Ο εορτασμός της 14ης Μαΐου
14/05/25 - 14:57
Οι παρευρισκόμενοι - καλεσμένοι του γάμου είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το γάμο με κάθε λεπτομέρεια, από το στόλισμα της νύφης, την ετοιμασία του γαμπρού, τη γαμήλια πομπή με άλογα και να συμμετάσχουν στο γαμήλιο γλέντι. Ο ποντιακός γάμος συνεχίζει να υπάρχει στις θύμησες των παλαιότερων, σε φωτογραφίες μιας άλλης εποχής, στις ενδυμασίες που οι νοικοκυρές έχουν θάψει στα σεντούκια, ως ενθύμια των προγόνων τους προσφύγων
Ένας αυθεντικός ποντιακός γάμος αναβίωσε στις Σάπες το απόγευμα της Τετάρτης 27 Ιουλίου με πρωτοβουλία του Συλλόγου Ποντίων Σαπών «Τα Κασσιτερά» και τη στήριξη του Δήμου Μαρώνειας Σαπών, στο πλαίσιο του 6ου Φεστιβάλ Μαρώνειας Σαπών. Οι παρευρισκόμενοι - καλεσμένοι του γάμου, που κατέκλυσαν την κεντρική οδό Παπαδήμα στις Σάπες, είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν το γάμο με κάθε λεπτομέρεια, από το στόλισμα της νύφης, την ετοιμασία του γαμπρού, τη γαμήλια πομπή με άλογα, να χορέψουν υπό τους ήχους της ποντιακής λύρας, να κεραστούν ποντιακά εδέσματα του γάμου και να συμμετάσχουν στο γαμήλιο γλέντι.
ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ
Η επιστροφή αυτή στο παρελθόν ανέδειξε στοιχεία του ποντιακού γάμου, αυτού που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες του Πόντου, αλλά με το διάβα του χρόνου χάθηκε, αφού η γαμήλια τελετή εξευρωπαΐστηκε. Κι όμως ο ποντιακός γάμος συνεχίζει να υπάρχει στις θύμησες των παλαιότερων, σε φωτογραφίες μιας άλλης εποχής, στις ενδυμασίες που οι νοικοκυρές έχουν θάψει στα σεντούκια, ως ενθύμια των προγόνων τους προσφύγων.
Γι? αυτό, όπως σημείωσε ο Στέλιος Νικολάου, χοροδιδάσκαλος του Συλλόγου Ποντίων «Τα Κασσιτερά», «το σημαντικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας είναι ότι η αναβίωση στηρίζεται σε μαρτυρίες ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Υπήρχε ένας λαογραφικός πλούτος καταγεγραμμένος που παρουσιάζεται στο κοινό».
Η ΖΙΠΟΥΝΑ ΚΑΙ Η ΖΙΠΚΑ
Ο ποντιακός γάμος, όπως ανέφερε ο κ. Νικολάου, «δεν είχε καμία απολύτως επιρροή από τον δυτικό πολιτισμό και στηριζόταν καθαρά στον δικό μας πηγαίο πολιτισμό. Γι? αυτό τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν στην αναβίωση στις Σάπες ήταν απλά, «ήταν αυτά που μπορούσε ο καθένας να δώσει και να χαρίσει στο γάμο, για να ξεκινήσει το ζευγάρι το καινούργιο του σπιτικό, όπως σεντόνια, γεργάνια τα λεγόμενα παπλώματα, μαξιλάρια και άλλα είδη καθημερινής χρήσης, αυτήν ήταν η προίκα».
Ένας αυθεντικός ποντιακός γάμος σημαίνει ότι «ξεχνάμε λευκά νυφικά και κοστούμια και έχουμε την παραδοσιακή μας φορεσιά, την ζιπούνα για την γυναίκα και την ζίπκα για τον άνδρα. Υπάρχουν ακόμα και τα άλογα που έσερναν την γαμήλια πομπή, τον χορό που ήταν χαρακτηριστικό. Στο τάξιμο του κουμπάρου, το να υπήρχε ένα σφαχτό ήταν μεγάλη υπόθεση, χρήματα τότε δεν υπήρχαν». Τη γαμήλια πομπή την ακολουθούσαν άλογα, ένα άλογο για το γαμπρό, ένα για την νύφη και ένα τρίτο άλογο που κουβαλούσε την προίκα της νύφης.
Μία επιστροφή στις ρίζες, έζησαν όσοι συμμετείχαν στην αναβίωση του ποντιακού γάμου, με τον κ. Νικολάου να σημειώνει «με την οικονομική κρίση την οποία διερχόμαστε δε νομίζω να αργήσουμε να επιστρέψουμε εκεί».
Στον κεντρικό δρόμο των Σαπών, για τις ανάγκες της αναβίωσης, επιλέχθηκαν δύο σπίτια, το ένα απέναντι από το άλλο, του γαμπρού και της νύφης, κι αφού έγινε το λεγόμενο «νυφέρπαμα», ο γαμπρός παρέλαβε τη νύφη με το σεβασμό που πρέπει απέναντι στα πεθερικά, το ζευγάρι ανέβηκε στα άλογα και άρχισε η γαμήλια πομπή προς την εκκλησία. Συγχαρητήρια στους διοργανωτές!
Περισσότερες φωτογραφίες εδώ
ΟΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΤΩΝ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΩΝ
Η επιστροφή αυτή στο παρελθόν ανέδειξε στοιχεία του ποντιακού γάμου, αυτού που έφεραν μαζί τους οι πρόσφυγες του Πόντου, αλλά με το διάβα του χρόνου χάθηκε, αφού η γαμήλια τελετή εξευρωπαΐστηκε. Κι όμως ο ποντιακός γάμος συνεχίζει να υπάρχει στις θύμησες των παλαιότερων, σε φωτογραφίες μιας άλλης εποχής, στις ενδυμασίες που οι νοικοκυρές έχουν θάψει στα σεντούκια, ως ενθύμια των προγόνων τους προσφύγων.
Γι? αυτό, όπως σημείωσε ο Στέλιος Νικολάου, χοροδιδάσκαλος του Συλλόγου Ποντίων «Τα Κασσιτερά», «το σημαντικό στοιχείο αυτής της προσπάθειας είναι ότι η αναβίωση στηρίζεται σε μαρτυρίες ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας. Υπήρχε ένας λαογραφικός πλούτος καταγεγραμμένος που παρουσιάζεται στο κοινό».
Η ΖΙΠΟΥΝΑ ΚΑΙ Η ΖΙΠΚΑ
Ο ποντιακός γάμος, όπως ανέφερε ο κ. Νικολάου, «δεν είχε καμία απολύτως επιρροή από τον δυτικό πολιτισμό και στηριζόταν καθαρά στον δικό μας πηγαίο πολιτισμό. Γι? αυτό τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν στην αναβίωση στις Σάπες ήταν απλά, «ήταν αυτά που μπορούσε ο καθένας να δώσει και να χαρίσει στο γάμο, για να ξεκινήσει το ζευγάρι το καινούργιο του σπιτικό, όπως σεντόνια, γεργάνια τα λεγόμενα παπλώματα, μαξιλάρια και άλλα είδη καθημερινής χρήσης, αυτήν ήταν η προίκα».
Ένας αυθεντικός ποντιακός γάμος σημαίνει ότι «ξεχνάμε λευκά νυφικά και κοστούμια και έχουμε την παραδοσιακή μας φορεσιά, την ζιπούνα για την γυναίκα και την ζίπκα για τον άνδρα. Υπάρχουν ακόμα και τα άλογα που έσερναν την γαμήλια πομπή, τον χορό που ήταν χαρακτηριστικό. Στο τάξιμο του κουμπάρου, το να υπήρχε ένα σφαχτό ήταν μεγάλη υπόθεση, χρήματα τότε δεν υπήρχαν». Τη γαμήλια πομπή την ακολουθούσαν άλογα, ένα άλογο για το γαμπρό, ένα για την νύφη και ένα τρίτο άλογο που κουβαλούσε την προίκα της νύφης.
Μία επιστροφή στις ρίζες, έζησαν όσοι συμμετείχαν στην αναβίωση του ποντιακού γάμου, με τον κ. Νικολάου να σημειώνει «με την οικονομική κρίση την οποία διερχόμαστε δε νομίζω να αργήσουμε να επιστρέψουμε εκεί».
Στον κεντρικό δρόμο των Σαπών, για τις ανάγκες της αναβίωσης, επιλέχθηκαν δύο σπίτια, το ένα απέναντι από το άλλο, του γαμπρού και της νύφης, κι αφού έγινε το λεγόμενο «νυφέρπαμα», ο γαμπρός παρέλαβε τη νύφη με το σεβασμό που πρέπει απέναντι στα πεθερικά, το ζευγάρι ανέβηκε στα άλογα και άρχισε η γαμήλια πομπή προς την εκκλησία. Συγχαρητήρια στους διοργανωτές!
Περισσότερες φωτογραφίες εδώ
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News
