Τέτα Μακρή - Η κούκλα του Δαρβίνου κι άλλες πέντε ιστορίες

ΑΡΘΡΑ

Μοιραστείτε το

(αφηγήσεις του ημίφωτος) ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΧΡΗΣΤΟΣ Ν. ΘΕΟΦΙΛΗΣ

Η σχέση μου με τις ιστορίες, άρχισε με τα παραμύθια και τροφοδοτήθηκε από τη λογοτεχνία, τον κινηματογράφο, το ενδιαφέρον για τις ιστορίες των ανθρώπων. Ιστορίες που ψιθυρίζουν πρόσωπα “προστατευμένα” στο ημίφως της καθημερινότητας, μακριά από το θόρυβο και τα φώτα.

Η ζωγραφική βεβαίως, ασκεί πάντα επάνω μου, μια μοιραία γοητεία. Εχοντας αναλώσει χρόνο για να κατανοήσω τη διαφορά του ίχνους που αφήνει ένα στρογγυλό από ένα πλακέ πινέλο, τη διαφορά ανάμεσα στο noir de bougie και το noir d' ivoire, δεν καταφέρνω να απομακρυνθώ από αυτήν και επιστρέφω διαρκώς στην αχαριστία της.

Η ζωγραφική μπορεί να έχει την αφετηρία της σε ιστορίες. Αφηγείται σε πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης ή κατασκευάζει γρίφους. Ομως κάθε εικαστικό θέμα απαιτεί διαφορετικό αφηγητή, διαφορετικό μέσο μεταγραφής. Το αίτημα παραμένει το ίδιο: να μοιραστούμε ένα κοινό τόπο από την προσωπική ή τη συλλογική μνήμη ή, ακόμη περισσότερο, ένα μείγμα ιδεών και συγκίνησης.

Την επομένη της συνέντευξης της Κωνσταντίνας Κούνεβα, βρέθηκα να κρατώ στα χέρια μου αντικείμενα - σύμβολα της γυναίκας που εργάζεται, της γυναίκας που σκέφτεται. Αναζητώντας μια διάταξη εικαστική, έφτιαξα την πρώτη από τις δέκα εικόνες αυτής της ενότητας, με μεγάλη ανησυχία για το αν η τέχνη νομιμοποιείται να ιδιοποιείται τόσο άμεσα έναν πολιτισμικό και προσωπικό εφιάλτη.

Τα έργα της έκθεσης στο ABOUT είναι εκτυπώσεις από σκαναρισμένα αντικείμενα, ένα από τα μέσα που έχει στη διάθεσή του ο σύγχρονος καλλιτέχνης μαζί με τη φωτογραφία, το video, την εγκατάσταση, ή το συνδυασμό των παραπάνω.

Τα αντικείμενα – μάρτυρες αξιόπιστοι της ζωής μας, προσπαθούν να αρθρώσουν με τη σιωπή τους μικρές αφηγήσεις. Σαν τους πιστούς σκύλους. Σαν τους τοίχους που, αμετακίνητοι, παρατηρούν τη ζωή να κυλάει.

Εξάλλου κι εμείς μιλούμε για να σιωπήσουμε στη συνέχεια.

ΓΙΑ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΕΧΟΥΝ ΓΡΑΨΕΙ

Η ιστορικός της τέχνης Νίκη Λοιζίδη "Ακόμη όμως περισσότερο υπαρκτή είναι η μελαγχολική αλλά αξιοπρεπής και ειλικρινής κατάθεση μιας γυναίκας δημιουργού, που τολμά και αναστοχάζεται μέσα από εικόνες τον κύκλο της ζωής, της δικής της ζωής, που είναι μια κοινή και ταυτόχρονα μοναδική και ανεπανάληπτη βιωματική εμπειρία. Κοιτάζοντας τις τελευταίες αυτές εικόνες της Τέτας Μακρή θυμήθηκα ένα video της Shirin Neshat με το ίδιο περίπου θέμα. Αναπόφευκτα σκέφτηκα ότι είναι μεγάλο όσο και δύσκολο εγχείρημα να αναγάγεις σε τέχνη τον κύκλο των θαυμαστών και ταυτόχρονα οδυνηρών μεταμορφώσεων που ζει η γυναικεία φύση".

η εικαστικός Νάντια Καλαρά: "Στην τελευταία ενότητα ζωγραφικών έργων έχει κανείς την αίσθηση ότι οι εικόνες υπαγορεύουν μια μετατόπιση του βλέμματος έξω από το τελάρο, σε αυτό που "λείπει" (...) Τα "ασαφή όρια", η παρουσία και η απουσία, το αρσενικό στοιχείο, η γυναικεία κατάσταση, η θυσία και το πένθος. Δεν είναι ο εντοπισμός του τραύματος, που έχει σημασία εδώ, ούτε η ταύτιση με το δράμα αλλά ο τρόπος που τα πραγματεύεται η καλλιτέχνις".

"Οι γυναίκες", λέει η Julia Kristeva, "έχουν την τύχη και την υπευθυνότητα να είναι υποκείμενα των ορίων: σώμα και σκέψη, βιολογία και γλώσσα, προσωπική ταυτότητα και διασπορά στη διάρκεια της παιδικής ηλικίας, καταγωγή και κριτικό πνεύμα, έθνος και κόσμος, μ' ένα τρόπο πιο δραματικό απ' ότι οι άντρες".Ίσως αυτή τους η κατάσταση να καθιστά δύσκολη την εξεύρεση των κωδίκων για την ανάγνωση του έργου τους. Σίγουρα, τις καθιστά τα κατ' εξοχήν υποκείμενα της μοναξιάς".

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ