Μαρωνείας & Κομοτηνής κ.κ. Παντελεήμων: «Μιλάω με την καρδιά μου και τη γλώσσα της αλήθειας»

Σε μία συνέντευξη διαφορετική από τις καθιερωμένες φιλοξενείται ο Μητροπολίτης Μαρωνείας & Κομοτηνής κκ Παντελεήμων. Με αφορμή τη συνάντηση των επιταφίων στο Σπαθί τη Μεγάλη Παρασκευή, αλλά φυσικά και το μήνυμα της Ανάστασης, στην ατζέντα της αναλυτικής συζήτησης μπαίνουν σοβαρά ζητήματα του τόπου, όπως δημογραφικό, υπογεννητικότητα, ερήμωση χωριών, ιστορία της Θράκης, Μαύρο Πάσχα, έλευση εικόνας Παναγίας Άξιον Εστί στην Κομοτηνή, επαναπατρισμός εικόνας Αγίου Χαραλάμπους στη Μαρώνεια, Μητροπολιτικός Ναός Παναγίας, μοναστήρια, επισκεψιμότητα και θρησκευτικός τουρισμός. Για όλα γίνεται αναλυτική κουβέντα, που βγάζει συμπεράσματα.

Ο Μητροπολίτης καλεί άπαντες να συναντηθούμε στο Σπαθί το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, σημειώνοντας ότι θα απευθύνει λόγο καρδιάς και αλήθειας, ενώ χαρακτηρίζει την Εκκλησία «μάνα που ενώνει τα παιδιά της».

Γιατί ονομάζουμε «Μεγάλη» την εβδομάδα που διανύουμε; Τί σημαίνει η Ανάσταση για την πίστη των χριστιανών;

-Η εβδομάδα δεν ονομάζεται Μεγάλη, γιατί έχει περισσότερες ημέρες ή γιατί οι ώρες είναι περισσότερες, αλλά γιατί μεγάλα και θαυμαστά γεγονότα ζούμε και βιώνουμε. Πορευόμαστε στο άχραντο πάθος του Χριστού, στον Σταυρό του αλλά και στο κορυφαίο γεγονός της Ανάστασης. Σύμφωνα με τους λόγους των Πατέρων αλλά και τους λόγους ενός σύγχρονου Αγίου, του Αγίου Παϊσίου, που τον γνωρίσαμε κάποιοι άνθρωποι, όταν κάποτε τον ρώτησαν κάποιοι νέοι γιατί γέροντα η δική μας θρησκεία είναι αληθινή, τους απάντησε: Γιατί εμείς δεν έχουμε θρησκεία, έχουμε πίστη και την κάνει μοναδική κι αληθινή, γιατί εδράζεται στο γεγονός της Ανάστασης. Έτσι λοιπόν, εάν ο Χριστός δεν ανασταινόταν, θα ήταν άδεια η πίστη μας και κενό το κήρυγμά μας. Είναι μεγάλα τα γεγονότα και σπουδαία τα μηνύματα αυτών των ημερών, τα οποία πρέπει να κατανοήσουμε, όχι τόσο με το νου με τον οποίο θα τα συλλάβουμε, αλλά με την καρδιά μας, γιατί εάν δεν βάλουμε την καρδιά μας στην πίστη μας, τότε όλα θα ψάχνουν να βρουν λογικές απαντήσεις. Τις λογικές απαντήσεις τις θέλουμε για τα πράγματα του κόσμου, όμως τα της πίστεως πράγματα, κατανοούνται με την καρδιά.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής θα συναντηθούν οι επιτάφιοι της πόλης στο Σπαθί και μάλιστα φέτος από όλες τις ενορίες. Πρόκειται για μία συνάντηση που περιμένουν οι πιστοί και ως θρησκευτικό και ως κοσμικό γεγονός. Τί σηματοδοτεί για τη Μητρόπολη και εσάς προσωπικά η συνάντηση των Επιταφίων;

-Πάντοτε το πρώτιστο έναυσμα για τέτοια γεγονότα είναι το πνευματικό στοιχείο. Ενώ όλα τα προηγούμενα χρόνια βρισκόμασταν οι τέσσερις επιτάφιοι των ενοριών (Καθεδρικού, Αγίου Γεωργίου, Μητροπόλεως, Αγίας Σοφίας), φέτος παρακάλεσα επίσης τους ιερείς της Αγίας Βαρβάρας (Στρατώνες), του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού (Εκτενεπόλ) και του Αγίου Στυλιανού (περιοχή Νοσοκομείου) να μαζευτούμε όλοι. Επτά ενορίες, αλλά οι επιτάφιοι θα είναι οκτώ, γιατί στην ενορία της Παναγίας λειτουργεί κι ο Άγιος Τρύφωνας που κάλυψε τις ανάγκες τις του Μητροπολιτικού Ναού (όταν ήταν κλειστός). Για μένα αυτό θα έχει μία σημειολογία, ότι θα είμαστε όλοι οι πιστοί ένα σώμα, κάτω από τον Τίμιο Σταυρό. Εκείνος που θα μας συνδέει όλους μας θα είναι ο ίδιος ο Χριστός, που κατέρχεται στον Άδη, πεθαίνει στον Σταυρό για όλους εμάς. Η Εκκλησία είναι ενωπιός δύναμη, μάνα κι ενώνει τα παιδιά της στο πρόσωπο του Χριστού. Τη Μεγάλη Παρασκευή, θα βρεθούμε όλοι, να μάθουμε να κάνουμε τον Σταυρό μας σωστά, και με τα χέρια αλλά και με την καρδιά μας. Όταν ένας άνθρωπος κάνει τον Σταυρό του, δεν έχει να φοβηθεί τίποτα και κανέναν, αλλά όμως αποκτά και μία ησυχία μέσα στον εαυτό του. Ο κόσμος λέει ότι εάν πηγαίνεις με τον Σταυρό στο χέρι δεν θα πας μπροστά, αλλά η Εκκλησία κάνει τον Σταυρό σου και προχώρα. Να γίνεται για εμάς ο Σταυρός του Χριστού πορεία ζωής.

Με ενδιαφέρον οι πιστοί περιμένουν κάθε χρόνο και το δικό σας μήνυμα στη συνάντηση των Επιταφίων. Τί θα τους πείτε φέτος;

-Ό,τι με φωτίσει ο Θεός. Εκείνη τη βραδιά μπορεί κάτι να έχω στο νου μου, αλλά δεν τα γράφω σε ένα χαρτί, γιατί θέλω πάντα να μιλάω στα παιδιά μου και στους αδελφούς μου με την καρδιά μου. Δεν με ενδιαφέρει εάν ο λόγος μου θα έχει πολλά καλολογικά στοιχεία ή εάν κάνω… ένα σαρδάμ. Εκείνο το βράδυ αλλά και πάντα, με ενδιαφέρει να μιλάω με την καρδιά μου και τη γλώσσα της αλήθειας.

Ας απλώσουμε τη συζήτησή μας έξω από το αμιγώς θρησκευτικό σκέλος. Πρόσφατα επισκέφτηκα την Πάνδροσο, όπου διαμένουν πλέον μόνο 50 κάτοικοι, μόλις δύο οικογένειες με παιδιά. Το Δημογραφικό είναι ένα πρόβλημα που συναντάμε πανελλαδικά, ιδίως όμως στις ακριτικές περιοχές και τα μικρά χωριά. Πώς αισθάνεστε όταν πηγαίνετε στα χωριά της υπαίθρου αλλά αντικρίζετε κυρίως ηλικιωμένους να έχουν απομείνει;

-Έχετε δίκιο. Το Δημογραφικό είναι πρόβλημα της Ελλάδας και ενδεχομένως το νούμερο ένα πρόβλημα. Η Εκκλησία εργάστηκε, προσπάθησε και προσπαθεί. Η ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας από χρόνια στη θεματολογία της όταν συνεδριάζουμε, έχουμε πάντοτε θέμα το Δημογραφικό. Από το 1998 ήρθε η Εκκλησία, για να στηρίξει τις οικογένειες. Για παράδειγμα, δίνουμε το επίδομα τρίτου παιδιού σε κάθε οικογένεια στις τέσσερις Μητροπόλεις της Θράκης, μέχρι να γίνει έξι ετών. Κάθε Χριστούγεννα περιέρχεται στις εκκλησίες όλης της Ελλάδας ένας δίσκος γι’ αυτό το πρόγραμμα, από το οποίο έχουν ωφεληθεί πάρα πολλοί άνθρωποι. Ξεκίνησε με 150 οικογένειες, ενώ σήμερα έχει ξεπεράσει αρκετές χιλιάδες οικογενειών.

Αρκεί ένα πρόγραμμα της Εκκλησίας για να λύσει ένα τόσο σοβαρό πρόβλημα, το οποίο για να μη κρυβόμαστε κυρίως είναι θέμα διαχείρισης της Πολιτείας και της εκάστοτε κυβέρνησης; Βλέπουμε λιγότερα νέα ζευγάρια και λιγότερες γεννήσεις στη χώρα μας.

-Είναι αρμοδιότητα της Πολιτείας, αλλά η Εκκλησία πάντοτε συνδράμει. Χρόνια τώρα οι πνευματικοί μας Πατέρες μιλούσαν για το Δημογραφικό. Πάντα έλεγαν στα νέα ζευγάρια: κάντε παιδιά. Επ’ εσχάτων με τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών & Πάσης Ελλάδας «Αποστολή» και με την Τράπεζα Eurobank, σε συνεργασία με τις τέσσερις Μητροπόλεις της Θράκης έχουμε ένα πρόγραμμα για την υπογεννητικότητα. Οι γυναίκες που βρίσκονται σε ενδιαφέρουσα, εάν πληρούν κάποια κριτήρια, μπορούν να λαμβάνουν βρεφικά κι άλλα είδη που έχουν σχέση με την οικογένεια. Όμως, αυτά είναι που φαίνονται. Υπάρχουν κι άλλες δράσεις, που πολλές φορές δεν γίνονται φανερές, γιατί είμαστε εδώ για να στηρίζουμε τις οικογένειες. Γι’ αυτό πάντοτε λέμε στους νέους ανθρώπους: μην αργείτε να παντρευτείτε. Κι αυτό είναι ένα πρόβλημα σήμερα. Η ευμάρεια, η ραγδαία αύξηση της τεχνολογίας, το να θέλει να ζήσει κανείς αυτονομημένος, αυτό δεν βοηθάει. Γι’ αυτό η Εκκλησία μιλάει για την Αγάπη, γιατί για να παντρευτεί κάποιος πρέπει να αγαπήσει τον άλλο και για να κάνει παιδί πρέπει αυτή η αγάπη να πλημμυρίσει και να καρπίσει. Γι’ αυτό το πρόβλημα δεν εστιάζεται μόνο στο πόσα παιδιά κάνουν οι οικογένειες, αλλά πάει και πιο πίσω, εάν μαθαίνουμε να αγαπάμε, εάν μπορούμε να μάθουμε να θυσιαζόμαστε.

Υπάρχουν ζευγάρια που κάνουν παιδιά εκτός γάμου, κάτι που βοηθάει στην επίλυση του Δημογραφικού. Ποιά η θέση της Εκκλησίας;

-Σήμερα έχουμε και την τάση να αποκτά κάποιος εκτός γάμου παιδί. Εμείς στηρίζουμε τον θεσμό της οικογένειας, που είναι ο πατέρας, η μητέρα και τα παιδιά. Επομένως, για να φέρει μία οικογένεια στον κόσμο ένα παιδί και να το μεγαλώσει, χρειάζεται αγάπη και θυσία. Είναι υψηλές έννοιες, που πρέπει κανείς να τις υπηρετήσει.

Στα εθνικά ζητήματα τώρα, πήρατε πρόσφατα την πρωτοβουλία ανέγερσης μνημείου αφιερωμένου στο Μαύρο Πάσχα των Θρακών στην εκκλησία Αγία Βαρβάρα, που δεν υπήρχε στην περιοχή. Δυστυχώς, τα αιματηρά αυτά γεγονότα εις βάρος πολλών χιλιάδων Θρακιωτών στα χέρια των Βούλγαρων και των Νεότουρκων δεν είναι γνωστά σε πολλούς. Ποιο το μήνυμά σας για την 6η Απριλίου; Εάν ξεχάσουμε την ιστορία μας, τα γεγονότα μπορεί να επαναληφθούν;

-Σήμερα υπάρχει μία τάση να γραφτεί ξανά η ιστορία. Η ιστορία γράφτηκε μία φορά αλλά χρειάζεται να ξαναδιαβαστεί. Πράγματα που έχουμε ξεχάσει από την ιστορία μας, όπως το Μαύρο Πάσχα των Θρακιωτών, αυτά πρέπει ξαναδιαβάζονται ως ιστορία, αλλά κι εμείς να είμαστε ευγνώμονες στους ανθρώπους που θυσιάστηκαν, ήρθαν πρόσφυγες από την Ανατολική Θράκη και μας παρέδωσαν αυτό τον τόπο. Είπατε πολύ όμορφα, ότι εάν ξεχάσουμε την ιστορία μας τα γεγονότα αυτά ίσως αυτά τα ξαναβιώσουμε. Αλλά πρέπει να καταλάβουμε και τον πλούτο της περιοχής στην οποία ζούμε, που είναι σπουδαίος. Μπορεί τα χρόνια ελευθερίας του τόπου να είναι μόνο 100+3, αλλά όμως είναι ένας τόπος αιματοβαμμένος. Στις 6 Απριλίου έχουμε εκτός από το Μαύρο Πάσχα και τη Μάχη των Οχυρών, που γιορτάσαμε στο Οχυρό Νυμφαίας. Αυτά δεν πρέπει να τα ξεχάσουμε.

Την ίδια ώρα όμως, υπάρχει σοβαρό έλλειμμα διδασκαλίας της τοπικής ιστορίας στα σχολικά βιβλία, όπως η ιστορία της Θράκης ή και άλλων γεωγραφικών διαμερισμάτων της χώρας, με αποτέλεσμα να μη τη μαθαίνουν τα παιδιά.

-Από αυτή τη θέση θέλω να συγχαρώ τους μαθητές του 10ου Δημοτικού Σχολείου Κομοτηνής, που έγραψε ιστορία θρακιώτικη και τη στείλαμε στο Υπουργείο Παιδείας & Θρησκευμάτων με αίτημα να μπει η θρακιώτικη ιστορία στα βιβλία που διδάσκονται. Στείλαμε ένα υπόμνημα στο Υπουργείο και πήραμε θετικές απαντήσεις, μέσα στα βιβλία της ιστορίας μας, να μπει κι η ιστορία της Θράκης. Ο τόπος στον οποίο ζούμε είναι πλούσιος από ιστορία, ήθος, ανδρεία και μεγαλοψυχία. Όλα αυτά πρέπει να τα μάθουν τα παιδιά μας, αλλά να τα θυμηθούμε κι εμείς. Μέσα από το μνημόσυνο για το Μαύρο Πάσχα, θα τολμήσω να πω ότι δεν τους τιμούμε (τους προγόνους μας), γιατί είμαστε μικροί για να τους τιμήσουμε, αλλά τιμόμαστε από αυτούς.

Με αφορμή τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της Κομοτηνής, με πρωτοβουλία της Μητρόπολης ήρθε στην Κομοτηνή η εικόνα της Παναγίας Άξιον Εστί από το Άγιο Όρος, την οποίο έσπευσαν να προσκυνήσουν πλήθος πιστών. Πώς ενεργήσατε και γιατί επισκεφτήκατε μετά το Άγιο Όρος μαζί με άλλους Ροδοπίτες;

-Όταν πλησίαζε ο καιρός για να γιορτάσουμε τα 100 χρόνια από τα Ελευθέρια της Θράκης και της Ροδόπης ειδικότερα, με τους συνεργάτες μου σκεφτήκαμε ότι θα έπρεπε να γίνει ένα γεγονός ορόσημο. Τότε, φανταζόμουν σαν όνειρο να έρθει η εικόνα της Παναγίας Άξιον Εστί, αλλά όταν άρχισα σιγά-σιγά να το εξωτερικεύω σε αγιορείτες πατέρες και σε ηγουμένους, κατάλαβα ακόμη περισσότερο πως ήταν κάτι αρκετά δύσκολα. Όμως, στη ζωή μας Άλλος κάνει κουμάντο. Τελικά, αυτό πιστεύω, ότι ήθελε η Παναγία να γίνει αυτό το προσκύνημα. Ενώ φανταζόταν δύσκολο, οικονομήθηκαν τα πράγματα κι είχαμε αυτή τη μεγάλη ευλογία. Η εικόνα ήταν να έρθει στις 19 Μαΐου του 2020, αλλά μας πρόλαβε ο κορωνοϊός. Όμως, οι πατέρας δεν ξέχασαν την ομόφωνη απόφασή τους, γι’ αυτό θέλω πάλι να τους ευχαριστήσω. Η Θράκη, η Κομοτηνή κι εγώ ως Επίσκοπος του τόπου, το είπα και μπορεί να φαντάζει λίγο υπερβολικό: ότι είμαστε «υποχρεωμένοι» και σε αυτή και στην άλλη ζωή, γιατί είχαμε αυτή την ευλογία. Κύλησαν όλα όμορφα, ήσυχα, χωρίς στεναχώριες ή παρεξηγήσεις.
Με την κίνησή μας να επισκεφτούμε το Άγιο Όρος, και με ένα ενθύμιο που έγραφε πάνω το όνομα της Μητροπόλεως και του τόπου μας, πήγαμε να πούμε ένα ευχαριστώ. Υπήρχε μία ευρεία παρουσία Ροδοπιτών κι έτσι έκλεισε αυτό το κεφάλαιο της επίσκεψης του Άξιον Εστί.

100 χρόνια μετά τη μεταφορά της στη Μητρόπολη Πειραιώς, φέτος το καλοκαίρι αναμένεται να επιστρέψει στον τόπο της, τη Μαρώνεια, κι η ιστορική εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους, μετά από ενέργειες της Μητρόπολης Μαρωνείας & Κομοτηνής. Ήταν κάτι που ζητούσαν οι πιστοί του χωριού και σε συνδυασμό με το ότι ο Άγιος Χαράλαμπος γίνεται επίσημα προστάτης της Μαρώνειας με απόφαση της Δημοτικής Αρχής, δίνει μία προστιθέμενη αξία στην τοπική εορτή;

-Ακριβώς. Μόλις ενθρονίστηκα στη Μητρόπολη, άνθρωποι από τη Μαρώνεια που ζουν εκεί ή σε άλλα μέρη της Ελλάδας, μου κατέθεσαν αυτή την ιστορική μαρτυρία και αλήθεια. Ότι το θωρηκτό Αβέρωφ, για το οποίο συνεισέφεραν οικονομικά οι Μαρωνίτες που είχαν μία οικονομική δυνατότητα και επιφάνεια, ήρθε και τους κατέβασε στον Πειραιά, όπου μαζί τους πήραν την εικόνα του Αγίου Χαραλάμπους. Αυτό το κουβέντιασα με τον δήμαρχο Μαρωνείας-Σαπών Ντίνο Χαριτόπουλο, γιατί θέλω να είμαι ειλικρινής, και την χρονιά πριν παραδώσει τη διακονία του ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος ερχόμενος στον Άγιο Χαράλαμπο, το κουβεντιάσαμε στο γραφείο του δημάρχου. Ο ίδιος ο κος Παυλόπουλος, πήρε τηλέφωνο τον Μητροπολίτη Πειραιώς, που είχαμε ήδη ενημερώσει με επισκέψεις που κάναμε μαζί με τον δήμαρχο. Ο Μητροπολίτης Πειραιώς Σεραφείμ, τον οποίο ευχαριστώ, έψαξε και βρήκε την εικόνα, που βρισκόταν, αν δεν κάνω λάθος, σε μία εκκλησία της Καστέλλας. Πρόσφατα επισκέφτηκα τον υπουργό Ναυτιλίας κο Πλακιωτάκη, για να έρθει η εικόνα δια θαλάσσης. Τα άφησα να δει εκείνος πως και με ποιο τρόπο. Η πρώτη ημερομηνία είναι την Τρίτη 4 Ιουλίου, ωστόσο είναι με ερωτηματικό, γιατί δεν ξέρουμε πως θα είναι τα πράγματα με τις εκλογές. Η εικόνα αυτή θα παραμείνει στη Μαρώνεια, θα επαναπατριστεί.

Αναφορικά με τα έργα που προχωρούν στην Κομοτηνή, κορυφαίας σημασίας είναι ο Μητροπολιτικός Ναός Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που μετά από καιρό άνοιξε και λειτουργεί τους τελευταίους μήνες ο πρόναος. Γνωρίζουμε πότε αναμένεται να ανοίξει συνολικά ο ναός για τους πιστούς;
-Οι Κομοτηναίοι αγαπούν ιδιαίτερα τον Μητροπολιτικό Ναό. Μάλιστα, λένε θα πάμε στην Παναγία, όχι στον Μητροπολιτικό Ναό. Κι αυτό γιατί εκεί υπάρχει και φυλάσσεται η ιστορική εικόνα της Παναγίας μας, που είναι η Ελευθερώτρια της Κομοτηνής. Ενώπιόν της εψάλη η δοξολογία της απελευθέρωσης. Ο κόσμος κουράστηκε το χρονικό διάστημα που ήταν κλειστός ο ναός και το καταλαβαίνω, γι’ αυτό ζητώ την κατανόησή τους, γιατί επρόκειτο για ένα πολύ μεγάλο έργο. Είναι ένα δημόσιο έργο, εμείς δεν είχαμε λόγο ποιος θα είναι ο εργολάβος. Αλλά πρέπει να πω ότι από το Υπουργείο Πολιτισμού και ο εργολάβος έκαναν μία πάρα πολύ καλή προσπάθεια. Θέλω να πιστεύω ότι της Παναγίας θα λειτουργήσουμε εκεί. Οι πιστοί θα αντικρίσουν… έναν άλλο ναό, με πολλές και στοχευμένες παρεμβάσεις που αναδεικνύουν το μνημείο και ναό, με πολύ σεβασμό στην ιστορία, κι ένα τέμπλο που ήταν επιστρωμένο με λαδομπογιά και χρυσομπογιά αλλά πλέον αποκαθίσταται η πρώτη αρχική του μορφή. Οι αγιογραφίες του ναού κι αυτές συντηρήθηκαν με πολύ σεβασμό στην ιστορία. Ο ναός θα ανοίξει και θα τον χαίρονται όλοι, ενώ επίσης θα αποτελεί έναυσμα, για να έρθουν κι άλλοι άνθρωποι να τον δουν, γιατί έχει μεγάλη ιστορική αξία.

Κι ως σύμπλεγμα με τα υπόλοιπα έργα του Δήμου Κομοτηνής και της Εφορείας Αρχαιοτήτων, ίσως ο Μητροπολιτικός Ναός αποτελέσει τοπόσημο για αύξηση της επισκεψιμότητας της περιοχής. Γι’ αυτό σας πάω ευρύτερα στον θρησκευτικό τουρισμό, όπου τόσο με την έλευση της εικόνας Άξιον Εστί, όσο και με τα καθιερωμένα προσκυνήματα όπως στα Φατήριακα, βλέπουμε να έρχονται επισκέπτες στην περιοχή. Ο θρησκευτικός τουρισμός είναι στους στόχους της Μητρόπολης ή απλώς… συνέβη;

-Το πρώτο που με ενδιαφέρει είναι να αποκατασταθούν τα ιστορικά μνημεία, είτε είναι ναοί είτε μοναστήρια, και κτιριακά αλλά να αποπνέουν μία πνευματικότητα. Για παράδειγμα, στο μοναστήρι της Ιεράς Μονής Βαθυρρύακος, τα Φατήριακα όπως τα ξέρουμε. Εκεί τοποθετήθηκαν τρεις μοναχές εδώ κι οκτώ χρόνια. Μαζί με τη συντήρηση, αλλά και το έναυσμα ότι πάμε στο μοναστήρι, υπάρχει ένας άνθρωπος. Εκεί επιτυγχάνεται να προσκυνήσουν τη θαυματουργή εικόνα, να καταθέσουν το βάρος τους αλλά από την άλλη να δουν και να γνωρίσουν τον τόπο μας. Στο μοναστήρι Αγίου Μαξίμου Καυσοκαλύβη στο Παπίκιο Όρος γίνεται μία μεγάλη προσπάθεια.

Ασφαλτοστρώθηκε κι από την Αντιπεριφέρεια ο χωματόδρομος που οδηγεί στο μοναστήρι του Παπικίου Όρους, ωστόσο υπολείπεται ένα τμήμα, που καλό είναι να προχωρήσουν άμεσα οι αρμόδιοι, ώστε πιστοί και τουρίστες να μπορούν να το επισκεφτούν εύκολα και χωρίς ταλαιπωρία. Πρόκειται για έναν αρχαιολογικό χώρο που πρέπει να προστατεύσουμε μεν, αλλά να αναδείξουμε κιόλας, κάτι που χωρίς ολοκληρωμένο δρόμο είναι πιο δύσκολο.

-Από τον πρώτο καιρό συνεννοηθήκαμε με τον περιφερειάρχη και τον αντιπεριφερειάρχη, που ευχαριστώ, για να γίνει προσβάσιμο το μοναστήρι, που ήταν πολύ δύσκολο. Τα δύο τρίτα του δρόμου έχουν ασφαλτοστρωθεί. Το υπόλοιπο δεν ασφαλτοστρώθηκε, γιατί μπαίνουμε σε έναν αρχαιολογικό χώρο που πρέπει να σεβαστούμε. Τώρα περιμένουμε τη Διεύθυνση Δασών με τη δική της επιστασία να προβεί στις ενέργειες για να αναδειχθεί νέος ανάδοχος, που θα φτιάξει τον δρόμο όπως προβλέπεται από μελέτη που υπάρχει. Ξέρω ότι έχουν καλή διάθεση, αυτό είναι η βάση. Πιστεύω ότι θα γίνει.

Υπάρχει ενδιαφέρον από μοναχούς ή μοναχές να εγκατασταθούν στα μοναστήρια σε Παπίκιο Όρος και Πάνδροσο;
-Εδώ και χρόνια, έχω σπείρει παντού όπου βρεθώ, την επιθυμία μας αυτό το μοναστήρι να γίνει όντως μοναστήρι, δηλαδή να έρθουν άνδρες από άλλη μονή ή μία γυναικεία αδελφότητα, δεν θα κάνω διάκριση. Θέλω να αναδειχθεί και να γίνει γνωστό το Παπίκιο Όρος, γι’ αυτό προβήκαμε στην έκδοση ενός πανεπιστημιακού τόμου του κου Κουντουράκη, που έκανε μεταπτυχιακή εργασία στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας, με τη διαβεβαίωση του υπευθύνου καθηγητή του κου Τσιγάρα ότι είναι πολύ καλή δουλειά. Αυτό το βιβλίο το έχουμε στείλει παντού. Πιστεύω ότι με το πέρασμα του χρόνου θα επανδρωθεί το μοναστήρι. Είναι κάτι που με απασχολεί ιδιαιτέρως.

Στο μοναστήρι Εισοδίων της Θεοτόκου Πανδρόσου. Κι εκεί με τη γερόντισσα Ιωάννα και τους συνεργάτες του μοναστηριού είμαστε έτοιμοι, περιμένουμε μόνο τις αδειοδοτήσεις, να θεμελιώσουμε κι εκεί μία εκκλησία, όχι πολλών τετραγωνικών, στο όνομα της Παναγίας. Στη μονή φυλάσσουμε και μία εικόνα αντίγραφο της Παναγίας της Γοργοεπηκόου που υπάρχει στο Άγιο Όρος. Η γερόντισσα Ιωάννα δίνει τη μαρτυρία και είναι ένας φάρος.

Καταγράφεται επισκεψιμότητα από πιστούς και τουρίστες στα μοναστήρια;

-Αυτά τα τρία μοναστήρια έχουμε στον τόπο και προσελκύουν κόσμο, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που πηγαίνουν και εκδρομικά. Στην περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής έρχονται πούλμαν και λεωφορεία, γιατί έχουν Ακολουθίες και τα τρία μοναστήρια. Οι άνθρωποι που έρχονται, θέλουν μετά κάπου να πιουν ένα καφέ ή ίσως να πάρουν κάτι. Αυτό ως δεύτερο κομμάτι, βοηθάει την τοπική κοινωνία.