xρονοτοπία

Ο Οδυσσέας σφάζει έναν Θράκα πολεμιστή κι ο Διομήδης τον Ρήσο!

Ένα αρχαίο… κόμικ…

Απ’ την Χαλκίδα, στο Ρήγιο, και από εκεί στους… Symes, Παπαδημητρίου, Getty!!!

Σε έναν χαλκιδικού τύπου μελαμβαφή αμφορέα (έργο περίπου του 540 π.Χ.), από τερρακότα, διαστάσεων (39,6 Χ 24,9 εκατ.), που αποδίδεται στον ζωγράφο με το όνομα… «Inscription Painter» (του… «ζωγράφου με τις επιγραφές»!!!), ο οποίος έζησε και φιλοτέχνησε το 570-530 π.Χ., εικονίζεται ο ήρωας βασιλιάς της Ιθάκης, Οδυσσέας, να τρυπά τον λαιμό ενός Θράκα πολεμιστή… 
Στην άλλη πλευρά του αγγείου, ο βασιλιάς του Άργους, Διομήδης πιάνει στον ύπνο τον βασιλιά Ρήσο, των Θρακών, λίγο πριν βυθίσει το σπαθί του στο στήθος του. Και οι τρεις ήρωες αναγνωρίζονται με επιγραφές! Ως γνωστόν, ο Οδυσσέας και ο Διομήδης διείσδυσαν στο στρατόπεδο των Θρακών, έξω από τα τείχη της Τροίας, ελπίζοντας να κλέψουν τα ωραία άλογα του Ρήσου…

Αυτό το αγγείο είναι εξαιρετικά κοντά στο κείμενο του Ομήρου, είναι σχεδόν εικονοποίηση της σκηνής της «Ιλιάδος» - ένα αρχαίο πρωτο-κόμικ θα λέγαμε για να το καταλάβει ένα παιδί του σήμερα! Απεικονίζει μέχρι και την θωράκιση των θρακικών ίππων, που πανικοβάλλονται (κάτω από τις χειρολαβές)!
Όταν οι Έλληνες ίδρυαν αποικίες στην Ιταλία και την Σικελία, περί το 600 π.Χ., εισήγαγαν τα διακοσμημένα κεραμικά. Σύντομα όμως δημιουργήθηκαν εκεί τοπικά εργαστήρια κεραμικής. Η χαλκιδικού τύπου κεραμική, ήταν μία απ’ αυτές τις τοπικές παραγωγές, με την τεχνική της μαύρης μορφής (μελαμβαφή). Το συγκεκριμένο αγγείο δημιουργήθηκε πιθανότατα στην πόλη Ρήγιον, μια αποικία της αρχαίας ελληνικής πόλης της Χαλκίδος Ευβοίας!
Η «προέλευση» του αγγείου έχει σημασία (και μια επικαιρότητα, λόγω τρέχουσας δίκης στα ελληνικά δικαστήρια για την υπόθεση της Σχοινούσας!): Το 1985–1996 «ανήκε» στον Robin Symes (Λονδίνο), εξ ονόματος της κας Δέσποινας Παπαδημητρίου (Αθήνα).

Το 1996 ο Robin Symes το… (μοσχο)«πούλησε» στο Μουσείο J. Paul Getty…
Αναρωτιέμαι, ποιοι είναι αυτοί, οι Symes, Παπαδημητρίου, Getty… και οι όποιοι άλλοι, οι οποίοι αγοράζουν και πωλούν την αρχαία ιστορία και τέχνη των Θρακών, των Ιθακησίων, των Αργείων, των Ευβοέων, εν γένει των Ελλήνων και των Ιταλών; Με ποιο δικαίωμα και ποια νομιμότητα «πωλούν» περιουσιακά στοιχεία των λαών αυτών, και στερούν από τους νεώτερους την γνώση της ιστορίας των προγόνων τους; Με ποια νομιμότητα τα κατέχουν τα μουσεία; Που είναι υποχρεωμένα να ελέγξουν τα παραστατικά αποδείξεως νομίμου κατοχής τους; Διότι αλλιώς είναι και τα ευαγή ιδρύματα συνεργοί και αυτά στο παγκόσμιο «πλυντήριο» αρχαιοκαπηλίας… και το χειρότερο: Στον σκοταδισμό και την απόκρυψη της ιστορίας…

Ένας Θράξ σάτυρος αξίας… 7.000.000 δολλαρίων!

«Ψωνίζοντας» από την αρχαία ελληνική μυθολογία, όλοι γίνονται πλουσιότεροι…
Και ακόμη τρέφει και συντηρεί πολλούς, η ανεξάντλητη αρχαία μυθολογία μας…

Όπως τον Οίκο Κρίστις, που δημοπρατεί έναν πίνακα του sir Peter Paul Rubens (Siegen 1577-1640 Αμβέρσα) με τίτλο «Ένας σάτυρος που κρατά ένα καλάθι με σταφύλια και κυδώνια και νύμφη», του 1615-1620, ελαιογραφία σε καμβά (104,8 Χ 75,8 εκατ.), που εκτιμάται ότι θα «πιάσει» 7 εκατ. δολλ. στην δημοπρασία με τίτλο «Old Masters Part I», που θα γίνει στην Ν. Υόρκη, 19 Απριλίου 2018…
Τον πίνακα αυτόν κατείχαν οι Salomon Nobeliers (Βρυξέλλες), sir Alfred Chester Beatty (1875-1968, N. Υόρκη και Δουβλίνο, 1936), Comtesse d'Aubigny d'Esmyards (Μόντε Κάρλο), ιδιωτική συλλογή (Γενεύη, μέχρι το 1985 περίπου), George Drago (Αντίμπ), Galeria Caylus (Μαδρίτης, μέχρι το 1998), από την οποία to απέκτησε ο σημερινός ιδιοκτήτης…

Ο πίνακας αυτός εκτέθηκε σε:
Τόκιο, γκαλερί τέχνης Takashimya. Yamaguchi, Νομαρχιακό Μουσείο Τέχνης. Tsu, Νομαρχιακό Μουσείο Τέχνης Mie. Κιότο, Γκαλερί τέχνης Takashimya, «Peter Paul Rubens et son entourage», 8 Αυγούστου 1985-20 Ιανουαρίου 1986, αρ. 32, όπου χρονολογείται γύρω στο 1616.
Città del Messico, Museo Nacional de San Carlos, «Rubens y su siglo», 5 Νοεμβρίου 1998-28 Φεβρουαρίου 1999, αρ. 22, όπου χρονολογείται γύρω στο 1615.
Ferrara, Palazzo dei Diamanti, «Rubens e il suo secolo», 28 Μαρτίου-27 Ιουνίου 1999, αρ. 24, όπου χρονολογείται γύρω στο 1615.
Αμβέρσα, Rubenshuis, A House of Art: Rubens as Collector, 6 Μαρτίου-13 Ιουνίου 2004, αρ. 19 (F. Healy).
Πίνακες με σάτυρους ήταν ένα αγαπημένο θέμα για τον Ρούμπενς και τους καλλιτέχνες του κύκλου του. Πιο αξιοσημείωτος ο πίνακας «Οι δύο σάτυροι» του Ρούμπενς στην Παλαιά Πινακοθήκη / Alte Pinakothek του Μονάχου.
Σημειώστε ότι ο Ρούμπενς είχε αποκτήσει και ένα βυζαντινό αγγείο, το λεγόμενο «Rubens Vase» (Μουσείο Τέχνης Walters, Βαλτιμόρη) με το πρόσωπο ενός σατύρου, που έχει μια ασυνήθιστη ομοιότητα με τους σατύρους των έργων του…

ΠΗΓΗ: ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ.