πλάτ. 54°50' και Ανατ. μήκ. 43°15' (βλ. Κλ. Πτολεμαίο «Γεωγρ. Υφ.», III,11,7). Ο κάτοικός της ελέγετο Καβυληνός. 
Δρογγίλος, Μάστειρα, και Καβύλη ήσαν θρακικά ευτελή χωριά, οι κάτοικοι των οποίων ζούσαν σε καλύβες (εκ των οποίων ίσως να έλκει και το όνομά της: καβύλη < καλύβη;) - αγροτόσπιτα (τρώγλες), παρά τον Στρυμόνα και την Αμφίπολη - βλ. Δημοσθένη «Περί των εν Χερρον.», 44, και «Κατά Φιλίππ.», IV, 15, και σχολ. Δημοσθένους. 
Ο Μελέτιος (Γεωγρ. τόμ. III, σελ, 103) τοποθετεί την Καβύλη στο νυν Βαβα-Εσκή, την αρχαία Βουργουδισσό (2) > Βουρτουδιζόν, Βουργάζιον, την κατόπιν Βουλγαρόφυγο, απέχουσα 18 μίλλια Α. της Αδριανουπόλεως. Νεώτεροι μελετητές, αρχαιολόγοι, και ιστορικοί, τοποθετούν την αρχαία Καβύλη στην δεξιά όχθη του Αρίσβα (νυν Τόνζου) ποταμού, ΒΑ. του χωριού Ιζβόρ, κοντά στην πόλη Υάμπολι/Διάμπολι/Γιάμπολ, της περιφερείας Διαμπόλεως, στην κεντρική Βουλγαρία, όπου οι αγροί Ταουσάν-τεπέ, μεταξύ της Τραϊανής (Βερόης) και της Aquae Calidae (η οποία βρισκόταν κοντά στον Αετό) - βλ. G. Seure «Archeologie Thrace», σελ. 109,  Αχ. Σαμοθράκη «Λεξικόν», σελ. 331, 487, Κ. Κουρτίδου σελ. 149. 
Φαίνεται όμως ότι, για να τα εποφθαλμιά ο Φίλιππος ο Μακεδών, θα είχαν στρατηγική σημασία. Πράγματι, ο Φίλιππος(3) τα κατέλαβε και εγκατέστησε Μακεδόνες αποίκους, 342-341 π.Χ. (βλ. Στράβ. VII, 320). Αργότερα, επί ρωμαϊκών χρόνων, τα εκυρίευσε ο Λούκουλλος (72 π.Χ.), μαζί με την Φιλιππούπολι, και Ουσκουδάμα! 
Με αφετηρία την Φιλιππούπολη εδημιουργείτο μια νέα οδική διακλάδωση, που είχε ανατολική κατεύθυνση προς τον Πίζο - Βερόη (Τραϊανή Αυγούστα) - Καβύλη ή Διόσπολις για να καταλήξει στην Μεσημβρία ή την Αγχίαλο / Pomorie του Εύξεινου Πόντου! - βλ. Μ. P. Charlesworth, σελ. 119-120. «Πλουσιώτατα δίκτυα δημοσίων οδών συνέδεσαν τας θρακικάς πόλεις Νικόπολιν του Νέστου, Φιλιππούπολιν, Βερόην, Καβύλην, Αγχίαλον και κατά μήκος του Τόνσου πόταμου από την Βερόην εις Αδριανούπολιν, Πλωτινούπολιν και Τραϊνούπολιν» - βλ. Κ. Κουρτίδου «ΤΑ ΘΡΑΚΙΚΑ ΕΘΝΗ-Ιστορία της Θράκης», 1932. 
Από τον 3ο αι. π.Χ. (τουλάχιστον) η Καβύλη έκοψε και ιδικά της νομίσματα! Η πόλις είχε αγορά (το 145 μ.Χ. άλλοι Θράκες από την Πέρινθο αφιέρωσαν αναθηματικές επιγραφές στον Αγοραίο Ηρακλή), ναό της Αρτέμιδος-Εκάτης, μεγάλη βασιλική της Ύστερης Αρχαιότητος, αμυντικό τείχος (Ευρήματα από την αρχαία Καβύλη βρίσκονται στο Περιφερειακό Μουσείο του Yambol). 
Τον 4ο αι. μ.Χ. ήταν έδρα επισκόπου!
Άρα μόνο «ευτελή» δεν μπορεί να ήταν αυτά τα χωριά και μάλιστα στην διαχρονία τους! Κανείς στρατηγός δεν επιχειρεί να κυριεύσει «ευτελή» χωριά. Ο δωροδοκηθείς πολιτικός και ρήτωρ Δημοσθένης ο Παιανεύς, για ευνόητους λόγους, ως «αντι-Μακεδών», υποτιμά και τους Θράκες. Αλλά και τα νεώτερα στοιχεία, τον διαψεύδουν και πάλι: 
Προσφάτως, λοιπόν, έγινε μια αναθεωρημένη ανάγνωση αρκετών επιγραφών που βρέθηκαν στην αρχαία Καβύλη, και μας δίνει πολλά νέα στοιχεία για την ιστορία της αρχαίας αυτής θρακικής πόλεως: 
Ο κυβερνήτης της επαρχίας έφερε τον τίτλο Καβάριος (< Καβείριος;).
Το 208 μ.Χ. επιγραφή μιλά για την κατασκευή ναού του Διός (Jupiter Optimus Maximus Dolichenus). Άλλοι επιγραφή μιλά για αφιέρωμα στον Φοίβο! (Γνωρίζουμε ότι υπήρχε ναός του Απόλλωνος). Στην πόλη εκτελέσθηκε κατασκευή οχυρώσεων (από τον κυβερνήτη Δομίτιο Δομνίνο / Domitius Domninus) το 297 μ.Χ.). Το πρώην στρατόπεδο (castra), εξελίχθηκε σε μια πόλη, με το όνομα «η λαμπρά Καβυληνών πόλις»! Κύριος διοικητής της νέας πόλης ήταν ο Λογιστής, και τα πρώτα μέλη της (επι)κουρίας της πόλεως ονομάζονταν Δέκα Πρώτοι. Οι επιγραφές μιλούν επίσης και για παρουσία Γαλατών (που οι αλλοδαποί μελετητές έως τώρα μετέφραζαν (κακώς). Κέλτες). Και φυσικά αναφέρεται να λειτουργεί στην πόλη το μοναδικό γνωστό, έως τώρα, γυναικείο κρατικό κλωστοϋφαντουργικό εργαστήριο σε όλην την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία! 
Σήμερα, στα βόρεια του Έβρου, κοντά στην Νέα Ορεστιάδα, υπάρχει το χωριό Νέα Καβύλη, όπου εγκαταστάθηκαν πολλοί πρόσφυγες από την Ανατ. Ρωμυλία (κυρίως από τα χωριά Σιδηρόπετρα / Ντεμιρντές και Ζαλουφόπουλο / Αμπαλάρ), και μετονομάσθηκε για να θυμίζει την παλιά πατρίδα. 


ΠΗΓΕΣ, πλην των προαναφερομένων:
Μπορείτε να διαβάσετε ή να κατεβάσετε την εργασία στην ηλεκτρονική διεύθυνση:
http://be-ja.org/index.php/Be-JA/article/view/35/24


ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.
ilovethrace.wordpress.com 
(1) Με το όνομα Καβυλία απαντάται χώρα και οροσειρά στην νυν έκταση της
Αλγερίας, που θα πρέπει να εξεταστεί η σχέση της με τους Θράκες.
(2) Θα πρέπει να εξεταστεί η σχέσις της Βουργουνδίας με τους Θράκες.
(3) Τον Οκτώβριο του 2015 ανακαλύφθηκε κατά την διάρκεια ανασκαφών στην αρχαία Καβύλη χρυσό νόμισμα εποχής Φιλίππου Β΄. Φέρει ανάγλυφη την κεφαλή του Φιλίππου Β΄, γράφει «ΦΙΛΙΠΠΟΥ», είναι 1/8 του στατήρος κι εκόπη στην
Πέλλα της Μακεδονίας, περί το 340-330 π.Χ.

 

Ένα γράμμα ενός Κεφαλλονίτη από το Μέτωπο, τέτοια ημέρα του 1913.
ΜΟΝΟ 105 ΧΡΟΝΙΑ ΠΡΙΝ. ΑΛΛΑ ΠΑΝΤΑ, ΔΥΣΤΥΧΩΣ, ΕΠΙΚΑΙΡΟ

Ο Λάμπης Ν. Βολονάκης, λοχίας του Α΄ Λόχου του 17ου Συντάγματος Πεζικού υπηρετούσε στην Μικρά Ασία το 1920. Αποσυναρμολογώντας και καθαρίζοντας το όπλο του, βρήκε ένα σημείωμα και μια πεντάρα.


Τα εφύλαξε μέχρι την επιστροφή του στην πατρίδα και τα κατέθεσε στην Ιστορική και Εθνολογική Εταιρία της Ελλάδος. Το σημείωμα είναι ενδεικτικό του διαχρονικού πνεύματος του Έλληνος στρατιώτη:


«Εν Μπιζανίω, 20 Φεβρουαρίου 1913,


Αγαπητέ Συνάδελφε,


Σε χαιρετώ,


Σε, που θα έχης την τύχη να ανοίξης το πέλμα του όπλου αυτού, θα εύρης την πεντάρα αυτή και να πάρης ένα τσιγάρο, να το καπνίσης στην υγεία μου. Το όπλο αυτό το έφερα επί πέντε έτη. Το δόξασα και με δόξασε και τώρα αναγκάζομαι να το εγκαταλείψω, λόγω τραυματισμού μου. Πέρασα τόσες και τόσες στιγμές και δεν το εγκατέλειψα και εάν η Πατρίς σε χρειασθή, να το τιμήσης.


Νικ. Καββαδίας


Κοθρέα Κεφαλληνίας».

Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News

Ροή Ειδήσεων

xronos
xronos.gr