Γυναικοκτονία ή Νομοκτονία; Μια νομική προσέγγιση

Να μην επιτρέψουμε στον «βωμό της κοινωνικής εκδίκησης» θα έλεγε κανείς να θυσιαστεί κάθε έννοια λογικής και πραγματισμού

Ο 21ος αιώνας, τον οποίο διερχόμαστε ως ανθρώπινο είδος είναι κατά γενική ομολογία ένας αιώνας ο οποίος ήδη από τις αρχές του έχει χαρακτηριστεί από την άνευ προηγουμένου πρόοδο της ανθρωπότητας σε όλους τους τομείς. Ένας εξ αυτών είναι και ο τομέας των κοινωνικών σχέσεων και δη του ρόλου της γυναίκας, ο οποίος έχει αλλάξει ριζικά τις τελευταίες δεκαετίες από την νοικοκυρά και την υπεύθυνη του σπιτιού σε μια γυναίκα εργαζόμενη, ανεξάρτητη και ορθώς από τους άνδρες στην ζωή της και ικανή να αντιμετωπίζει μόνη της κάθε πρόβλημα ως ίση των ανδρών.

Αυτή η σκέψη (ορθή, μόνη της κατά την γνώμη του γράφοντος) είναι αποκύημα του κινήματος του φεμινισμού όπως αυτό διαμορφώθηκε από την έναρξη του μέχρι και σήμερα. Στο πλαίσιο όμως αυτού του κινήματος έχουν διατυπωθεί και απόψεις ακραιότερες του λογικού, οι οποίες στον βωμό της φερόμενης ισότητας δεν διστάζουν να θυσιάσουν ακόμη και τους γραπτούς και κατοχυρωμένους κανόνες της κοινωνίας, τους νόμους. Μία από αυτές τις απόψεις είναι και αυτή της κατοχύρωσης του όρου «γυναικοκτονία» στο δίκαιο και η τιμωρία της ξεχωριστά της ανθρωποκτονίας. Το παρόν άρθρο θα αποπειραθεί να χρησιμοποιήσει μερικούς νομικούς συλλογισμούς για να δείξει την ανυποστασία αυτού του ισχυρισμού.

Ένα καλό μέρος για να ξεκινήσει κανείς θα ήταν το έννομο αγαθό το οποίο προσβάλει ο φόνος εναντίον όποιου και αν γίνεται και δη το έννομο αγαθό της ζωής. Στον Ποινικό Κώδικα το έννομο αγαθό της ζωής θεωρείται από τα σημαντικότερα έννομα αγαθά του ανθρώπου, γεγονός που μπορεί κάποιος εύκολα να αντιληφθεί εάν κοιτάξει τις ποινές που προβλέπονται στα άρθρα που αφορούν προσβολή της ζωής (άρθρα 299-303 του Ποινικού Κώδικα) στα οποία η ελαφρότερη ποινή είναι αυτή της φυλάκισης (10 μέρες έως 5 χρόνια). Μιλάμε δηλαδή για στερητικές της ελευθερίας ποινές, για το βαρύτερο είδος ποινής που μπορεί να επιβάλλει ένα σύγχρονο δυτικό κράτος, το οποίο το ίδιο σέβεται το αγαθό της ζωής, το οποίο δεν σεβάστηκε ο κατηγορούμενος.

Η βαρύτερη ποινή που μπορεί να επιβληθεί για φόνο είναι αυτή που προβλέπεται στο άρθρο 299 του Ποινικού Κώδικα, δηλαδή σε προσβολή του έννομου αγαθού της ζωής με δόλο, περίπτωση στην οποία προβλέπεται ισόβια κάθειρξη. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι ο νόμος δεν θέτει ούτε όρια ούτε διαζευκτική ποινή. Κοινώς ο καταδικασμένος για το άρθρο 299 θα τιμωρηθεί με την ποινή της ισόβιας κάθειρξης σε κάθε περίπτωση.

Φαίνεται λοιπόν ότι ο νόμος θεωρεί την ζωή ύψιστο έννομο αγαθό και την προσβολή του, πράξη στην οποία αρμόζει μεγάλη απαξία (όπως προκύπτει και από τις επιβαλλόμενες ποινές). Αυτό όμως που πρέπει να αναφερθεί είναι ότι ο νόμος δεν κάνει διακρίσεις. Αυτό που εννοεί ο γράφων είναι ότι στην λέξη ανθρωποκτονία η οποία χρησιμοποιείται στα άρθρα που κυρώνουν την προσβολή της ζωής περιλαμβάνεται η λέξη άνθρωπος. Όχι η λέξη άνδρας ή η λέξη γυναίκα αλλά η λέξη άνθρωπος, η οποία περιλαμβάνει ολόκληρο το ανθρώπινο είδος και όχι μόνο συγκεκριμένο σύνολο του. Ως εκ τούτου είναι ηλίου φαεινότερον ότι όποιος σκοτώσει άνθρωπο θα τιμωρηθεί αναλόγως ανεξάρτητα από το φύλο του θα τιμωρηθεί όπως του αρμόζει σύμφωνα με τα άρθρα του Ποινικού Κώδικα.

Βέβαια θα έλεγε κάποιος που διαβάζει αυτό το άρθρο ότι ο γράφων είναι προκατειλημμένος αρνητικά με την αντίθετη άποψη. Η καλύτερη απάντηση σε αυτό είναι η εξής υπόθεση: Έστω ότι εισάγεται παράλληλα με την ανθρωποκτονία με δόλο του άρθρου 299 του Ποινικού Κώδικα και η Γυναικοκτονία με δόλο. Μια εύλογη ερώτηση θα ήταν πώς τιμωρείται το συγκεκριμένο αδίκημα;

Υπάρχουν τρεις πιθανές απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα.
Η πρώτη θα ήταν να τιμωρείται ελαφρύτερα από την ανθρωποκτονία. Αλλά που βρίσκεται η ισότητα σε αυτό; Ένα τέτοιο ζήτημα πριν κάνει τεθεί σε εφαρμογή ο νόμος θα κρινόταν αντισυνταγματικό καθώς αντιβαίνει στο άρθρο 4 παράγραφο 1 του ίδιου του Συντάγματος, του βαρύτερου νόμου της χώρας, ο οποίος προβλέπει ότι οι Έλληνες είναι ίσοι έναντι του νόμου. Την ίδια στιγμή το άρθρο 5 στην δεύτερη παράγραφο του προβλέπει ότι όλοι όσοι βρίσκονται στην Ελληνική Επικράτεια απολαμβάνουν την απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας τους. Σύμφωνα λοιπόν με αυτά τα δύο άρθρα η ελαφρύτερη τιμωρία της γυναικοκτονίας θα ήταν αντισυνταγματική.

Για τους ίδιους όμως λόγους θα ήταν αντισυνταγματική και η βαρύτερη τιμωρία της, η οποία αποτελεί και την δεύτερη απάντηση στο προαναφερθέν ερώτημα.

Η μοναδική λοιπόν μη αντισυνταγματική απάντηση στο ερώτημα της τιμωρίας θα ήταν η ίση αντιμετώπιση και άρα ίση τιμωρία των δύο εγκλημάτων. Και εκ πρώτης όψεως αυτή η απάντηση ακούγεται ορθή. Ωστόσο θα έθετε κάποιος το εύλογο ερώτημα: αφού η πράξη έγινε και τιμωρείται με τον ίδιο τρόπο και αφορά το ίδιο έννομο αγαθό, ποιος είναι ο σκοπός της κατοχύρωσης ενός νέου άρθρου στον Ποινικό Κώδικα;

Η ιδιαίτερη απαξία; Αν υπήρχε ιδιαίτερη απαξία, θα έπρεπε να διαφαίνεται στην διαφορά ποινής ανάμεσα στα δύο εγκλήματα, γεγονός το οποίο όπως αναλύθηκε παραπάνω θα ήταν αντισυνταγματικό.

Συνοψίζοντας η ισότητα είναι ένα ιδεώδες ποθητό και αγαπητό από όλους τους λογικούς ανθρώπους. Αυτό όμως το οποίο πρέπει όλοι να προσέχουμε καθώς είναι ένα μονοπάτι επικίνδυνο είναι να μην αφήσουμε τις προηγούμενες κοινωνικές σχέσεις να διέπουν τις τρέχουσες.

Να μην επιτρέψουμε στον «βωμό της κοινωνικής εκδίκησης» θα έλεγε κανείς να θυσιαστεί κάθε έννοια λογικής και πραγματισμού. Οι αρχαίοι Ρωμαίοι έλεγαν πως ο θάνατος εξισώνει τους πάντες. Γιατί λοιπόν να μην το κάνει και η ποινή του;