Ιεροσπουδαστήριο Κομοτηνής: Οι αλλαγές έγιναν αλλά δεν ικανοποίησαν

Στο ωρολόγιο πρόγραμμα που εφαρμόστηκε πέρσι πιλοτικά αλλά δεν ικανοποίησε ούτε καν εκείνους που το ζήτησαν, ανάγεται η αναστάτωση που επικρατεί στις τάξεις του Ιεροσπουδαστηρίου Κομοτηνής. Η τελευταία κοινοποίηση του ωρολογίου προγράμματος στο σχολείο έγινε στις 16/11/2018, προκαλώντας τις αντιδράσεις, ακολούθησε συνέλευση των γονέων και κηδεμόνων των μαθητών και μαθητριών και περίπου δέκα μέρες μετά οι μαθητές προχώρησαν σε διήμερη κατάληψη του σχολείου. Στο σχολείο αυτό που λειτουργεί και την Κυριακή, οι μαθητές έβαλαν "λουκέτο" το πρωί της Κυριακής 24 Νοεμβρίου, αναρτώντας στην κεντρική είσοδο ανακοινώσεις με τα αιτήματά τους. Αυτά συνοψίζονται στην άμεση κατάργηση της απόφασης που μειώνει την διδασκαλία των μαθημάτων στη μητρική γλώσσα και τα θρησκευτικά, στο να διατηρηθεί η ισορροπία μεταξύ ελληνόγλωσσου και τουρκόγλωσσου προγράμματος, όπως σε όλα τα μειονοτικά σχολεία.

Τι ζήτησε το Συμβούλιο Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης
Οι όποιες αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα ανάγονται στον Σεπτέμβριο του 2015, όταν το Εποπτικό Συμβούλιο Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης - ΕΣΜΙΘ (άρθρο 28, ν.4301/2014, αποτελείται από τους τρεις Μουφτήδες της Θράκης, τον περιφερειακό διευθυντή Εκπαίδευσης Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, δύο μουσουλμάνους θεολόγους και έναν καθηγητή Πανεπιστημίου με ειδίκευση στην ισλαμική θεολογία) ζήτησε την αλλαγή του ωρολογίου προγράμματος των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων Θράκης και συγκεκριμένα την αύξηση των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής εξειδίκευσης.

Το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής - ΙΕΠ (απόσπασμα Πρακτικού 50/13-10-2015) γνωμοδότησε επί της αρχής θετικά διατυπώνοντας ορισμένες επιφυλάξεις και προτάσεις: «Σε σχέση με την αύξηση των ωρών στα μαθήματα θρησκευτικού προσανατολισμού, θα θέλαμε να επιστήσουμε την προσοχή στον υπερδιπλασιασμό των συνολικών ωρών διδασκαλίας και ιδιαίτερα του Κορανίου και της αραβικής γλώσσας. Έτσι, οι συνολικές ώρες θρησκευτικής εξειδίκευσης, ενώ με το παλιό ωρολόγιο δεν ξεπερνούσαν τις 10, με το νέο προτείνεται να αυξηθούν στις 19-20. Σε αυτό το σημείο, θέλουμε να τονίσουμε ότι στα Εκκλησιαστικά Σχολεία στο ωρολόγιο πρόγραμμα οι ώρες εξειδίκευσης δεν υπερβαίνουν τις 5 εβδομαδιαίως. Επίσης στα Μουσικά και Καλλιτεχνικά Σχολεία οι ώρες του Ωρολογίου Προγράμματος δεν υπερβαίνουν τις 42. Επιπλέον θα πρέπει το σύνολο των διδακτικών ωρών να συνεκτιμάται με την ενδεχόμενη κόπωση των μαθητών».

Με βάση την πρόταση του ΕΣΜΙΘ, όπως εγκρίθηκε από το ΙΕΠ, εκδόθηκε η Υπουργική Απόφαση 84455/Θ2/25-5-2016 (ΦΕΚ Β’ 1651/2016) με την οποία αυξήθηκαν οι ώρες διδασκαλίας από 37 σε 41 στο Γυμνάσιο και από 38 σε 43 στο Λύκειο. Οι επιπλέον ώρες διδασκαλίας διατέθηκαν για την διδασκαλία μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής εξειδίκευσης, τα οποία, όπως είναι γνωστό, διδάσκονται στην τουρκική γλώσσα. Επίσης, για πρώτη φορά, λειτούργησε η θετική κατεύθυνση στα Μουσουλμανικά Ιεροσπουδαστήρια.

Τι προβλήματα προέκυψαν 
Το νέο Ωρολόγιο Πρόγραμμα εφαρμόστηκε κατά το σχολικό έτος 2016-2017 και το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, όπως όφειλε να κάνει, ζήτησε από τους Διευθυντές και Υποδιευθυντές, τους Συλλόγους Διδασκόντων και τους μαθητές/μαθήτριες των Ιεροσπουδαστηρίων καθώς και από το Γραφείο Μειονοτικής Εκπαίδευσης να υποβάλλουν τις απόψεις τους από την εμπειρία εφαρμογής του νέου ωρολογίου προγράμματος.

Όπως μας ενημερώνει η Περιφερειακή Διεύθυνση ΑΜ-Θ από τα στοιχεία που υποβλήθηκαν προέκυψαν τα εξής:

• Κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας (Εγκύκλιος Γ2/3611/31-08-1987) και χωρίς ενημέρωση των αρμοδίων οργάνων του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ο διευθυντής του Ιεροσπουδαστηρίου Κομοτηνής, και εν συνεχεία ο ομόλογός του στην Ξάνθη, αποφάσισαν αυθαίρετα να μειώσουν την διάρκεια της διδακτικής ώρας (από 45’ σε 30’-35’ οπότε ο πραγματικός χρόνος διδασκαλίας ήταν ακόμα μικρότερος) και τον χρόνο διαλειμμάτων (από 6 διαλείμματα συνολικής διάρκειας 45’ απέμειναν μόνο δύο διαλείμματα συνολικής διάρκειας 20’) ώστε να μην αλλάξει ο χρόνος αποχώρησης των μαθητών από το σχολείο. Η πράξη αυτή ήταν αντιπαιδαγωγική, λειτούργησε εις βάρος των μαθητών/μαθητριών και δεν επέτρεπε την διδασκαλία όλη της ύλης που έπρεπε να διδαχθεί. 
   
• Ο διευθυντής του Ιεροσπουδαστηρίου Ξάνθης ζήτησε την μείωση των ωρών διδασκαλίας.
   
• Ο σύλλογος διδασκόντων του Ιεροσπουδαστηρίου Ξάνθης ζήτησε την μείωση των ωρών διδασκαλίας.
   
• Το μαθητικό συμβούλιο του Ιεροσπουδαστηρίου Ξάνθης ζήτησε την μείωση των ωρών διδασκαλίας και την εναρμόνισή τους με τα ισχύοντα στη γενική εκπαίδευση.
   
• Ο διευθυντής του Ιεροσπουδαστηρίου Κομοτηνής (ο οποίος ήταν αυτός που πρότεινε την αύξηση των ωρών διδασκαλίας) υποστήριξε τη συνέχιση της ίδιας κατάστασης σχετικά με το ωρολόγιο πρόγραμμα.
   
• Ο υποδιευθυντής του Ιεροσπουδαστηρίου Κομοτηνής διαπίστωσε, μεταξύ άλλων, σοβαρά προβλήματα στην κάλυψη της διδακτικής ύλης λόγω της μείωσης της διάρκειας της διδακτικής ώρας. Επέμεινε ιδιαίτερα στα προβλήματα που δημιουργούνται ειδικά στην Γ’ Λυκείου καθώς η μη κάλυψη της ύλης αποτελεί σοβαρό μειονέκτημα στις πανελλήνιες εξετάσεις.
   
• Το Γραφείο Μειονοτικής Εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα επιβαρύνει σημαντικά τους μαθητές/μαθήτριες και δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην κάλυψη της διδακτικής ύλης των μαθημάτων.

Όλα τα σχετικά έγγραφα με τις προαναφερθείσες απαντήσεις υποβλήθηκαν στο ΙΕΠ στις 18/8/2017 και ζητήθηκε η γνωμοδότησή του επί αυτών. Το ΙΕΠ απέστειλε την Γνωμοδότησή του (44/30-10-2017) στην οποία, λαμβάνοντας υπ' όψιν όλα τα σχετικά στοιχεία, πρότεινε την μείωση των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής εξειδίκευσης καθώς η μείωση των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων γενικής παιδείας θα οδηγούσε στην απώλεια της ισοτιμίας των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων με τα Εκκλησιαστικά Σχολεία και κατά συνέπεια με τα δημόσια σχολεία οπότε οι τίτλοι σπουδών των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων δεν θα μπορούσαν να αναγνωρίζονται ως ισότιμοι και αντίστοιχοι με τα απολυτήρια Γυμνασίου ή Λυκείου. 

Διατύπωνε, επίσης, την πρόταση να δοθεί η δυνατότητα να παρακολουθούν, όσοι μαθητές το επιλέγουν, απογευματινά τμήματα μουσουλμανικών θεολογικών μαθημάτων (στην τουρκική γλώσσα) έως 10 ώρες εβδομαδιαίως ή εναλλακτικά «να εισαχθεί μια επιπλέον Δ' Τάξη «Ιεροϊσλαμικής Μαθητείας» με αποκλειστικό αντικείμενο τη θρησκευτική και πρακτική εκπαίδευση όσων επιθυμούν να γίνουν Ιμάμηδες».

Η γνωμοδότηση του ΙΕΠ καθώς και όλα τα προαναφερθέντα έγγραφα τέθηκαν υπ’ όψιν του ΕΣΜΙΘ στις 13/6/2018. Στο σχετικό έγγραφο διατυπωνόταν ότι η όποια πρόταση του ΕΣΜΙΘ θα πρέπει να τηρεί οπωσδήποτε την Εγκύκλιο που καθορίζει την διάρκεια της διδακτικής ώρας και τον αριθμό και τη διάρκεια των διαλειμμάτων. 

Το ΕΣΜΙΘ, λαμβάνοντας υπ’ όψιν την απαίτηση των διευθυντών των Ιεροσπουδαστηρίων και των γονέων να λήγουν τα μαθήματα στις 14.15 καθώς υπάρχει μεγάλος αριθμός μετακινούμενων μαθητών, αποφάσισε στις 28/6/2018 να αποδεχθεί την γνωμοδότηση του ΙΕΠ για την μείωση των ωρών διδασκαλίας και πρότεινε συγκεκριμένες αλλαγές σχετικά με τα μαθήματα μουσουλμανικής θρησκευτικής εξειδίκευσης. Η απόφαση του ΕΣΜΙΘ υποβλήθηκε στο ΙΕΠ το οποίο την αποδέχθηκε (44/27-9-2018) και εισηγήθηκε στον υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων την έκδοση νέου ωρολογίου προγράμματος. Το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα εκδόθηκε και τέθηκε σε εφαρμογή το τρέχον διδακτικό έτος.

Η αύξηση του ωρολογίου προγράμματος το σχολικό έτος 2016-2017 προήλθε σχεδόν αποκλειστικά από την αύξηση των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής ειδίκευσης. Οι ώρες διδασκαλίας των μαθημάτων γενικής παιδείας δεν μπορούν να μειωθούν περισσότερο καθώς η μείωσή τους θα αφαιρέσει από τα μουσουλμανικά ιεροσπουδαστήρια την ισοτιμία τους με τα δημόσια γυμνάσια και λύκεια.

Μετά την εμπειρία εφαρμογής του ωρολογίου προγράμματος του 2016 και τα σημαντικότατα μειονεκτήματα που προέκυψαν εις βάρος των μαθητών/μαθητριών ουσιαστικά αποφασίστηκε η επιστροφή στο παλαιότερο ωρολόγιο πρόγραμμα που ίσχυε προ του 2016.

Το κύριο πρόβλημα της εφαρμογής του ωρολογίου προγράμματος του 2016 ήταν η μείωση της διάρκειας των διδακτικών ωρών και η ουσιαστική κατάργηση των διαλειμμάτων. Εκτός από το ότι αυτή η πρακτική αντιβαίνει στο νόμο, είναι αντιπαιδαγωγική και λειτουργεί εις βάρος των μαθητών/μαθητριών.

Το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, όπως απέδειξε με την υιοθέτηση του ωρολογίου προγράμματος του 2016, δεν έχει καμία αντίρρηση επί της αρχής για την αύξηση των ωρών διδασκαλίας των μαθημάτων μουσουλμανικής θρησκευτικής εξειδίκευσης υπό τον όρο να τηρείται ο νόμος και να γίνονται σεβαστές οι αρχές της παιδαγωγικής επιστήμης προς όφελος των μαθητών/μαθητριών.

Σύμφωνα με όλα τα στοιχεία που έχουν τεθεί υπ' όψιν του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, ούτε οι καθηγητές, ούτε οι γονείς ούτε οι μαθητές/μαθήτριες επιθυμούν την μετάθεση του χρόνου λήξης των μαθημάτων στις 15.30 (ή και αργότερα) ώστε να προσφέρεται ένα ωρολόγιο πρόγραμμα διάρκειας άνω των 40 ωρών εβδομαδιαίως.

Σε περίπτωση που το διδακτικό προσωπικό των Μουσουλμανικών Ιεροσπουδαστηρίων, οι γονείς και οι μαθητές επιθυμούν την αύξηση του ωρολογίου προγράμματος με την τήρηση της νόμιμης διάρκειας της διδακτικής ώρας και των διαλειμμάτων και συνεπώς με την μετάθεση του χρόνου λήξης των μαθημάτων στις 15.30 (ή και αργότερα), τότε μπορούν να υποβάλλουν τις σχετικές προτάσεις τους στο ΕΣΜΙΘ για να γνωμοδοτήσει σχετικά και, φυσικά, το υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, όπως έπραξε και παλαιότερα, θα τηρήσει θετική στάση.

Ανακοίνωση της Σχολικής Εφορείας και των Γονέων
Η κατάληψη στο Ιεροσπουδαστήριο ήρθε σε συνέχεια των αντιδράσεων που προέκυψαν από την εφαρμογή του τελευταίου ωρολογίου προγράμματος και της παραπάνω ενημέρωσης εκ μέρους της Περιφερειακής Διεύθυνσης Εκπαίδευσης ΑΜ-Θ. Η Σχολική Εφορεία από κοινού με τους γονείς των μαθητών και των μαθητριών σε ανακοίνωσή τους, χαρακτηρίζουν απαράδεκτο το τελευταίο ωρολόγιο πρόγραμμα. Χαρακτηρίζουν ως απόλυτα αναγκαίο να διαφυλαχθεί η ισορροπία μεταξύ του ελληνόγλωσσου και του τουρκόγλωσσου προγράμματος. Ζητούν οι αλλαγές στο ωρολόγιο πρόγραμμα να διαμορφωθούν σύμφωνα με τα διμερή ισχύοντα Μορφωτικά Πρωτόκολλα μεταξύ Ελλάδος και Τουρκίας και τις σχετικές διατάξεις Συνθήκης της Λοζάνης.

Επίσης να συμπεριληφθεί η διδασκαλία των μαθημάτων των Μαθηματικών, της Φυσικής, Χημείας, Βιολογίας, Φυσικής Αγωγής και των Αγγλικών στο τουρκόγλωσσο πρόγραμμα, όπως συνέβαινε μέχρι το 1983. Επίσης, όλα τα μαθήματα, η γλώσσα διδασκαλίας τους, ζητήματα σχολικών εγχειριδίων και διδασκόντων καθηγητών, να διαμορφωθούν σύμφωνα με τα διμερή Μορφωτικά Πρωτόκολλα Ελλάδος και Τουρκίας και τις διατάξεις της Συνθήκης της Λοζάνης. Καλούν να αναγνωριστεί επίσημα το μειονοτικό και βακουφικό καθεστώς του Ιεροσπουδαστηρίου.

Συνάντηση με την προϊσταμένη Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης
Η κατάληψη όπως πληροφορηθήκαμε είχε προειδοποιητικό χαρακτήρα και αναμένεται από σήμερα οι μαθητές να επιστρέψουν στα μαθήματά τους. Στον απόηχο αυτής της αναστάτωσης η προϊσταμένη Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Ροδόπης Μαίρη Κοσμίδου δέχτηκε χθες στο γραφείο της αντιπροσωπεία της Σχολικής Εφορείας και των γονέων. 

Έγινε συζήτηση και υπήρξε δέσμευση για μεταφορά των αιτημάτων στους αρμόδιους φορείς.
Πάντως στο κοινό ανακοινωθέν σχολικής εφορείας και γονέων γίνεται ξεκάθαρο ότι θα  συνεχίσουν με κάθε τρόπο τον αγώνα τους, μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματά τους και δεν θα διστάσουν να προσφύγουν σε κάθε είδους νόμιμη ενέργεια, κατά της προσπάθειας επιβολής "αυθαίρετων τετελεσμένων", όπως τα χαρακτηρίζουν.