Επισκόπηση της ελληνικής ιστορίας - Λίγα λόγια για την Ελλάδα

Μολονότι οι αρχαιότεροι πολιτισμοί στον κόσμο γεννήθηκαν δίπλα σ’ ένα μεγάλο ποτάμι, οι ευρωπαϊκοί πολιτισμοί γαλουχήθηκαν από τη θάλασσα, την ελληνική θάλασσα που οι Ρωμαίοι ονόμασαν ζηλότυπα Mare Nostrum

Μολονότι οι αρχαιότεροι πολιτισμοί στον κόσμο γεννήθηκαν δίπλα σ’ ένα μεγάλο ποτάμι, οι ευρωπαϊκοί πολιτισμοί γαλουχήθηκαν από τη θάλασσα, την ελληνική θάλασσα που οι Ρωμαίοι ονόμασαν ζηλότυπα Mare Nostrum.

Χάρη στη θάλασσα που περιζώνει από τρεις μεριές την ελληνική χερσόνησο (μονάχα στο βορρά συνεχίζεται η στεριά). Οι Έλληνες ήρθαν από πολύ νωρίς σε επαφή με τους λαούς της Ασίας, της Αφρικής και της Ευρώπης, έμαθαν και δίδαξαν, έδωσαν και πήραν, έκαναν μακρινά ταξίδια, όχι μονάδα για να εμπορευτούν αλλά για να δουν και να μάθουν.

Η ελληνική χερσόνησος που έχει έκταση 131.944 τετρ. χιλιόμετρα και 10.000.000 πληθυσμό, αποτελείται από την ηπειρωτική Ελλάδα (Πελοπόννησο, Στερεά, Θεσσαλία, Ήπειρο, Μακεδονία, Θράκη) και τα νησιά. Μορφολογία ανήκει στην Ευρώπη μια και αποτελεί νοτιότερη απόληξη της Βαλκανικής χερσονήσου.

Με την Ευρώπη τη συνδέει ιδιαίτερα και η μικρή ενότητα των Επτανήσων (Ζάκυνθος, Ιθάκη, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Κύθηρα, Λευκάδα, Παξοί), μια σειρά νησιών στο Ιόνιο Πέλαγος που ορίζει την Ελλάδα δυτικά.

Αντίθετα πολυάριθμα είναι τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους που βρίσκονται άλλοτε μεμονωμένα όπως η Κρήτη στο νότο, η Ικαρία, η Χίος και η Λέσβος στην Ανατολή, η Θάσος και η Σαμοθράκη στο βορρά και άλλοτε απαρτίζουν συμπλέγματα περισσότερων νησιών, όπως είναι οι Κυκλάδες, οι Σποράδες και τα Δωδεκάνησα τα μεγαλύτερα νησιά είναι η Κρήτη και η Εύβοια. Οι κυκλάδες (Αμοργός, Ανάφη, Άνδρος, Αντίπαρος, Δήλος, Θήρα ή Σαντορίνη, Ίος, Κέα, Κίμωλος, Κύνθος, Μήλος, Μύκονος, Νάξος, Πάρος, Σέριφος, Σίκινος, Σίφνος, Σύρος, Τήνος, Φολέγανδρος κλπ) αποτελούνται από 39 νησιά από τα οποία μόνο τα 24 κατοικούνται, οι Σποράδες (Αλόννησος, Σκιάθος, Σκόπελος, Σκύρος) βρίσκονται στα ανατολικά παράλια της ηπειρωτικής Ελλάδας και διατηρούν μια γνήσια νησιώτικη φυσιογνωμία και μια αναλλοίωτη λαϊκή παράδοση.

Το σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων περιλαμβάνει 12 μεγάλα και πολλά άλλα μικρότερα νησιά (Αστυπάλαια, Κάλυμνος, Κάρπαθος, Κάσος, Καστελλόριζο, Κως, Λειψός, Λέρος, Νίσυρος, Πάτμος, Ρόδος, Σύμη κλπ) το καθένα με την ιδιοτυπία του. Τέλος στο Σαρωνικό κόλπο, στη θάλασσα που απλώνεται από τις ακτές της Αττικής μέχρι τις ακτές της Πελοποννήσου, βρίσκεται μια άλλη ενότητα μικρών νησιών (Σαλαμίνα, Αίγινα, Πόρος, Ύδρα, Σπέτσες) που παρουσιάζει μια χωριστή πολυμορφία στο περιβάλλον. Πολυμορφία χαρακτηρίζει γενικά το γεωγραφικό χώρο όλης της Ελλάδος. Από τη μια, ψηλά βουνά και οροσειρές όπως η Πίνδος (η ραχοκοκαλιά της Ελλάδος όπως λέγεται) ο Όλυμπος (με το Πάνθεον που είναι η ψηλότερη ελληνική κορυφή 2.917 μέτρα) και τα βουνά της Μακεδονίας και Θράκης που διακόπτονται που και που από λιγοστές πεδιάδες και τροφοδοτούν μικρούς σχετικά ποταμούς. Από την άλλη, ατελείωτες εκπλήξεις στο δαντελωτό περίγυρο της στεριάς. Ο μεγάλος κατακερματισμός των ακτών είναι αυτός που δίνει μια ασυνήθιστη ομορφιά στην Ελλάδα, μοναδική στο χώρο της Μεσογείου. Το μήκος των ελληνικών ακτών υπολογίζεται γύρω στα 15.000 χιλιόμετρα.

Την πλούσια διαμόρφωση στεριάς εμφανίζουν και οι ελληνικοί βυθοί που κάποτε, πριν από εκατομμύρια χρόνια αποτελούσαν συνέχεια της στεριάς. Κοντά στο ακρωτήριο α) Ταίναρο της Πελοποννήσου, στο λεγόμενο Φρέαρ των Οινουσών, βρίσκεται και το μεγαλύτερο βάθος της Μεσογείου, 4.850 μέτρα.

Η βλάστηση και το κλίμα ακολουθούν την πολυμορφία του γεωγραφικού χώρου, εξαιρετική είναι η ποικιλία των φυτικών ειδών. Μέχρι τώρα έχουν καταγραφεί περισσότερα από 6.000 ιθαγενή φυτά, 250 είδη από τα οποία ευδοκιμούν στην Κρήτη. Ο αριθμός είναι εντυπωσιακός και οφείλεται στη γεωγραφική θέση της Ελλάδας ανάμεσα στην Ευρώπη και την Αφρική. Φυτά που συνδέονται με τη χαρά της ζωής είναι και τα αμέτρητα αμπέλια. Η μεγάλη βλάστηση είναι κι αυτή ιδιόρρυθμη και προπαντός στα μέτρα του ανθρώπου. Τα δένδρα είναι μεσαίου ύψους και ποικίλουν από πεύκο, βελανιδιές, έλατο, ελιές, μουριές μέχρι οπωροφόρα και φοίνικες.