Χρ. Τοψίδης: Με σταθερά βήματα και πνεύμα συνεργασίας η Περιφέρεια ΑΜΘ αλλάζει
Γράφει ο Θεοφάνης Κωφίδης, επικοινωνιολόγος & δημ. αναλυτής
Βασικός κανόνας όταν ψάχνουμε χρήσιμες απαντήσεις για υπαρξιακά ερωτήματα είναι να παίρνουμε αποστάσεις από έντονα συναισθήματα και αφορισμούς. Όταν κρίνεται η οικονομική πορεία μιας χώρας χρειάζεται σοβαρότητα και ευθύνη. Φανταστείτε τι χρειάζεται όταν κρίνεται η ασφάλεια της Χώρας. Τότε δε χρειάζεται, αλλά επιβάλλεται η ευθύνη.
Ευθύνη για Λογική, ευθύνη για Ψυχραιμία και οπωσδήποτε ευθύνη Ετοιμότητας για θυσίες. Τόσο απλά… Όταν απειλείται η Σταθερότητα, η Πρόοδος και η Ασφάλεια ενός κράτους, τότε τα πολλά λόγια περιττεύουν και επιβάλλεται ένα πακέτο Σοβαρότητας και Προσφοράς.
Δυστυχώς ο τουρκικός Αναθεωρητισμός δεν έχει να κάνει μόνο με τη συγκυρία των εκλογών στη γειτονική χώρα. Προφανώς η έντασή του επηρεάζεται από την προεκλογική κατάσταση εκεί, όπως και από τις προσωπικές επιδιώξεις/φιλοδοξίες των παικτών στην πολιτική σκηνή. Αλλά δεν μπορούμε να κλείνουμε τα μάτια ή να κωφεύουμε σε κάτι τόσο εμφανές και ηχηρό. Ο Αναθεωρητισμός της Τουρκίας είναι στρατηγικός, είναι δομικός και ξεκινά ευρύτερα ήδη από τη δεκαετία του 1920-1930 και δεν αφορά μόνο τα ελληνοτουρκικά. Με τη στενή έννοια που αφορά εμάς, ο αναθεωρητισμός ξεκινά λίγο μετά την ταυτόχρονη είσοδο Ελλάδος και Τουρκίας στο ΝΑΤΟ(1952) και οξύνεται μετά το 1973. Και επειδή όλα αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά, ας δούμε καλύτερα τι μπορεί να αντιτάξει η Ελλάδα απέναντι στην πρωτοφανή πλέον εκδήλωση της Αμφισβήτησής της από την πλειοψηφία της τουρκικής πολιτικο-στρατιωτικής Σκέψης.
Διότι ήδη από το παρελθόν φρόντισαν πολλοί συμπαθέστατοι γνώριμοι από τη γείτονα να μας ενημερώσουν για το τι επιδιώκουν σε σχέση με την Υπόσταση της Χώρας μας. Αυτό που θέλει η Τουρκία είναι μία «Ειρήνη αλά Τούρκα» και μάλιστα εμπλουτισμένη με πολλή δόση «Ειρήνης αλά Οτομάνα». Για να έχουμε ειρήνη λέει, πρέπει να κάτσουμε καλά! Σύμφωνοι, αλλά τι εννοεί ο ποιητής; Είναι άλλο πράγμα να θέλουμε από κοινού να χωρίσουμε ένα κοινόχρηστο χώρο, και άλλο να σου λέει κάποιος «το βλέπεις τον κοινόχρηστο; αυτός είναι δικός μου!» και «βλέπεις την αυλή σου; και αυτή δική μου είναι!!» τέλος «βλέπεις το μπαλκόνι σου; ξέχνατο! μην τολμήσεις να βγεις σε αυτό!!!». Αλλά και «σήκω φύγε από τα μικρά δωματιάκια γιατί δεν έχουν χρώμα και δεν ξεχωρίζουν!» και το πλέον απίστευτο: «έ έιι φίλε.. βγες και από γνωστά δωμάτια του σπιτιού σου, διότι για να είναι δικά σου πρέπει φύγεις από εκεί!».
Κοινόχρηστος χώρος είναι η Υφαλοκρηπίδα και η ΑΟΖ. Αυλή είναι η Αιγιαλίτιδα Ζώνη από 6 έως 12 ναυτικά μίλια. Μπαλκόνι είναι ο Εναέριος Χώρος. Τα δωματιάκια χωρίς χρώμα είναι μικρά Νησιά, Νησίδες και Βραχονησίδες που δεν ονοματίζονται στη συνθήκη της Λωζάνης, αλλά υπάρχουν ξεκάθαρες προβλέψεις της κυριαρχίας τους..Τέλος τα γνωστά δωμάτια είναι τα Νησιά τα οποία η Τουρκία αμφισβητεί εάν δεν φύγει ο ελληνικός Στρατός από εκεί.
Οφείλουμε να ευχαριστήσουμε ωστόσο όλους αυτούς που μας έδωσαν από πολύ νωρίς τα πραγματικά αίτια των συμπεριφορών αυτών. Δια στόματος γνωστών επώνυμων Τούρκων έχουμε πολλά δεδομένα για τη σταθερότητα των επιδιώξεων της Τουρκίας σχετικά με τα ευρύτερα ελληνικά συμφέροντα. Αφήνοντας τα απίθανα των τελευταίων 3 ετών ή τις απειλές για νύχτα ή τα πυραυλάκια, έχουμε σοβαρά δεδομένα από πολύ παλαιότερα, πχ με τον περίφημο Νιχάτ Ερήμ τη δεκαετία του ΄50 και το σχέδιο ανάκτησης της Κύπρου, ή πιο πρόσφατα με τις διατυπώσεις του σεβαστού για τη Γνώση του Αχμέτ Νταβούτογλου πως είναι άλλα τα γεωγραφικά και άλλα τα ουσιαστικά σύνορά της Τουρκίας ή ακόμη και ούτε ένας Τούρκος να μην ήταν στην Κύπρο η Τουρκία έπρεπε να έχει τον έλεγχο της Νήσου, μέχρι και τη φρέσκια δήλωση του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι η Τουρκία είναι πολλή μεγάλη για τα σημερινά της σύνορα. Και αν τα «σύνορα της καρδιάς» του Πρόεδρου Ερντογάν είναι ένα(όχι και τόσο αθώο) σύνθημα(που στο κάτω κάτω μας παρακινεί να αστειευτούμε και να μιλούμε για τα σύνορα της δικής μας καρδιάς μέχρι την Ινδία τουλάχιστον), οι αλλαγές που προσπαθεί η Τουρκία να επιβάλλει απέναντι στα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και την ίδια την κυριαρχία της Χώρας δεν είναι καθόλου καρδιολογικά θεματάκια. Διότι το ανυπόστατο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο επιχειρεί να υφαρπάξει πλήρως την ελληνική ΑΟΖ και Υφαλοκρηπίδα, η Γαλάζια Παρτίδα μεταξύ άλλων κόβει το Αιγαίο στη μέση, η αμφισβήτηση της ελλαδικής κυριαρχίας επί νησιώτικου εδάφους είναι μόνιμη απειλή, και φυσικά η μη αποδοχή της κυριαρχίας των ανατολικών Νησιών του Αιγαίου εάν δεν αποστρατικοποιηθούν στοχεύει στην απογύμνωση και την αναίρεση της πλήρους Ανεξαρτησίας της Χώρας μας.
Η νομική ισχύς των ελληνικών θέσεων είναι πλήρως κατοχυρωμένη πάνω στο Διεθνές Δίκαιο (Συνθήκη Λωζάνης άρθρα 12 και 16, Δίκαιο της Θάλασσας άρθρο 121 παράγραφος 3 για επήρεια και δικαιώματα Νησιών σε Υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ άρθρο 51 περί δικαιώματος αυτοάμυνας χωρίς περιορισμούς) και ενώ θα ήταν μάλλον καταγέλαστο να ασχολούμαστε με το αν ο γάιδαρος πετάει, αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι εάν είναι δυνατόν η Χώρα να καταφέρει να προχωρήσει στις υποθέσεις της ίδιας της ύπαρξής της με τρόπο βιώσιμο, σταθερό και φυσικά ειρηνικό.
Αυτό λοιπόν που μετά από τόσα χρόνια μεταπολεμικής ειρήνης, και κυρίως μετά από τόσες δεκαετίες «δανειακής Ευημερίας» έχει λησμονηθεί σε σημαντικό βαθμό στη Χώρα μας, είναι ότι άλλο πράγμα είναι η οικονομική Ανάπτυξη-και μάλιστα πετσοκομμένη αφού ήταν μόνο καταναλωτική και όχι παραγωγική- και άλλο πράγμα η συνολική Ευημερία, που συνθέτει 3 πράγματα μαζί: Ανάπτυξη, Κοινωνική Σταθερότητα και Ασφάλεια. Και για να έχεις ευημερία οφείλεις να επενδύεις και στα 3 αυτά πεδία, με πρώτο και βασικότερο το πεδίο της Ασφάλειας. Μέσα από τις δυνατότητες Αποτροπής, που είναι τρόποι και εργαλεία για αποφυγή σύγκρουσης, αλλά και η ετοιμότητα για σύγκρουση εάν χρειαστεί. Διότι είναι γνωστό ότι για να έχεις Ειρήνη, ή έστω να αυξήσεις τις πιθανότητες Ειρήνης, οφείλεις να είσαι στην πράξη και όχι στα λόγια ειρηνόφιλος!
Επειδή είναι άλλο πράγμα «το αρωματικό λιβάδι με τα παιδιά των λουλουδιών» και άλλο πράγμα το πεδίο της Ειρήνης. Ειρηνόφιλος δεν είναι αυτός που φαντάζεται, αλλά αυτός που προασπίζει στην πράξη την Ειρήνη. Και αυτό απαιτεί «συστηματική γυμναστική» και τα έξοδα γι’ αυτήν. Με άλλα λόγια εάν θέλεις να απολαμβάνεις συχνά Σουβλάκια και Μπαράκια το βράδυ, καλό είναι να ιδρώνεις και λίγο καλλιεργώντας το χωραφάκι, την αυλή, ή έστω τη γλάστρα που σου δίνει Οξυγόνο και Δύναμη να συνεχίσεις, αλλά πρωτίστως προσφέρει την αίσθηση του Μέτρου ότι «αγαθά κόποις κτώνται».
Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Η Αλήθεια είναι στην αρχή δύσκολη, αλλά τελικά λυτρωτική. Είναι αλήθεια ότι μεγάλο μέρος της μεταπολεμικής και κυρίως της μεταπολιτευτικής κοινωνίας μας εθίστηκε στην κατανάλωση και τη θεμιτή αρχικά, αλλά τελικά υπονομευτική(για τους λόγους που εξηγήθηκαν στα δύο προηγούμενα άρθρα στη στήλη αυτή), επιδίωξη της ιδιωτικής προόδου. Διότι το μεγάλο έλλειμμα σωστής διοικητικής λειτουργίας του μεταπολεμικού ελλαδικού κράτους- που έπρεπε να φροντίζει ισόρροπα για όλους-δημιουργούσε άγχος στον πολίτη/ιδιώτη, κάτι που οδήγησε σε μια ασυγκράτητη επιδίωξη για προσωπική/οικογενειακή επιβίωση και επικράτηση. Οδηγώντας έτσι στην απομάκρυνση από το Μέτρο και την επιδίωξη της ταυτόχρονης συλλογικής/κοινωνικής προόδου. Έτσι επικράτησε το «προχώρα εσύ και μην κοιτάς τους άλλους», ή το «ο άλλος καλύτερος είναι;», αλλά και το «μακριά από τον … μας και ας γίνει ό,τι θέλει».
Σε αυτή τη βάση και με την προσωπική αγωνία του καθενός να κυριαρχεί σε βάρος της κοινής πορείας και μακροημέρευσης, χτίστηκε επί δεκαετίες η ψευδαίσθηση ότι η οικονομική/προσωπική πρόοδος αρκεί για να έχουμε Ευημερία! Ενώ η Ευημερία περιέχει όπως είπαμε και την Κοινωνική Σταθερότητα/Ισορροπία, αλλά και την Ασφάλεια. Τόσο η κοινωνική Ισορροπία όσο και η Ασφάλεια προϋποθέτουν να είμαστε έτοιμοι να συνεισφέρουμε, να δώσουμε και όχι μόνο να ζητάμε. Πόσο κοντά είναι άραγε η εικόνα ομάδων που ζητούσανε εδώ και τώρα τα «κεκτημένα», για τα οποία βέβαια χωρίς να φταίνε οι ίδιοι, ποτέ δε δόθηκε ικανοποιητική απάντηση γιατί αποκτήθηκαν σε αυτό το βαθμό; Γιατί τα τεράστια Εφαπάξ υπήρχαν μόνο στην Ελλάδα; Γιατί στο εξωτερικό δεν υπήρχε αυτό; Γιατί η χώρα αναγκάστηκε να κάνει βίαιες περικοπές μισθών και συντάξεων, που έφεραν πολύ κόσμο σε απόγνωση;
Με μία, από εδώ και πέρα τουλάχιστον, σώφρονα πολιτική υπέρ της Ευημερίας και όχι απλώς της καταναλωτικής Ανάπτυξης, με τη συνέχιση και την ένταση της προσπάθειας που γίνεται τα τελευταία χρόνια για ισόρροπη οικονομική πορεία που δεν ξεχνά ούτε τους πολίτες ούτε όμως και την Χώρα που ζούνε(!), μπορεί να υπάρξει προφανώς σοβαρή πιθανότητα να κερδηθεί το στοίχημα για την Υπόσταση της χώρας μπροστά στο απαιτητικό και προκλητικό μέλλον. Με μια κουβέντα η πρόοδος είναι μέρος της ευρύτερης ευημερίας, και όπως σε μια οικογένεια ο ένας πρέπει να δίνει χώρος τον άλλον, αυτό ακριβώς οφείλουμε να κάνουμε μπροστά στις προκλήσεις και υπαρξιακές απειλές.
Τι σημαίνει αυτό απέναντι στην οποιαδήποτε γεωστρατηγική απειλή αντιμετωπίζει η Ελλάς; Σημαίνει ότι εκτός της δύναμης που προσφέρει το Διεθνές Δίκαιο, η Διπλωματία και οι όποιες Συμμαχίες, η Χώρα οφείλει να ενισχύσει τη Γυμναστική της. Τόσο τη «σωματική» που είναι ποιοτικά αμυντικά συστήματα, όσο και την «ψυχολογική» γυμναστική της. Η σωματική γυμναστική απαιτεί επιτέλους να φύγουμε από το μοντέλο της Κατανάλωσης-δηλαδή μόνιμης αγοράς- στα εξοπλιστικά και να υποστηριχθεί στην πράξη άμεσα η εγχώρια αμυντική παραγωγή(που και αυτή υπέφερε υπό το βαρύ πνεύμα του αγχωτικού και ασύδοτου ατομισμού των προηγούμενων αμαρτωλών δεκαετιών). Ταυτόχρονα χρειάζεται και η ψυχολογική γυμναστική, που μάλλον είναι πιο απαιτητική. Αυτή αποτελείται από την πνευματική και τη συναισθηματική πλευρά της. Με το Πνεύμα αναφερόμαστε στο Φρόνημα ετοιμότητας που απαιτείται για θυσίες, βασικότερη από τις οποίες είναι η κοινή και χωρίς διακρίσεις αποδοχή ότι μπορεί να χρειαστεί να υπερασπιστούμε αξίες, ελευθερίες και την ανεξαρτησία της Χώρας. Με το Συναίσθημα αναφερόμαστε στην ψυχραιμία που χρειάζεται απέναντι σε προκλήσεις και προσβολές. Δεν πρέπει να μας οδηγούν σε υπερβολές. Ούτε σε φόβο, ούτε όμως και σε επιθετικότητα.
Το μεγάλο όμως και τελικό ερώτημα είναι, ποιος θα μας διδάξει την απαιτούμενη αυτή γυμναστική; Πώς θα είμαστε σίγουροι ότι δε θα υπάρχουν διακρίσεις στις θυσίες που απαιτούνται; Και πώς θα ξέρουμε ότι το παιχνίδι δεν είναι στημένο, ώστε να μην είναι άστοχες και άχρηστες οι θυσίες; Ότι κάποιες δυνάμεις δε μας χρησιμοποιούν ως πιόνια για την επίτευξη των δικών τους στρατηγικών συμφερόντων;
Θα μπορούσαμε να κάνουμε ατέρμονες αναλύσεις για τα όρια και τις δυνατότητες της Χώρας μας συγκριτικά με μεγαλύτερες Δυνάμεις, ή ακόμη και για την πραγματική ανάγκη να γίνει σε πολιτικό και διοικητικό επίπεδο η επανάσταση της Εμπιστοσύνης, για να ακολουθεί με βεβαιότητες ο Λαός. Αλλά αυτή η συζήτηση, ενώ είναι εντελώς απαραίτητη, ενέχει τον κίνδυνο πάλι να μεταθέτουμε την ευθύνη.
Ας μην πέσουμε όμως στην παγίδα αυτή. Όσο λογικά και αν ακούγονται αυτά τα ερωτήματα, τίποτε δεν είναι πιο λογικό από την αμείλικτη πραγματικότητα: Στον κόσμο εκεί έξω δεν κυριαρχεί μόνο το Δίκαιο. Υπάρχει, και δυστυχώς κυριαρχεί, το Δίκαιο της Ισχύος. Και όποιος θέλει να επιβιώσει, και μάλιστα αξιοπρεπώς, έναν μόνο δρόμο έχει. Αυτόν της Γυμναστικής..και αν είναι «μάγκας» ας προσπαθήσει να δυναμώσει τόσο πολύ, ώστε μετά να επιβάλει έναν Κόσμο που μόνο το Δίκαιο του Δικαίου θα βασιλεύει! Και ας είναι τόσο σωστός «μάγκας», που όταν δυναμώσει πολύ, δε θα «γλυκαθεί» από το Δίκαιο της Ισχύος που θα αποκτήσει.
Μέχρι τότε Γυμναστική και Κολύμπι!
Ακολουθήστε το xronos.gr στο Google News