Ο Ερντογάν επιστρέφει τις περιουσίες των μειονοτικών ιδρυμάτων

Η τουρκική κυβέρνηση προχωρά στην υιοθέτηση ενός διατάγματος για την επιστροφή όλων των ακίνητων περιουσιών που ανήκαν σε μειονοτικά ευαγή ιδρύματα (τα γνωστά σε όλους βακούφια) και είχαν κατασχεθεί από το τουρκικό Δημόσιο. Μόνο από την ελληνική μειονότητα υπολογίζεται ότι είχαν αφαιρεθεί με τη μέθοδο αυτή ως και 10.000 ακίνητα κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών. Το σχετικό διάταγμα, το οποίο τροποποιεί τον υπάρχοντα νόμο περί βακουφίων, υπεγράφη στις 22 Αυγούστου και δημοσιεύθηκε το Σάββατο 27 Αυγούστου στην τουρκική Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.

Σύμφωνα με την τροποποίηση του νόμου, θα επιστραφούν στα ελληνικά κοινοτικά ευαγή ιδρύματα:

-οι ακίνητες περιουσίες για τις οποίες δεν αναφέρεται ο κάτοχος του τίτλου ιδιοκτησίας
-τα ακίνητα που έχουν περιέλθει στο τουρκικό Θησαυροφυλάκιο, στη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων, στους δήμους και στις νομαρχίες με τρόπους πέραν της απαλλοτρίωσης, της πώλησης και της ανταλλαγής και

-τα νεκροταφεία και οι διάφορες πηγές, η διαχείριση των οποίων έχει περιέλθει στους δήμους.
Και στις τρεις περιπτώσεις πρόκειται για ακίνητα που είχαν δηλώσει τα μειονοτικά ευαγή ιδρύματα στη δήλωση που είχαν κάνει αυτά το 1936. Με τη νέα του μορφή ο νόμος αναφέρει ότι τα ενδιαφερόμενα βακούφια θα πρέπει να υποβάλλουν σχετικές αιτήσεις εντός 12 μηνών, οι οποίες θα ικανοποιηθούν αφού αξιολογηθούν εκ μέρους της Γενικής Διεύθυνσης Βακουφίων.

Τέταρτη αλλαγή που επέρχεται είναι η πρόβλεψη καταβολής αποζημίωσης για τις ακίνητες περιουσίες των μειονοτικών κοινοτικών ευαγών ιδρυμάτων, οι οποίες έχουν περιέλθει στο τουρκικό δημόσιο και στη συνέχεια έχουν μεταπωληθεί σε τρίτους.

Η αποζημίωση θα υπολογιστεί εκ μέρους του τουρκικού υπουργείου Οικονομικών, με βάση την τρέχουσα τιμή των ακινήτων αυτών και θα καταβληθεί εκ μέρους της Θησαυροφυλακίου ή τη Γενική Διεύθυνση Βακουφίων.


Ως προς τους τίτλους ιδιοκτησίας όπου δεν αναφέρεται ο κάτοχος, υπάρχει σημαντικός αριθμός ακινήτων που ανήκουν στα μειονοτικά βακούφια, αλλά κατά την εγγραφή τους στο κτηματολόγιο, στο παρελθόν, δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί ο κάτοχος του τίτλου.

Οι υποθέσεις των μειονοτικών βακουφικών ακινήτων με αδιευκρίνιστο κάτοχο τίτλου κυριότητας, των νεκροταφείων και των ακινήτων που το τουρκικό δημόσιο έχει μεταπωλήσει σε τρίτους, ήταν τρία προβλήματα που δεν είχαν λυθεί με το νόμο περί βακουφίων που είχε ψηφιστεί στις 20 Φεβρουαρίου 2008. Από το 2002 έως το 2008 ο εν λόγω νόμος άλλαξε τρεις φορές λύνοντας κάθε φορά κάποια από τα προβλήματα των μειονοτικών βακουφίων, αλλά παρέμεναν κάθε φορά σημαντικά προβλήματα.

Αυτό που δεν ρυθμίζεται με τη νέα τροποποίηση και παραμένει πρόβλημα, είναι η υπόθεση των λεγόμενων “κατειλημμένων βακουφίων”, δηλαδή των ιδρυμάτων που έχουν περιέλθει στο τουρκικό δημόσιο με την περιουσία, αλλά και τη διοίκησή τους. Μεταξύ των μειονοτικών κατειλημμένων βακουφίων, υπάρχουν 24 που ανήκαν στην ελληνική μειονότητα. Η κίνηση αυτή της τουρκικής κυβέρνησης έγινε την παραμονή του δείπνου που παρέθεσαν το βράδυ της Κυριακής οι μη μουσουλμανικές μειονότητες προς τον πρωθυπουργό.
Πρόκειται για το λεγόμενο “ιφτάρ”, το δείπνο των μουσουλμάνων, κατά την περίοδο του Ραμαζανίου.


Δεν περιλαμβάνει τα «μαζμπούτ»

Η ρύθμιση αυτή πάντως δεν αφορά στα επονομαζόμενα «κατειλημμένα βακούφια» (μαζμπούτ). Πρόκειται για βακούφια τα οποία έχουν περιέλθει στο τουρκικό Δημόσιο με την περιουσία, αλλά και τη διοίκησή τους. Μεταξύ των μειονοτικών κατειλημμένων βακουφίων, υπάρχουν 24 που ανήκαν στην ελληνική μειονότητα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της δήμευσης του κτιρίου του ομογενειακού δημοτικού σχολείου στο Ορτάκιοϊ του Βοσπόρου στην Κωνσταντινούπολη. Το τοπικό ελληνικό βακούφι έχει προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Το ΕΔΑΔ πρόσφατα γνωστοποίησε στους ενδιαφερόμενους ότι αποδέχεται την προσφυγή. Σήμερα, το κτίριο αυτό λειτουργεί ως γραφείο της τουρκικής Γενικής Γραμματείας Ευρωπαϊκής Ένωσης.