Οι εκλογές στην Τουρκία, ο απόηχος στην Θράκη

Στις κάλπες σπεύδουν οι Τούρκοι αυτή την Κυριακή 24 προκειμένου να εκλέξουν νέο πρόεδρο και να αναδείξουν τα κόμματα και τους εκπροσώπους τους που θα απαρτίζουν τη νέα τουρκική Βουλή. Είχε προηγηθεί την περασμένη Κυριακή 17 Ιουνίου η ψήφος των Τούρκων του εξωτερικού, όπου κάλπες στήθηκαν και στο τουρκικό προξενείο Κομοτηνής.

Οι συμβολικές επισκέψεις Ερντογάν και Ιντζέ στην Κομοτηνή
Προσωπική επιλογή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ήταν οι εκλογές να γίνουν τον Ιούνιο του '18 κι όχι τον Νοέμβριο του '19, όπως και ήταν προγραμματισμένες, με τον Τούρκο πρόεδρο να θέλει να δείξει την ισχύ του, να προλάβει την οικονομική κατάρρευση της τουρκικής λίρας και να χαράξει πορεία στη διεθνή πολιτική με νωπή λαϊκή εντολή. 

Ο "Χ" αντιλήφθηκε τη βούληση του Τούρκου προέδρου να προκηρύξει εκλογές, όταν γνωστοποιήθηκε η επίσκεψή του στην Κομοτηνή. Ήταν 8 Δεκεμβρίου του '17 όταν ο Τούρκος πρόεδρος ήρθε στην Κομοτηνή. Μίλησε για ενσωμάτωση και όχι για αφοσίωση της μειονότητας, αναφέρθηκε για πρώτη φορά σε Πομάκους και Ρομά ως μέλη της μειονότητας και επανέλαβε το αίτημα για εκλογή μουφτήδων στη Θράκη. Η επίσκεψή του αποτέλεσε ξεκάθαρα τον προπομπό για τις εκλογές, ενώ το επόμενο διάστημα η βούληση του Ερντογάν ανακοινώθηκε κι επίσημα. 

Έκτοτε, διαμεσολάβησαν κομβικά ζητήματα για τα ελληνοτουρκικά, με σημαντικότερη την σύλληψη και παρατεταμένη μέχρι και σήμερα, από 1η Μαρτίου, παράνομη κράτηση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στις φυλακές της Αδριανούπολης. Τρεις μήνες μετά, στις 31 Μαΐου, το αντίπαλο δέος του Ερντογάν, ο Μουχαρέμ Ιντζέ επισκέφτηκε κι αυτός την Κομοτηνή, ιδιωτικά όπως δήλωσε, και προεκλογικά γιατί οι κάτοικοι της Κομοτηνής έχουν συγγενείς στην Τουρκία όπως επίσης δήλωσε. Την ίδια ώρα όμως ο Ρετζέπ Ταγήπ Ερντογάν έκανε κίνηση "ματ" προσκαλώντας ψευτομουφτήδες και λοιπούς υποστηρικτές του από την Θράκη στην Άγκυρα για ...συνάντηση. Την ίδια ώρα, ο Ιντζέ έθετε, εμμέσως πλην σαφώς, ζήτημα ανταλλαγής των δύο Ελλήνων στρατιωτικών με τους 8 Τούρκους. Η Κομοτηνή βρέθηκε στο επίκεντρο ελληνικών και τουρκικών ΜΜΕ, ενώ η συζήτηση για ποιος από τους δύο ηγέτες θα ήταν καλύτερος για τα ελληνοτουρκικά, έβγαλε αρνητικά για την Ελλάδα πορίσματα, μιας που κοινό χαρακτηριστικό και των δύο πολιτικών είναι η σκληροπυρηνική εξωτερική τους πολιτική και η βούλησή τους να επεμβαίνουν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στα της Θράκης.

Αριθμός ρεκόρ ψήφισε στο εξωτερικό - Κάλπες και στην Κομοτηνή
Ο αριθμός των Τούρκων που ζουν στο εξωτερικό και ψήφισαν για τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές της 24ης Ιουνίου έφτασε στον αριθμό ρεκόρ του 1,49 εκατομμυρίου, όπως ανακοίνωσε ο Σάντι Γκιουβέν επικεφαλής της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής, από συνολικά 3,047 εκατομμυρίων ψηφοφόρων. Ο αριθμός των ψηφοφόρων στην Ελλάδα ήταν περί τους 10.000 ενώ και στην Κομοτηνή στήθηκαν κάλπες, στο τουρκικό προξενείο, την περασμένη Κυριακή, για περί των 100 ψηφοφόρων. 

Νικητή Ερντογάν βλέπουν οι δημοσκοπήσεις
Συγκρουόμενα αποτελέσματα δίνουν δημοσκοπήσεις για τις εκλογές στην Τουρκία, με μία να προβλέπει και δεύτερο γύρο, ενώ άλλη να βλέπει νίκη Ερντογάν από τον πρώτο γύρο. Διαφορετική αφετηρία αλλά κοινή κατάληξη έχουν όλες οι δημοσκοπήσεις, που βγάζουν τον Ερντογάν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο νικητή. 

Δημοσκόπηση της εταιρείας Sonar προβλέπει και δεύτερο γύρο εκλογών για τις προεδρικές της 24ης Ιουνίου. Της εταιρείας KONDA προβλέπει εκλογή του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν από τον πρώτο γύρο. Σύμφωνα με την SONAR το κυβερνών ΑΚΡ λαμβάνει 42,2%, το κόμμα αξιωματικής αντιπολίτευσης CHP 28,2%, το ακροδεξιό ΜΗΡ 7,1%, το φιλοκουρδικό HDP 10%, το Καλό Κόμμα 9,2% και το μικρό ισλαμικό Κόμμα Ευδαιμονίας 2,1%. Για τις προεδρικές ο Ταγίπ Ερντογάν λαμβάνει 48%, ο Μουχαρρέμ Ιντζέ 31%, η Μεράλ Ακσενέρ 9%, ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς 8% και ο Τεμέλ Καραμολλάογλου 2%. Με αυτά τα αποτελέσματα θα υπάρξει και δεύτερος γύρος προεδρικών. Σύμφωνα ωστόσο με την εταιρεία KONDA η συμμαχία ΑΚΡ-ΜΗΡ λαμβάνει 54% και η συμμαχία των κομμάτων της αντιπολίτευσης CHP-Καλό Κόμμα-Κόμμα Ευδαιμονίας 31,5%. Ο Ταγίπ Ερντογάν εκλέγεται από τον πρώτο γύρο με 51% και ο Μουχαρρέμ Ιντζέ λαμβάνει 23%, η Μεράλ Ακσενέρ 12% και ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς 9%.

Καθοριστική η ψήφος των Κούρδων, κρίνει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία
Καθοριστική για την έκβαση των τουρκικών βουλευτικών εκλογών, που πραγματοποιούνται παράλληλα με τις προεδρικές, προβλέπεται να είναι η ψήφος των Κούρδων. Σε αυτή την εκτίμηση συγκλίνουν οι περισσότεροι πολιτικοί αναλυτές, ένα εικοσιτετράωρο προτού ανοίξουν οι κάλπες. Όπως γράφει ο Μουράτ Γετκίν στην εφημερίδα Hurriyet, ο κρίσιμος παράγοντας είναι αν το αριστερό φιλοκουρδικό κόμμα HDP καταφέρει και αυτή τη φορά να περάσει το ελάχιστο όριο κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, που ανέρχεται σε 10%. Αν αποκλειστεί από την ερχόμενη Βουλή, περισσότερες από 60 έδρες θα αλλάξουν χέρια, κάτι που πιθανότατα θα εξασφαλίσει εκ νέου την αυτοδυναμία στο ισλαμικό κόμμα ΑΚΡ του Ερντογάν και στους εθνικιστές συμμάχους του. 

Με άρθρο του στους New York Times από το κελί του, στην Αδριανούπολη, ο ηγέτης του HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς καταγγέλλει την εκστρατεία αυταρχισμού από τον Ερντογάν και προειδοποιεί ότι βρίσκεται στα σκαριά απόπειρα νοθείας στις κουρδικές περιοχές της νοτιοανατολικής Τουρκίας.

Νίκος Μελέτης: "Προσωπικό ζήτημα του Ερντογάν οι 8 Τούρκοι"
Στο ράδιο Χρόνος 87,5fm φιλοξενήθηκε ο δημοσιογράφος και αναλυτής Νίκος Μελέτης. Εξέφρασε την πεποίθηση ότι ο Ερντογάν θα βγει νικητής από τις εκλογές, αλλά το διακύβευμα είναι το κατά πόσο ο Τούρκος πρόεδρος θα συσπειρώσει τον λαό του, κερδίζοντας από τον πρώτο γύρο: "Θέλει να πετύχει μία σαρωτική νίκη, για να σηματοδοτήσει αυτό που θέλει να πετύχει, να είναι ο αδιαμφισβήτητος και αδιαφιλονίκητος ηγέτης της νέας Τουρκίας". Κατόπιν ο κος Μελέτης ανέδειξε τον προβληματισμό για το αν θα μπει ή όχι το φιλοκουρδικό κόμμα στη Βουλή περνώντας το πλαφόν του 10% που τεχνηέντως έχει τοποθετηθεί σε αυτό τον αριθμό ώστε η εκπροσώπηση του κόμματος στη Βουλή να φρενάρεται σε κάθε εκλογές για μερικές χιλιάδες ψήφους. "Αλλά και αν μπει το φιλοκουρδικό κόμμα στη Βουλή, αυτό δεν ανατρέπει πολλά πράγματα, γιατί την κυβέρνηση την διορίζει ο πρόεδρος. Αλλά το πρόβλημα θα είναι σε κάποιους νόμους που θα πρέπει να εισηγείται η κυβέρνηση και θα πρέπει να εγκρίνονται από το κοινοβούλιο". 

Όσον αφορά στην επόμενη μέρα των ελληνοτουρκικών ζητημάτων, ο κος Μελέτης δεν είναι αισιόδοξος. "Ο Ερντογάν θέλει να βγει πιο ισχυρός από την όλη αυτή διαδικασία, γι' αυτό και μπήκε σε όλη αυτή την διαδικασία των εκλογών και το μεγάλο ερωτηματικό για όλους είναι το εάν αυτή η νέα πορεία της Τουρκίας θα επηρεάσει την εξωτερική της πολιτική, η οποία - μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα πριν από δύο χρόνια - είναι πραγματικά ένα παραλήρημα - και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό", είπε και συνέχισε: "Δεν προβλέπω ότι θα υπάρξει μεγάλη αλλαγή στα ελληνοτουρκικά, γιατί ο Ερντογάν θεωρεί ως προσωπικό ζήτημα το θέμα των 8 στρατιωτικών, κι αυτό έχει επιβαρύνει πολύ τις διμερείς σχέσεις".

Άγγελος Συρίγος: "Η τουρκική οικονομία δεν έχει σκάσει ακόμη"
Την άποψή του κατέθεσε στο ράδιο Χρόνος 87,5fm και ο αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Παντείου Άγγελος Συρίγος, που πρώτα και κύρια χαρακτήρισε τον Ερντογάν "πολιτικό φαινόμενο, καθώς δεν έχει υπάρξει άλλη περίπτωση πολιτικού, ο οποίος από το 2002 μέχρι σήμερα να πηγαίνει κάθε φορά και να κερδίζει εκλογές", και διευκρίνισε ότι η πεσμένη δημοτικότητά του δεν είναι υπερβολικά πεσμένη: "Και τώρα που λέμε ότι έχει πέσει, δεν εννοούμε ότι έχει πέσει στο 30%. Εννοούμε ότι θα είναι στο 45% κι αυτό ...θα το κάνει 50%, αλλά εξακολουθεί να είναι το πιο δημοφιλές κόμμα και ο πιο δημοφιλής ηγέτης με διαφορά".

Ο ίδιος απέδωσε τις πρόωρες εκλογές στο ότι, καθώς η τουρκική οικονομία βαίνει προς το χειρότερο, τα ποσοστά του Ερντογάν θα έπεφταν μέρα με τη μέρα. "Αυτός φαίνεται πως είναι και ο λόγος που προτίμησε να κάνει εκλογές τώρα, γιατί έβλεπε ότι το πρόβλημα έρχεται. Άρα, κάνει εκλογές νωρίς, για να μπορέσει μετά να διαχειριστεί το πρόβλημα, χωρίς όμως να σκέφτεται τις εκλογές", είπε, ενώ για το αντίπαλο δέος Ιντζέ εξήγησε ότι "ενώ μέχρι στιγμής θεωρούταν αποτυχημένος και χαμένος πολιτικός, το τελευταίο διάστημα παρουσιάζεται συμπαθής και λαοφιλής". Αλλά διευκρίνισε ότι ο Ερντογάν έχει δύο μεγάλα στοιχήματα, ότι πρώτον θέλει να βγει νικητής από τον πρώτο γύρο και δεύτερον δεν θέλει να μπουν οι Κούρδοι στη Βουλή ώστε να έχει και κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σύμφωνα με τον κο Συρίγο "αυτό θα κριθεί και από την ψήφο στις μεγάλες πόλεις, όπου αν καταφέρει να πάρει ένα 45%, θα μπορέσει να το καλύψει από τις επαρχίες όπου τα πράγματα είναι πιο ελεγχόμενα και υπάρχει δυνατότητα νοθείας".

Όσον αφορά στα ελληνοτουρκικά, ούτε ο Άγγελος Συρίζος παρουσιάζεται αισιόδοξος, καθώς περιμένει ότι "θα συνεχίσουν" και πως η ηρεμία που υπάρχει εδώ κι ένα μήνα περίπου "θα αλλάξει την επομένη των εκλογών". Καταληκτικά σημειώνει πως "το μείζον ζήτημα για την Τουρκία παραμένει το θέμα της Κύπρου και πιστεύω ότι εκεί θα επικεντρωθεί η δράση της, δηλαδή θα προσπαθήσει να αποτρέψει την Τουρκία από το να ολοκληρώσει το ενεργειακό της πρόγραμμα".